Pytanie nadesłane do redakcji
U 4-letniego dziecka z nawracającym krwinkomoczem od roku erytrocyty dysmorficzne 32%. Reszta badań w normie, poza niewielką hiperurykozurią. Dziecko zostaje bez diagnozy "do obserwacji". Czy wskazuje to na początek glomerulopatii? Po jakim czasie należałoby powtórzyć badanie za pomocą mikroskopu kontrastowo-fazowego?
Odpowiedziała
dr med. Iwona Ogarek
specjalista nefrolog, specjalista pediatra
Oddział Nefrologii
Uniwersytecki Szpital Dziecięcy w Krakowie
Jeśli w osadzie moczu znajduje się około 30-60% erytrocytów zniekształconych (dysmorficznych), krwinkomocz określa się jako mieszany i należy wówczas poszukiwać zarówno kłębuszkowych, jak i pozakłębuszkowych jego przyczyn. Konieczne jest zatem wykluczenie przyczyn pozakłębuszkowych, takich jak zakażenia układu moczowego, zmiany torbielowate nerek, kamica, wady anatomiczne lub zmiany guzowate w obrębie układu moczowego, nadmierne wydalanie jonów wapniowych (hiperkalciuria) itp. Wśród kłębuszkowych przyczyn krwinkomoczu oprócz kłębuszkowych zapaleń nerek wymienia się różne glomerulopatie, a wśród nich najczęściej zespół cienkich błon podstawnych i zespół Alporta.
W badaniach przeprowadzonych w grupie dzieci polskich wśród pacjentów z krwinkomoczem bez przewagi erytrocytów dysmorficznych z towarzyszącą hiperurykozurią zdecydowaną przewagę stanowiły dzieci z nefropatią IgA.
U większości dzieci rokowanie jest pomyślne, choroba nie ma charakteru postępującego, a możliwości terapeutyczne są niewielkie. Pojawienie się mikroalbuminurii, białkomoczu, nadciśnienia tętniczego lub upośledzenia czynności nerek stanowi bezwzględne wskazanie do wykonania biopsji nerek.
Nie ma jednoznacznych standardów postępowania u pacjentów z krwinkomoczem. Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, wydaje się, że bezpieczne jest wykonywanie badań okresowych, takich jak kontrolne badanie ciśnienia tętniczego kilka razy w miesiącu, okresowe badanie ogólne moczu raz na 3 miesiące oraz każdorazowo przy okazji infekcji dróg oddechowych, a także oznaczanie stężenia mocznika, kreatyniny i ewentualnie cystatyny C oraz zbiórka dobowa moczu na obecność białkomoczu raz na 3-6 miesięcy.
Piśmiennictwo:
Avner E.D., Harmon W.E., Niaudet P., Yoshikawa N.: Pediatric nephrology. Elsevier Saunders 2009.Konopielko Z., Zawadzki J., Wyszyńska T.: Zaburzenia metabolizmu kwasu moczowego w nefropatii IgA. Ped. Pol. 1996; 71: 327.