×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Przygotowanie do porodu i opieki nad dzieckiem. II trymestr ciąży

Małgorzata Samela-Gazda, Anna Kochanek

Czy powinnam się zapisać do szkoły rodzenia?

Szkoła rodzenia nie jest obowiązkowa, a kobiety, które nie uczęszczały na takie zajęcia, także dają sobie dobrze radę podczas porodu. Niemniej jednak uzyskane na zajęciach informacje i zdobyte umiejętności pozwolą Ci bardziej świadomie, pewniej i spokojniej przejść przez okres porodu oraz pierwsze tygodnie życia Twojego dziecka. Porodem i opieką nad niemowlęciem warto także zainteresować ojców, a zajęcia w szkole rodzenia są do tego dobrym pretekstem.

W szkole rodzenia powinnaś się dowiedzieć o:

  • przebiegu ciąży i porodu,
  • rozwoju dziecka,
  • opiece nad noworodkiem i niemowlęciem (np. nauka kąpieli, przewijania),
  • karmieniu piersią,
  • radzeniu sobie z problemami związanymi z ciążą,
  • porodem i opieką nad niemowlęciem.

RACZEJ TAK

Rozważ zapisanie się do szkoły rodzenia. Najpierw spróbuj znaleźć szkołę bezpłatną.

Wybierając szkołę rodzenia, warto się dokładnie zapoznać z proponowanym programem zajęć. W wielu szkołach uczy się kobiety, w jaki sposób powinny oddychać podczas porodu, pamiętając o swoich indywidualnych potrzebach i oczekiwaniach. Z kolei w innych szkołach większe znaczenie przypisuje się emocjom rodzącej kobiety, poświęcając czas na naukę relaksu, muzykoterapię oraz naukę masażu. Zajęcia wzbogacane są fi lmami i przezroczami, a do ćwiczeń gimnastycznych wykorzystywane są różne pomoce (worki, piłki itp.). Wiele uwagi poświęca się też ojcom pragnącym uczestniczyć w narodzinach swoich dzieci.

Niektóre szkoły rodzenia wychodzą w swoim programie poza ścisłe ramy przygotowania do porodu. Przy placówkach tych organizowane są grupy wsparcia dla matek karmiących, gimnastyka po porodzie, a także spotkania z rodzicami po narodzinach dziecka.

Przykładowy program zajęć w szkole rodzenia:

  • zajęcia teoretyczne:

1) rozwój dziecka od poczęcia do narodzin; nawiązanie kontaktu z dzieckiem jeszcze nienarodzonym,
2) styl życia w okresie oczekiwania na dziecko,
3) fizjologia porodu (fazy porodu, poród w wodzie),
4) metody zwalczania bólu porodowego,
5) połóg,
6) karmienie piersią i zaburzenia laktacji,
7) fizjologia okresu noworodkowego,
8) depresje poporodowe i sposoby radzenia sobie z nimi,
9) rola ojca podczas ciąży, porodu i opieki nad dzieckiem;

  • zajęcia praktyczne:

1) ćwiczenia ogólnousprawniające, relaksacyjne, oddechowe,
2) ćwiczenia praktyczne karmienia piersią, praktyczna nauka odciągania pokarmu,
3) pielęgnacja noworodka (np. kąpiel, pielęgnacja pępka, bezpieczne pozycje).

W Polsce funkcjonuje wiele szkół rodzenia różnego typu. W większych miastach są to szkoły przyszpitalne, prywatne, organizowane przy stowarzyszeniach i fundacjach lub we wspólnotach parafialnych. Trudniej jest w mniejszych miejscowościach, ale i tam – obok szkół przyszpitalnych – powstaje coraz więcej szkół prywatnych.

Szkoły bezpłatne są finansowane przez fundacje, stowarzyszenia, samorządy lub przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Zapytaj w szpitalu, w którym chciałabyś rodzić, czy oferuje bezpłatne zajęcia w szkole rodzenia. Informacje można również znaleźć w internecie. W szkołach prywatnych ceny są zróżnicowane. Przeciętnie wahają się w granicach 100–500 zł za cykl zajęć. Czasami można liczyć na zniżki lub zapłacić w ratach.

Zajęcia trwają zwykle 2–3 miesięcy, choć w niektórych szkołach krócej. Istnieją też szkoły oferujące tzw. kursy weekendowe (zajęcia odbywają się w blokach sobotnio-niedzielnych).

Przykładowe plany zajęć:

  • kurs podstawowy: 9 spotkań po 3 godziny, zajęcia raz w tygodniu,
  • kurs intensywny: 16 spotkań po 2 godziny, zajęcia 2 razy w tygodniu,
  • kurs wakacyjny: 6 spotkań po 3 godziny, zajęcia 3 razy w tygodniu.

Zajęcia w szkole rodzenia najlepiej zacząć pod koniec II i w III trymestrze ciąży (24.–25. tydzień ciąży). Dowiedz się wcześniej, kiedy prowadzone są zapisy do grupy, która Ci najbardziej odpowiada. Często z powodu wielu chętnych trzeba długo czekać na rozpoczęcie zajęć.

NIE!

Jeżeli jesteś w ciąży zwiększonego ryzyka (np. zagrożenie przedwczesnym porodem), nie powinnaś uczestniczyć w normalnych zajęciach szkoły rodzenia.

