×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Przygotowanie do porodu i opieki nad dzieckiem. III trymestr ciąży

Małgorzata Samela-Gazda, Anna Kochanek

Kiedy powinnam się zapoznać z programem szczepień dla dzieci?

Szczepienia ochronne są najskuteczniejszą metodą ochrony Twojego dziecka przed wieloma ciężkimi chorobami zakaźnymi, które mogą zagrozić jego zdrowiu oraz życiu, i często wymagają leczenia w szpitalu. Wiele szczepionek dla dzieci jest bezpłatnie oferowanych w ramach powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego (tzw. szczepienia obowiązkowe, refundowane przez państwo), ale niektóre ważne szczepienia zalecane dla dzieci w kalendarzu szczepień są realizowane przez lekarza tylko wówczas, gdy rodzice kupią szczepionkę (tzw. szczepienia zalecane, odpłatne).

Już w czasie ciąży – najpóźniej w III trymestrze (po 24. tygodniu) – zastanówcie się nad wyborem zalecanych szczepień dla Waszego dziecka i zaplanujcie, jak się do tego przygotować fi nansowo, na przykład czy nie chcecie wykorzystać w tym celu tzw. becikowego lub innych świadczeń pieniężnych przewidzianych w Waszym miejscu zamieszkania. Może poprosić o pomoc Waszych najbliższych? Ochrona zdrowia to najcenniejszy dar jaki może otrzymać Wasze dziecko.

TAK!

Już w trakcie ciąży zapoznaj się z kalendarzem szczepień dla Twojego dziecka i zaplanuj, które z odpłatnych, zalecanych szczepień będziesz chciała wykonać.

Kiedy powinniśmy zacząć kompletować wyprawkę dla dziecka?

Niektórzy rodzice wolą odłożyć konieczne zakupy dla dziecka na czas po porodzie. Warto jednak się zastanowić nad tym już wcześniej i wybrać podstawowe artykuły. Nie wszystko trzeba kupować w sklepach. Wiele osób korzysta z pomocy krewnych i znajomych, których dzieci już wyrosły z wózka, łóżeczka, ubranek itp. W pierwszych latach życia dzieci rosną i rozwijają się bardzo intensywnie, dlatego wiele artykułów potrzebnych jest tylko na bardzo krótki czas. Niektóre dzieci rosną tak szybko, że nawet nie zdążą skorzystać ze wszystkich kreacji zgromadzonych w szale zakupów. Zatem zamiast kupować wszystkie rzeczy w sklepach, warto odkupić lub pożyczyć używane, ale niezniszczone ubranka i artykuły dziecięce (zwłaszcza te droższe, jak wózek czy łóżeczko [nowy musi być natomiast materacyk!]) od znajomych osób, którym nie są one już potrzebne. To nie tylko oszczędność dla Waszego budżetu, ale także korzyść dla środowiska naturalnego.

Poniżej przedstawiono przykładową listę typowych, najpotrzebniejszych rzeczy dla niemowlęcia. Oczywiście jej ostateczny kształt zależy od Was i od pory roku, w której urodzi się Wasze dziecko.

Ubranka – najmniejszym rozmiarem dostępnym na rynku jest rozmiar 56 (są także ubranka dla wcześniaków). Nie kupuj jednak zbyt wielu małych rzeczy, bo dziecko szybko z nich wyrośnie. Ubranka mające bezpośrednią styczność ze skórą powinny być wykonane z naturalnych, przewiewnych tkanin (np. bawełny, batystu, frotté). Nie mogą mieć ostrych szwów, drapiących haftów ani guzików, które mogłyby uwierać. Przed pierwszym założeniem należy je wyprać. Powinnaś przygotować:

  1. kilka (np. 5) sztuk body z długim i krótkim rękawem; otwór na głowę powinien być odpowiednio duży, aby nie trzeba było jej przeciskać na siłę; body jest wygodne, ponieważ pozwala na łatwą zmianę pieluchy bez konieczności zdejmowania ubrań, a zapięcie na dole zabezpiecza plecy przed odsłonięciem;
  2. kilka (4–6) bawełnianych koszulek i kaftaników (lepiej bez kołnierzyka),
  3. kilka (4–6) bawełnianych śpioszków (najlepiej na zatrzaski),
  4. 2–3 pary skarpetek bawełnianych (najlepiej bez ściągacza) lub buciki bawełniane,
  5. 2 sweterki + spodenki,
  6. 2 czapeczki lekkie i 1–2 bawełniane,
  7. 2 pajacyki (ubranka bawełniane lub z polaru podobne do kombinezonu z pełnymi rękawkami i nogawkami, rozpinane w kroku, co ułatwia zmianę pieluchy bez konieczności rozbierania dziecka),
  8. na zimowe spacery będziecie potrzebować także rękawiczek, zimowego kombinezonu, ciepłego śpiwora i ciepłej czapki, natomiast na spacery latem przyda się cienka czapka z daszkiem.

