Pytanie nadesłane do redakcji
Mój syn w chyba 2. roku życia miał epizod ciężkiej hipoglikemii - rozpoznano hipoglikemię ketotyczną. W sytuacjach chorób, wymiotów itp. miałem pilnować, aby nie nawracała. Trzymałem się granicznego poziomu 60 mg%. Czy jak miewał 60-65 mg%, to było to dla niego szkodliwe? Czy 70 mg%, o których mowa w artykule dotyczy leczenia cukrzycy, czy jest wartością uniwersalną? Pytam, bo dziecko jest w granicach 3. percentyla, jeśli chodzi o wzrost, ma niedowagę i opóźniony wiek kostny - proponowano mu GH off label. Referer: Nowości dotyczące kryterium rozpoznania hipoglikemii
Odpowiedziała
dr n. med. Agnieszka Brandt
specjalista pediatrii
Klinika Pediatrii, Diabetologii i Endokrynologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego
U dzieci w wieku przedszkolnym hipoglikemia często może być wywołana przedłużającym się głodzeniem lub towarzyszącą infekcją, taką jak nieżyt żołądkowo-jelitowy. W większości przypadków ten stan kliniczny jest przejściowy. Wątroba 10-kilogramowego dziecka zawiera 20-25 g glikogenu, co wystarcza na pokrycie zapotrzebowania na glukozę tylko przez okres 6-12 godzin. Po tym czasie musi dojść do glukoneogenezy w wątrobie, czyli syntezy glukozy z aminokwasów.
Defekty glukoneogenezy ujawniają się zazwyczaj, gdy zostanie przerwana praktyka częstego karmienia. Prekursory glukoneogenezy pochodzą głównie z białek mięśni. Masa mięśniowa małego dziecka jest znacznie mniejsza od masy dorosłych, natomiast zapotrzebowanie na glukozę w stosunku do masy ciała jest znacznie większe. Powoduje to obniżoną zdolność do kompensowania niedoboru glukozy.
Hipoglikemia ketotyczna jest najczęstszą postacią hipoglikemii u dzieci. Rozpoczyna się zwykle między 18. miesiącem a 5. rokiem życia i ustępuje samoistnie przed 9. rokiem życia. Epizody hipoglikemii występują typowo podczas infekcji i ograniczenia przyjmowania pokarmów.
Ketonuria i ketonemia oraz brak hiperinsulinemii potwierdzają rozpoznanie. Etiologia hipoglikemii ketotycznej, która cechuje się występowaniem hipoalaninemii może być związana z defektem deaminacji oksydacyjnej aminokwasów, transaminacji, syntezy alaniny lub wyrzutu alaniny z mięśnia.
Dzieci z hipoglikemią ketotyczną są często mniejsze niż rówieśnicy. W ten sposób zmniejszenie masy mięśniowej może ograniczyć dopływ substratu glukoneogenicznego, co prowadzi do szybkiego wystąpienia hipoglikemii i ketozy.
Hipoglikemia spowodowana zaburzeniami regulacji homeostazy przebiega ze szczególnie nasiloną ketozą. Za hipoglikemię wymagająca wykonania badań diagnostycznych u dzieci, uznaje się stężenie glukozy poniżej 45 mg/dl (<2,6 mmol/l). Utrzymywanie w tym przypadku glikemii powyżej 60 mg/dl jest wystarczające. Ważne jest regularne karmienie dziecka. Glikemia 60-65 mg/dl nie jest szkodliwa dla OUN.
