Obturacyjne zapalenie oskrzeli u małych dzieci

Pytanie nadesłane do redakcji

Moje dziecko ma 1 rok i 1 miesiąc. Do tej pory synek 3 razy przeszedł alergiczny skurcz oskrzeli (tak zdiagnozował pediatra), było podejrzenie, że to z powodu wilgoci. Teraz był 4. raz i nie było wilgoci, tylko piękna słoneczna pogoda i pylące trawy i zboża. Nałożyło się na to podanie mleka krowiego, ponieważ na sztucznym zaczął się budzić po 5 razy w nocy, więc zdecydowałam się na podanie krowiego. Pił dwa razy dziennie. Zaczęłam w poniedziałek, a skurcz nastąpił w nocy z piątku na sobotę, w piątek w dzień już zaczął pokasływać. Dodam, że od małego je wszelkie rodzaje serków i nigdy nic nie było. I teraz zmierzam do pytania: czy to mleko mogło podziałać alergicznie? Czy z tego powodu mógł wystąpić skurcz? Teraz jest podejrzenie astmy oskrzelowej i czekamy na wizytę u alergologa, dostaje antybiotyk i inhalacje z Berodualu i Nebbudu, a ja nie wiem, czy mogę mu podawać mleko, czy z niego na razie zrezygnować i poprosić o testy? Mam nadzieję, że wszystko dobrze wytłumaczyłam. Dodam jeszcze, że najstarsza córka była alergiczką, ale dostawała zazwyczaj wysypki, młodsza piła mleko od 7. miesiąca życia i nic jej nie było. Moja mama jest uczulona na kosmetyki, a tato na osy, ja i mąż nigdy nie mieliśmy żadnej alergii.

Odpowiedziała

Obturacyjne zapalenie oskrzeli u małych dzieci może być wywołane zarówno przez alergeny powietrznopochodne (alergeny roślin, zwierząt, roztoczy kurzu domowego), alergeny pokarmowe (mleko, jajo kurze, rzadziej inne pokarmy), jak i przez czynniki infekcyjne (zakażenia wirusowe lub bakteryjne).

Napisała Pani, że serki nie wywołują u dziecka żadnych objawów chorobowych? W związku z tym, raczej można wykluczyć alergię na alergeny mleka krowiego. Mleko „sztuczne”, którym do niedawna karmiła Pani dziecko jest mlekiem krowim, w którym odpowiednio zmodyfikowano zawartość białka, tłuszczów, węglowodanów, witamin, makro- i mikroelementów, tak aby w pełni pokrywało ono potrzeby rozwijającego się organizmu. Roczne dziecko nie powinno już spożywać 5 pokarmów mlecznych!

Być może przebudzenia nie były spowodowane głodem, a dolegliwościami bólowymi (np. towarzyszącymi ząbkowaniu), może dziecko chciało pić (wysoka temperatura otoczenia) i wystarczyło podać jedynie przegotowaną letnią wodę lub niegazowaną wodę mineralną)?

Nie napisała Pani czy w okresie, kiedy u dziecka wystąpił skurcz oskrzeli, maluch był przeziębiony. Nie wiem również, co kryje się pod określeniem „wilgoć”, czy miała Pani na myśli wilgotną deszczową pogodę, czy zagrzybienie mieszkania?

Przy podejrzeniu alergii na alergeny mleka zaleca się dietę eliminującą z pożywienia mleko oraz wszystkie produkty mleko pochodne (sery, jogurt itp.). Po okresie eliminacji przeprowadza się prowokację mlekiem. Jeśli u chorego podejrzewa się reakcje natychmiastowe, manifestujące się klinicznie m.in. skurczem oskrzeli, prowokacja pokarmowa powinna być przeprowadzona wyłącznie w warunkach szpitalnych.

Prawdopodobnie lekarz alergolog zleci wykonanie oznaczenia stężenia swoistych przeciwciał IgE dla mleka krowiego, być może również dla innych alergenów bądź wykonanie punktowych testów skórnych z alergenami mleka i innymi alergenami (trawy, roztocza kurzu domowego, zarodniki grzybów).

Rozpoznanie astmy jest bardzo prawdopodobne, jeżeli skurcz oskrzeli występował co najmniej 4 razy w roku i co najmniej jeden epizod obturacji był potwierdzony przez lekarza oraz jeśli spełnione jest co najmniej jedno kryterium duże lub co najmniej 2 kryteria małe (wymienione poniżej).

KRYTERIA DUŻE:

• atopowe zapalenie skóry u dziecka (rozpoznane przez lekarza)
• astma co najmniej u jednego z rodziców (rozpoznana przez lekarza)
• uczulenie na alergeny powietrznopochodne (u dziecka)

• występowanie świszczącego oddechu poza okresami infekcji
• eozynofilia krwi obwodowej >4%
• alergia na pokarmy (wg Guilbert)
• alergiczny nieżyt nosa u dziecka w 2.-3. rż. (wg Martineza).