Pościel i pieluchy – noworodków i niemowląt nie należy układać do spania na poduszce, nie ma też konieczności używania kołderki (jeżeli dziecko jest odpowiednio ciepło ubrane). Jeśli w pomieszczeniu jest chłodno, dziecko wystarczy przykryć dodatkowym (lub cieplejszym) kocykiem. Nie ma także potrzeby różnicowania sposobu ubierania dziecka w ciągu dnia i w nocy.

  1. 1–2 lżejsze kocyki i 1 grubszy,
  2. ewentualnie kołderka + poszewka (nie są bezwzględnie konieczne) oraz prześcieradło do łóżeczka i wózka,
  3. pieluchy jednorazowe – w pierwszych miesiącach życia dziecka możesz zużywać nawet kilkanaście sztuk dziennie,
  4. dziecięcy ręcznik frotté z kapturkiem (2 szt.).

Kosmetyki – wystarczą zwykłe kosmetyki dla niemowląt; droższe produkty wcale nie muszą być lepsze. Pamiętaj, aby kupić produkty dostosowane do wieku Twojego dziecka:

  1. mydło natłuszczające, delikatne, bez zapachowe,
  2. oliwka dla niemowląt,
  3. gęsty krem ochronny na pupę,
  4. wata bawełniana, waciki bawełniane, sterylne gaziki,
  5. jałowy 0,9% roztwór chlorku sodu (tzw. sól fizjologiczna) do przemywania oczu lub usuwania wydzieliny z nosa (można kupić w aptece),
  6. proszek do prania dla dzieci (najlepiej bez fosforanów),
  7. chusteczki jednorazowe do ciała (dla niemowląt).

Akcesoria – niektóre rzeczy mogą być używane, zapytaj krewnych lub znajomych o niepotrzebny wózek, łóżeczko, wanienkę czy fotelik samochodowy:

  1. myjki (2–3 szt.), które można wyprać lub wygotować (nie są konieczne),
  2. nożyczki dla niemowląt do obcinania paznokci,
  3. szczotka do włosów,
  4. termometr do wody,
  5. pałeczki do czyszczenia uszu i noska,
  6. gruszka gumowa lub inne urządzenie do usuwania wydzieliny z noska,
  7. termometr do pomiaru temperatury ciała,
  8. wanienka do kąpieli,
  9. łóżeczko – najlepiej z wyjmowanymi szczeblami i regulacją głębokości – oraz nowy materacyk,
  10. wózek,
  11. ew. fotelik samochodowy (jeśli macie samochód).

Czy już w trakcie ciąży powinnam się przygotować do karmienia piersią?

Monika Żukowska-Rubik

TAK!

Już w czasie ciąży zapoznaj się z zaletami i techniką karmienia piersią. To najlepszy sposób żywienia Twojego dziecka!

Wiele kobiet już w czasie ciąży podejmuje decyzję, jak będą karmić swoje dziecko. Jest to dobry czas, by rozważyć wszystkie zalety karmienia naturalnego, wyjaśnić wątpliwości i rozwiać ewentualne obawy. Dobrze jest również zdobyć wiedzę o tym, jak przebiega laktacja, jak prawidłowo karmić dziecko i jak się przekonać, czy maluch się najada. Informacje te możesz uzyskać na przykład podczas zajęć w szkole rodzenia lub znaleźć w tym przewodniku. Taka wiedza bardzo się przyda, gdy dziecko będzie już na świecie i wypełni niemal cały czas swoich rodziców.

W ciąży możesz zaobserwować, jak piersi się przygotowują do kolejnego ważnego etapu w Twoim życiu – wykarmienia malucha. Wyraźnie się powiększają, nawet o 1–2 rozmiary, a w III trymestrze ciąży u niektórych kobiet może już z nich wypływać żółtobiała wydzielina – pierwszy pokarm zwany siarą. To zupełnie normalne zjawisko i nie musisz się nim niepokoić.

NIE!

Nie musisz specjalnie przygotowywać („hartować”) brodawek do karmienia piersią.

Kiedyś sądzono, że w ten sposób można uniknąć pękania brodawek podczas karmienia. Nie wykazano jednak, aby stosowanie specjalnych kremów, tzw. rolowanie brodawek lub inne metody wczes nego przygotowania brodawek do karmienia były skuteczne. Szorowanie ręcznikiem lub smarowanie spirytusem wysusza naskórek i powoduje, że jest on jeszcze bardziej podatny na urazy.

RACZEJ TAK

Jeżeli masz płaskie lub wklęsłe brodawki, przebyłaś operację piersi lub miałaś problemy z karmieniem poprzednich dzieci, zgłoś się do poradni laktacyjnej po poradę, jak przygotować się do karmienia (zobacz: Poradnie laktacyjne).

Porada specjalisty odnośnie do postępowania w czasie ciąży i podczas laktacji dobrana indywidualnie do Twojej sytuacji oraz potrzeb pozwoli uniknąć problemów z karmieniem po urodzeniu dziecka (zobacz: Badanie właściwości brodawek piersiowych [film], Brodawki płaskie lub wklęsłe [film]).

