Odsetek przypadków samookaleczania się jest około trzykrotnie wyższy wśród nastoletnich dziewcząt niż wśród chłopców i wyraźnie wzrósł w ostatnich latach – wykazało brytyjskie badanie, które publikuje pismo “BMJ”.
Fot. pixabay.com
Samookaleczanie się dzieci i młodzieży jest poważnym problemem zdrowia publicznego. Uznaje się je bowiem za najsilniejszy czynnik ryzyka próby samobójczej w przyszłości. Samobójstwa są drugą najczęstszą przyczyną zgonu osób do 25 r. życia na całym świecie.
Naukowcy pod kierunkiem dr Cathy Morgan z University of Manchester sprawdzali najnowsze trendy związane z samookaleczaniem się wśród dzieci i nastolatków brytyjskich, częstość kierowania ich do specjalistów zdrowia psychicznego oraz liczbę zgonów w okresie po samookaleczeniu. Dane na ten temat zbierali przede wszystkim u lekarzy podstawowej opieki medycznej (POZ).
Badaniem objęto grupę blisko 17 tys. dzieci i nastolatków w wieku od 10 do 19 lat, które dokonały samookaleczenia w latach 2001-2014. Śmiertelność w tej grupie odnoszono do populacji ponad 170 tys. dzieci bez podobnych skłonności, ale dobranych m.in. pod względem płci i wieku.
Okazało się, że samookaleczanie się zgłaszane podczas wizyty u lekarza POZ było wyraźnie częstsze wśród dziewcząt – 37-38 przypadków na 10 tys., niż u chłopców – 12-13 przypadków na 10 tys. W latach 2011-2014 odsetek przypadków samookaleczenia wzrósł wśród dziewcząt w wieku 13-16 lat aż o 68 proc. Największy odsetek tych incydentów odnotowano w populacjach mieszkańców o najtrudniejszej sytuacji społeczno-ekonomicznej.
Tymczasem, lekarze POZ mający swoją praktykę w najbiedniejszych miejscach o 23 proc. rzadziej kierowali do psychiatry młodych pacjentów po incydencie samookaleczenia.
Analiza wykazała również, że dzieci i nastolatki, które dokonywały samookaleczeń były aż dziewięciokrotnie bardziej narażone na zgon z przyczyn innych niż naturalne, w porównaniu z rówieśnikami. Dotyczyło to zwłaszcza zgonu z powodu samobójstwa oraz ostrego zatrucia alkoholem lub narkotykami.
Zdaniem autorów pracy większy odsetek samookaleczeń wśród nastoletnich dziewcząt można przypisać częstszym problemom natury psychicznej w tej grupie. Ma to związek z okresem dojrzewania, w którym dochodzi do istotnych zmian biologicznych, w tym hormonalnych, jak również zmian w postrzeganiu swojego ciała oraz aktywności seksualnej.
Badacze podkreślają, że w tej samej grupie wiekowej obserwuje się również wzrost częstości występowania powszechnych zaburzeń psychicznych. “Być może odzwierciedla to fakt, że dzisiejsze nastolatki żyją w bardziej stresujących czasach” – wyjaśniają badacze.
"Ekspozycja na media cyfrowe oraz ich potencjalny wpływ na zdrowie psychiczne dzieci i nastolatków jest obecnie w centrum nieustającej debaty medialnej. Oczywiście te technologie mogą być pomocne i ułatwiać dostęp do opieki, ale istnieją też przesłanki, że nadmierne korzystanie z nich może mieć negatywne skutki” – napisali autorzy w artykule.
