Chciałabym się dowiedzieć, czym jest alergia kontaktowa u kobiet? Czym się objawia i co ją wywołuje.
dr n. med. Grażyna Durska
Zakład Medycyny Rodzinnej
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
Poradnia alergologiczna "Podgórna" w Szczecinie
Alergia kontaktowa jest to stan przestrojenia układu immunologicznego. Przypuszczam, że pytanie dotyczy alergicznego wyprysku kontaktowego.
Jest to choroba skóry związana z reakcją alergiczną o typie opóźnionym. Częściej chorują osoby w wieku dojrzałym. Wśród chorych przeważają kobiety.
Objawy występują po kilku godzinach, niekiedy po kilku dniach od kontaktu z alergenem i są takie same u kobiet i u mężczyzn. Najczęściej są to zmiany skórne o różnym charakterze (grudka, rumień, obrzęk skóry, pęcherzyki, strupy). W stanach ostrych może występować sączenie związane z pękaniem pęcherzyków. W stanach przewlekłych skóra jest pogrubiała i sucha, może się złuszczać. Zmianom skórnym najczęściej towarzyszy świąd.
Lokalizacja zmian zależy od miejsca kontaktu skóry z alergenem. Najczęściej to: strona grzbietowa rąk, przedramiona, stopy, twarz, szyja, dekolt. Zmiany mogą być też wywołane przez kontakt skóry z alergenem znajdującym się w powietrzu pomieszczeń (np. formaldehyd). Częstość uczulenia na poszczególne alergeny związana jest z wykonywanym zawodem i zachowaniami zależnymi od płci (noszenie biżuterii, używanie kosmetyków, farbowanie włosów itp.). Najczęstszym alergenem odpowiedzialnym za wywoływanie alergicznego wyprysku kontaktowego u kobiet jest nikiel. Pierwiastek ten jest składnikiem wielu stopów metali. Objawy występują po kontakcie z biżuterią, metalowymi narzędziami, suwakami, napami, zatrzaskami, oprawkami okularów, telefonów komórkowych, bilonem (monety Euro zawierają 25% niklu). Nikiel zawarty jest także w niektórych stopach metali stosowanych w ortopedii i protetyce.
Do uczulenia najczęściej dochodzi w warunkach pozazawodowych. Do czynników uczulających występujących w biżuterii należy także złoto. Ryzyko uczulenia na metale zwiększa noszenie kolczyków.
Częstymi alergenami są składniki kosmetyków, np:
Poza wymienionymi alergenami istnieje ogromna liczba substancji mających potencjalne właściwości alergizujące. W diagnostyce alergicznego wyprysku kontaktowego stosuje się testy płatkowe. Podstawowy zestaw europejski składa się z około 25 alergenów, często niezbędne jest wykonanie testów z alergenami specyficznymi dla poszczególnych grup zawodowych.
Diagnostyka alergicznego wyprysku kontaktowego jest bardzo pracochłonna i trudna. Choroba wymaga różnicowania z wieloma jednostkami chorobowymi, w których występują podobne objawy chorobowe.