RACZEJ TAK

Jeszcze przed porodem przygotuj sobie odpowiednią odzież dzienną i nocną, która ułatwi podanie dziecku piersi w różnych okolicznościach. Z zakupem specjalnego biustonosza laktacyjnego wstrzymaj się jednak do pierwszych dni po porodzie.

Koszule nocne z odpinaną „klapką” czy sukienki ze sprytnie ukrytym rozcięciem można kupić w sklepach z artykułami dla mam i niemowląt. Możesz też się zaopatrzyć we wkładki laktacyjne, które włożone do biustonosza zbierają wyciekające mleko i chronią przed zaplamieniem ubrania. Z zakupem biustonosza laktacyjnego lepiej poczekaj do okresu nawału mlecznego – wtedy tak naprawdę wiadomo, jaki powinien mieć rozmiar.

RACZEJ TAK

Dopóki nie będzie wyraźnej potrzeby, nie zaopatruj się „na wszelki wypadek” w laktator (odciągacz pokarmu).

Laktator (odciągacz pokarmu) jest przydatny w wyjątkowych sytuacjach. Jeśli będzie potrzebny, możesz go bez kłopotu kupić w kiosku przyszpitalnym lub dowolnej aptece, dobierając jego rodzaj do Twoich potrzeb.

Jeszcze przed porodem możesz się natomiast zorientować, gdzie w Twoim mieście można wypożyczyć laktator elektryczny. Koszt wypożyczenia takiego urządzenia wynosi ok. 4 zł za dobę. Wypożycza się tylko część laktatora z silniczkiem, elementy osobiste trzeba dokupić we własnym zakresie. Takie wypożyczalnie często funkcjonują przy szpitalnych oddziałach noworodkowych.

Alternatywę stanowią laktatory ręczne. Działają na różnych zasadach i warto zapytać doradcę laktacyjnego lub inne matki o doświadczenia z ich stosowaniem. Niektóre z tych urządzeń są wygodne i dyskretne, a ich używanie wbrew pozorom nie wymaga wiele wysiłku.

Kiedy i jakie rzeczy należy przygotować do porodu?

Ponieważ termin porodu jest datą wyznaczoną w pewnym przybliżeniu, rozsądniej jest zapakować niezbędne rzeczy już kilka tygodni przed planowanym terminem (np. w 36. tygodniu ciąży). W trakcie kompletowania rzeczy uwzględnij wymagania wybranej placówki (czy będziesz mogła lub musiała mieć własną koszulę, szlafrok i ubranka dla dziecka).

RACZEJ TAK

Już kilka tygodni przed planowanym terminem porodu przygotuj sobie niezbędne rzeczy i dokumenty do szpitala.

Do szpitala spakuj (to tylko najważniejsze rzeczy):

  • dokumenty – dowód osobisty, aktualny dowód ubezpieczenia zdrowotnego (druk RMUA z ostatniego miesiąca wystawiony przez Twojego pracodawcę lub ostatni dowód opłacenia składki na ubezpieczenie zdrowotne), kartę ciąży,
  • aktualne wyniki badań – ostatnią morfologię krwi i badanie moczu, USG wykonane po 36. tygodniu ciąży, badanie w kierunki kiły (WR lub OWA) z początku i końca ciąży, badanie antygenu HBs (w kierunku żółtaczki zakaźnej typu B [żółtaczki wszczepiennej]), oznaczenie grupy krwi i czynnika Rh (wymagany oryginalny wynik); wyniki tych badań na ogół są wpisane w karcie ciąży,
  • ubrania na czas pobytu w szpitalu – koszule nocne (kilka), bieliznę (w tym duży biustonosz i jednorazowe majtki), szlafrok, kapcie, klapki pod prysznic,
  • przybory toaletowe i akcesoria higieniczne – szczotkę lub grzebień do włosów, szczoteczkę i pastę do zębów, łagodne mydło, szampon, podkłady poporodowe, wkładki laktacyjne, ręczniki, krem, bezzapachowy dezodorant (unikaj perfum – większość małych dzieci wyraźnie woli naturalny zapach mamy),
  • dla dziecka – kosmetyki (krem i chusteczki do pupy, oliwkę – niektóre szpitale je zapewniają, inne nie), pieluchy jednorazowe dla noworodków; ubranka (stosowne do pory roku), kocyk,
  • telefon komórkowy i ewentualnie aparat fotograficzny (jeśli chcesz utrwalić pierwsze dni Twojego dziecka na świecie),
  • talerz, kubek, sztućce i wodę niegazowaną.


Artykuł pochodzi z przewodnika dla rodziców Pierwsze 2 lata życia dziecka wydanego przez Medycynę Praktyczną, Kraków 2012

05.07.2013
Zobacz także
Wybrane treści dla Ciebie
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta