W 2020 roku odnotowano 67 tys. zgonów więcej niż rok wcześniej. W oparciu o prognozy demograficzne Eurostatu można szacować, że nadwyżka względem prognozowanej liczby zgonów na 2020 rok wyniosła ok. 62 tys. zgonów – ocenia Ministerstwo Zdrowia w opublikowanym we wtorek raporcie dotyczącym zwiększonej umieralności w 2020 roku.
Fot. Sławomir Kamiński / Agencja Gazeta
„Nadwyżka” to przede wszystkim zgony, które wystąpiły w ostatnim kwartale 2020 roku. We wcześniejszych miesiącach zwiększona umieralność była statystycznie niemal niezauważalna.
Liczba zgonów zwiększyła się przede wszystkim u osób powyżej 60. roku życia – stanowią one aż 94 proc. nadwyżki. Spośród przyrostu liczby zgonów 43 proc. stanowią te zaraportowane przez sanepid z powodu SARS-CoV-2. 27 proc. dodatkowych zgonów dotyczy osób, u których znacząco wcześniej zdiagnozowano zakażenie SARS-CoV-2.
Ministerstwo Zdrowia pod koniec 2020 roku, m.in. w trakcie debat sejmowych poświęconych pandemii COVID-19 zapowiadało przygotowanie opracowania, w którym usystematyzowałoby dostępne informacje na temat zgonów i ich przyczyn.
Co wiemy? Liczba zgonów w Polsce w ostatnim kwartale roku 2020 przewyższyła liczbę zgonów z roku 2019. Według danych z rejestru PESEL w 2020 roku odnotowano informację o 485,2 tys. zgonów. Rok wcześniej odnotowano 418,1 tys. zgonów. Nadwyżka wyniosła 67,1 tys. zgonów. Jednak ok. 5 tysięcy zgonów, zgodnie z prognozami Eurostatu, ministerstwo przypisało zmianom demograficznym i zjawisku starzenia się społeczeństwa. Pandemiczna nadwyżka, zdaniem resortu zdrowia, to ok. 62 tysięcy zgonów, co oznacza zwiększenie liczby zgonów o ok. 15 proc. prognoz.
W ostatnim kwartale roku 2020 wzrosty liczby zgonów dotyczyły wszystkich kategorii wiekowych, jednak zdecydowana większość nadwyżki spowodowana została wzrostami zgonów wśród osób starszych – zarówno w kategorii 61-80 lat, jak i powyżej 80. roku życia. W listopadzie w poszczególnych grupach wiekowych liczba zgonów wzrosła o:
- 47 proc. (do 60. roku życia),
- 101 proc. (61-80)
- 106 proc. zgonów (powyżej 80.)
82 proc. nadwyżki zgonów dotyczy osób, które obciążone były chorobami współistniejącymi.
Raport przedstawia przyrost liczby zgonów wśród osób, które w przeszłości leczyły się z powodu chorób przewlekłych. W przypadku każdej wyróżnionej grupy nastąpił przyrost względem statystyk z roku poprzedniego. Najwyższy relatywny wzrost odnotowano wśród osób cierpiących na choroby układu krążenia (16,69 proc.), natomiast najniższy wśród osób chorych na nowotwory (4,7 proc.).
30 proc. zgonów „nadwyżkowych” nie zostało powiązanych z zakażeniem SARS-CoV-2. 43 proc. zostało zaraportowanych przez Sanepid jako spowodowanych wirusem, 27 proc. to zgony, które nie zostały zaraportowane, ale wystąpiły u osób zakażonych. Niemal dwie trzecie zgonów u osób zakażonych nastąpiło do 30 dni od potwierdzenia zakażenia, stosunkowo niewiele – 6 proc. – następuje powyżej tej granicy. Ministerstwo Zdrowia stwierdza, że mogą wśród nich być zgony spowodowane powikłaniami po przejściu infekcji. – Tym samym tego typu zgony mogą być rzadziej raportowane z SARS-CoV-2 jako przyczyną zgonu – czytamy w raporcie.
