Od kiedy można nosić dziecko na plecach?

Pytanie nadesłane do redakcji

Odpowiedziały

lek. med. Katarzyna Jamruszkiewicz
Zakład Medycyny Rodzinnej, Szpital Uniwersytecki, Kraków

Katarzyna Kramek
Doradca Noszenia ClauWiŽ
www.noszaki.pl

lek. med. Katarzyna Jamruszkiewicz: Dzieci noszone w chustach początkowo zwykle noszone są z przodu. Wiązanie to, przy dobrych chęciach i kilku, kilkunastu próbach można opanować samodzielnie posługując się instrukcjami dołączanymi do chust wraz ze zdjęciami czy filmami dostępnymi w Internecie, a poprawność wiązania skontrolować w lustrze.

Wiązanie dziecka na plecach jest zdecydowanie bardziej skomplikowane i doradzałabym konsultację z doradcą noszenia lub przynajmniej doświadczoną w noszeniu dziecka na plecach osobą. Najważniejsze jest bezpieczeństwo dziecka, dlatego trzeba dobrze opanować technikę "wrzucania" dziecka na plecy, aby nie doszło do nieszczęśliwego wypadku. W wiązaniu na plecach również prawidłowe, zapewniające odpowiednie podparcie dla kręgosłupa dociągnięcie chusty jest trudniejsze. Jeśli dziecko zaśnie w chuście, nie ma jak podeprzeć mu karku, żeby główka nie opadała do tyłu. Małe niemowlęta większość czasu śpią, a tym bardziej po wsadzeniu do chusty, więc bezpieczniej jest nosić je z przodu.

Zazwyczaj opiekun myśli o zmianie sposobu noszenia, gdy dziecko zaczyna ciążyć mu z przodu lub zasłaniać pole widzenia. W zależności od dziecka zwykle dzieje się to od 6. miesiąca życia i proponowałabym od tego czasu podejmować pierwsze próby noszenia dziecka na plecach. Jeśli osoba nosząca jest pewna swoich umiejętności co do poprawnego zawiązania chusty, może nosić na plecach niemowlę, które kontroluje dobrze głowę, a więc zazwyczaj po ukończeniu 3. miesiąca życia.

Na plecach nosimy dziecko w chuście tkanej, a od czasu jak samodzielnie siada można nosić również w nosidle ergonomicznym. Bez względu na wiek dziecka odradzałabym noszenie na plecach podczas podróży komunikacją miejską czy podczas zakupów w sklepie, gdzie dziecko może rączką ściągnąć na siebie jakiś przedmiot lub wziąć coś nieodpowiedniego do buzi. W takich okolicznościach lepiej mieć dziecko pod kontrolą wzroku.

Katarzyna Kramek: Trudno określić, od kiedy można nosić dziecko na plecach. W wielu kulturach, w których noszenie dzieci w różnego rodzaju chustach jest sprawą naturalną i przekazywaną z pokolenia na pokolenie, nosi się wyłącznie na plecach. W naszej kulturze najczęściej przez pierwsze miesiące życia dziecka nosimy niemowlęta z przodu, by w którymś momencie rozpocząć noszenie na plecach. Z punktu widzenia fizjologii dziecka istotne jest zapewnienie właściwej pozycji bioder i kręgosłupa dziecka oraz asekuracji jego głowy na poziomie odpowiednim dla etapu rozwojowego. Jeżeli rodzic potrafi to zrobić i używa chusty tkanej skośno-krzyżowo, może nosić na plecach nawet 3-miesięczne niemowlę. Większość rodziców rozpoczyna noszenie na plecach nieco później, gdy dziecko trzyma już głowę. Przypatrzmy się przesłankom, które powinny skłaniać rodzica do rozpoczęcia noszenia na plecach.

1. Rodzic
Noszenie dziecka na plecach jest dla rodzica znacznie wygodniejsze niż noszenie z przodu. Gdy nosimy na brzuchu, nasz środek ciężkości przesuwa się i wraz z wzrastającą masą ciała dziecka coraz trudniej nam utrzymać naturalną pozycję (zaokrąglamy plecy, pochylamy się do przodu). Warto zacząć nosić na plecach, jeszcze zanim nasz kręgosłup będzie się tego domagał w sposób nieznoszący sprzeciwu.
Ponadto rosnące dziecko zaczyna przesłaniać pole widzenia. Dobrą wskazówką, że już czas najwyższy przełożyć dziecko na plecy, jest niemożność swobodnego schodzenia po schodach.

2. Dziecko
Z tygodnia na tydzień niemowlę staje się coraz bardziej aktywne i zainteresowane światem. Z doświadczenia wielu rodziców wiem, że często nadchodzi moment, gdy wydaje się, że maluch nie lubi już być noszony w chuście, niedługo po zawiązaniu wierci się, rozgląda, głośno protestuje, gdy w jego polu widzenia zbyt mało się dzieje, czasem wręcz samodzielnie próbuje "wyjść" z chusty. Rosnąca ciekawość dziecka nie może już być zaspokojona, gdy jest noszone z przodu, ponieważ ma zbyt małe pole widzenia. Dobrym rozwiązaniem okazuje się często noszenie na plecach - dziecko znajduje się wyżej, może patrzeć nie tylko na boki, ale również ponad naszym ramieniem. Dodatkową korzyścią dla niemowlęcia jest możliwość patrzenia w kierunku ruchu, co przyda mu się, gdy zacznie poruszać się samodzielnie.
Trzeba pamiętać również o tym, że dziecko ma coraz dłuższe nóżki. Z punktu widzenia fizjologii dziecka, nie powinno się nosić z przodu, gdy nogi dziecka są na tyle długie, że w trakcie ruchu rodzica uderzają w jego uda (ryzyko dla stawu biodrowego dziecka).

3. Współpraca
Decydując, w którym momencie zacząć nosić na plecach, należy wziąć pod uwagę również aspekt współpracy między rodzicem a dzieckiem. Niemowlę wchodzące w etap raczkowania (ok. 7-8 mż.) ma odruch odpychania się rączkami od każdej twardej powierzchni ? w tym od naszych pleców w trakcie wiązania. Dla dziecka nieprzyzwyczajonego wcześniej do bycia noszonym na plecach, jak i dla jego rodzica pierwsze próby wiązania na plecach mogą być w tej sytuacji nie lada szkołą cierpliwości. Warto więc rozpocząć noszenie na plecach wcześniej.

Kiedy jest ten najlepszy czas?
Z reguły w 5.-6. miesiącu życia dziecka.
Ważne, aby rodzic:

• wybrał odpowiednie wiązanie - takie, które zapewnia optymalną pozycję bioder i kręgosłupa dziecka (polecane wiązanie: plecak prosty)
• oraz znał i opanował bezpieczną technikę wkładania dziecka na plecy.

Podkreślmy też, że należy tak wiązać dziecko, aby zapewnić mu asekurację głowy, szczególnie gdy zaśnie.

Na plecach nosimy tylko w tkanej chuście wiązanej albo w nosidle, jeżeli dziecko jest wystarczająco duże do danego typu nosidła. Chusty elastyczne nie nadają się do wiązania na plecach.