Hemoglobina to białko znajdujące się w krwinkach czerwonych, czyli erytrocytach. Hemoglobina bierze udział w transporcie tlenu z płuc do tkanek i narządów. Zmniejszone stężenie hemoglobiny to niedokrwistość
Hemoglobina – co to, funkcje i rola w organizmie
Hemoglobina jest białkiem znajdującym się w krwinkach czerwonych, czyli erytrocytach. Funkcją hemoglobiny jest transportowanie cząsteczek tlenu z płuc do narządów i tkanek w całym organizmie. Hemoglobina nadaje barwę krwinkom czerwonym.
Hemoglobina – norma
Normy hemoglobiny wynoszą:
- u mężczyzn: 13–16,5 g/dl (8,7–10,2 mmol/l)
- u kobiet: 12–16 g/dl (7,5–9,9 mmol/l)
- u kobiet w ciąży: 11–14 g/dl (6,9–8,8 mmol/l)
- u kobiet w połogu: 10–14 g/dl.
Hemoglobina badanie
Stężenie hemoglobiny oznacza się bardzo często. Do samego badania hemoglobiny nie należy się specjalnie przygotowywać, ale zwykle wykonuje się je razem z innymi badaniami, przed którymi należy być na czczo.
Zmniejszone stężenie hemoglobiny
Zmniejszone stężenie hemoglobiny to niedokrwistość (anemia). Istnieją różne rodzaje niedokrwistości. Niedokrwistość może się wiązać z:
- niedoborem żelaza – niedokrwistość z niedoboru żelaza
- niedoborem witaminy B12 – niedokrwistość megaloblastyczna
- niedoborem kwasu foliowego – niedokrwistość megaloblastyczna
- krwawieniem – niedokrwistość pokrwotoczna
- nowotworem złośliwym układu krwiotwórczego, takim jak białaczka
- chorobami nerek
- chorobami wątroby
- niedoczynnością tarczycy
- talasemią.
Zwiększone stężenie hemoglobiny
Zwiększone stężenie hemoglobiny może się wiązać z:
- czerwienicą prawdziwą – chorobą krwi, w której szpik kostny wytwarza zbyt wiele czerwonych krwinek
- chorobami płuc
- odwodnieniem
- przebywaniem na dużej wysokości (np. w wysokich górach)
- intensywnym paleniem tytoniu
- oparzeniami
- silnymi wymiotami
- ekstremalnym wysiłkiem fizycznym.
Nieprawidłowe stężenie hemoglobiny – leczenie
Leczenie zależy od przyczyny nieprawidłowego stężenia hemoglobiny.
Co jeść, aby podnieść wartość hemoglobiny?
Jeśli ustalono, że przyczyną niskich wartości hemoglobiny jest nieprawidłowo zbilansowana dieta, lekarz włączy suplementację żelazem, którą dodatkowo wspomaga się odpowiednio zbilansowaną dietą uwzględniającą produkty bogate w żelazo.
Są to przede wszystkim produkty zwierzęce, takie jak: mięso czerwone oraz podroby, jaja (w szczególności żółtko jaj) oraz niektóre ryby. Uznaje się, że ten rodzaj żelaza, zwany żelazem hemowym, jest najlepiej przyswajalną formą tego związku.
Dobrym źródłem żelaza są także niektóre produkty roślinne. Jest to jednak żelazo charakteryzujące się gorszą przyswajalnością niż żelazo pochodzące z produktów zwierzęcych. Nazywa się je żelazem niehemowym. Nie zmienia to jednak faktu, że produkty te są nadal cennym składnikiem diety. Istnieją także pewne sposoby pozwalające na zwiększenie przyswajalności żelaza niehemowego i jest to m.in. dodawanie do posiłków zawierających ten rodzaj żelaza produktów bogatych w witaminę C.
Wśród produktów roślinnych bogatych w żelazo wymienia się: pełnoziarniste produkty zbożowe, nasiona, orzechy i ziarna, nasiona roślin strączkowych, świeże warzywa i owoce oraz owoce suszone.
Zagadnienie odżywiania w niedokrwistości z niedoboru żelaza omówiono szczegółowo w artykule Dieta w niedokrwistości z niedoboru żelaza
