Pytanie nadesłane do redakcji
Mój synek właśnie skończył 16 miesięcy, rozwija się prawidłowo, ale jest duży jak na swój wiek i ciężkawy. Zaobserwowałam u niego szpotawość kolan, nóżki są lekko pałąkowate. Udaliśmy się z mężem do lekarza ortopedy, a on nie stwierdził u dziecka krzywicy i powiedział, że dopiero jak dziecko ukończy 24 miesiące, wtedy będzie można ocenić. Synek dużo biega, skacze i stąd u nas te obawy, że nóżki się bardziej wykrzywią, czy może się tak stać? Czy z czasem nastąpi poprawa? Dziecko dostaje witaminę D i tran. Proszę o poradę, dziękuję
Odpowiedział
dr hab. med. Jerzy Sułko
Oddział Ortopedyczno-Urazowy
Uniwersytecki Szpital Dziecięcy w Krakowie
Szpotawość kolan to stan fizjologiczny u dziecka, które zaczyna chodzić. W miarę wzrostu dziecka kolana się prostują, a potem zaczyna się stopniowo pojawiać koślawość. Fizjologicznie koślawość kolan występuje już u dzieci ok. 18. miesiąca życia.
Zasadniczo, jeśli między 18. a 20. miesiącem życia koślawość się nie pojawi, to dziecko powinno zostać zbadane przez ortopedę dziecięcego. Należy ocenić budowę dziecka i wykonać zdjęcie radiologiczne, które pokaże strukturę kości, poziom zagięcia osi i pozwoli ocenić, czy przyczyną szpotawości jest jakiś stan chorobowy (bo rzadko, ale mogą występować choroby powodujące szpotawe ustawienie kolan), czy też stan chorobowy wykluczymy.
Zdecydowana większość dzieci, które w wieku półtora roku mają kolana jeszcze szpotawe jest zdrowa, a do fizjologicznej zmiany osi kolan dojdzie nieco później. Takie dzieci jednak też kontrolujemy. Rycina 1 przedstawia dzieci w wieku 16 miesięcy, z kolanami szpotawymi, u których nie stwierdza się nieprawidłowości. U tych dzieci doszło do prawidłowego ukształtowania kolan.
Ryc. 1. Dzieci w wieku 16 miesięcy, z kolanami szpotawymi, u których nie stwierdza się nieprawidłowości.
Większość ortopedów dziecięcych uważa, że w przypadkach, kiedy nie stwierdza się przyczyny chorobowej, to koślawość musi wystąpić najpóźniej do 3. roku życia (ryc. 2.).
Ryc. 2. Koślawość fizjologiczna u 3-letniego dziecka
Co do stosowania witaminy D, należy się kierować zaleceniami pediatry opiekującego się dzieckiem.