Zapisując się do szkoły rodzenia, musisz przedstawić zaświadczenie od ginekologa, że nie ma przeciwwskazań, abyś uczestniczyła w normalnych zajęciach. Niektóre nieprawidłowe stany i choroby podczas ciąży sprawiają, że dodatkowy wysiłek fizyczny lub aktywność podejmowana podczas zajęć w szkole rodzenia mogą niekorzystnie wpłynąć na przebieg ciąży. Zapytaj ginekologa, jaka jest jego opinia na ten temat. Niektóre szkoły prowadzą programy specjalnie dostosowane do potrzeb i możliwości kobiet należących do grup zwiększonego ryzyka.

Kiedy i jak powinnam wybrać szpital położniczy?

Nad wyborem szpitala położniczego zastanów się około 20.–24. tygodnia ciąży. Możesz sobie wybrać dowolny szpital, nie istnieje już rejonizacja. Lepiej jednak upewnij się wcześniej telefonicznie, że rzeczywiście zostaniesz przyjęta do wybranej placówki. W renomowanych i popularnych szpitalach barierą może być po prostu brak miejsc na sali porodowej lub poporodowej.

TAK!

Wypisz na kartce kryteria, które są dla Ciebie ważne w przebiegu porodu i bezpośrednio po nim. Ułatwi Ci to wybór szpitala.

Jeśli jest to możliwe, pod koniec ciąży zwiedź szpital, który wybrałaś. Zapytaj o dodatkowe usługi (znieczulenie, poród rodzinny, szkołę rodzenia) i opłaty oraz listę rzeczy, jakie trzeba wziąć ze sobą. Informacje o wielu szpitalach można już znaleźć w internecie (np. czy obowiązuje specjalny strój szpitalny, czy możesz mieć własną koszulę nocną; czy dziecko przebywa na sali razem z matką [tzw. system rooming -in]). Jeśli to możliwe, obejrzyj salę porodów rodzinnych i porodówkę. Gdy oboje z mężem zrezygnujecie ze wspólnego porodu, zastanów się, czy nie mogłaby Ci towarzyszyć inna bliska osoba – mama, siostra, przyjaciółka. Na zwykłej sali porodowej na ogół są dwa lub trzy miejsca dla rodzących kobiet.

Jeżeli rozważasz możliwość skorzystania ze znieczulenia zewnątrzoponowego do porodu, dowiedz się, ile ten zabieg kosztuje, bo nie jest on refundowany przez Narodowy Fundusz Zdrowia (zwykle 300–500 zł).

Szukaj w pierwszej kolejności szpitala wspierającego karmienie piersią i kontakt matki z dzieckiem bezpośrednio po porodzie („Szpital przyjazny dziecku”).

Przed wyborem szpitala zdecyduj, czy chcesz być aktywna w trakcie porodu, mieć możliwość poruszania się i podejmowania decyzji, wyrażania i realizowania swoich życzeń, na przykład co do pozycji porodu, korzystania z wanny, masażu czy obecności bliskiej osoby. Nie wszystkie placówki akceptują aktywność rodzącej.

Zastanów się, jak ma wyglądać Twój poród, i spróbuj to dokładnie zdefi niować. Jeśli chciałabyś rodzić naturalnie, sprawdź, czy twoja defi nicja porodu naturalnego nie różni się znacznie od defi nicji położnej czy lekarza. Polska jest jednym z krajów w Europie o największym odsetku rutynowych ingerencji w naturalny przebieg porodu. Dla wielu położnych i lekarzy prowokowanie lub przyspieszanie akcji porodowej za pomocą leków (oksytocyny), nacięcie krocza, podawanie leków rozkurczowych i przeciwbólowych, a nawet znieczulenie zewnątrz oponowe wcale nie kłóci się z pojęciem porodu naturalnego. Dlatego powinnaś precyzyjnie określić, które środki dopuszczasz i w jakich okolicznościach, a także dokładnie przedyskutować to wcześniej z położną lub lekarzem.

Rozważ również dokładnie i zaplanuj, co ma się wydarzyć zaraz po tym, jak urodzi się Twoje dziecko. Po trudach porodu dziecko powinno odzyskiwać siły blisko mamy, ssąc jej pierś. Ta poporodowa bliskość niezakłócona szpitalnymi procedurami ułatwia początki wspólnego życia, sprzyja karmieniu piersią i wzmacnia Twoją więź z dzieckiem. W Polsce jest około 50 szpitali, które otrzymały nadany przez UNICEF tytuł „Szpital przyjazny dziecku”. Placówki te wspierają karmienie piersią i kontakt matki z dzieckiem tuż po porodzie (p. dalej). Sprawdź, czy jedna z nich nie znajduje się w okolicy Twojego miejsca zamieszkania.

Jak powinien przebiegać okres bezpośrednio po porodzie?

Pierwsze minuty po porodzie należą do położnych i pediatry, choć często się zdarza, że położna kładzie noworodka na chwilę na brzuchu matki bezpośrednio po jego urodzeniu. W tym czasie osusza się skórę dziecka, zaciska i przecina pępowinę, a pediatra wykonuje szybką, wstępną ocenę stanu zdrowia noworodka, posługując się 10-punktową skalą (tzw. skala Apgar).

TAK!

Jeżeli pozwoli na to stan zdrowia dziecka i Twój, to pierwsze 1–2 godziny po porodzie powinnaś spędzić wspólnie z dzieckiem. Sprawdź, czy takie zasady obowiązują w szpitalu, który wybrałaś.

Następnie dziecko zostaje położone na klatce piersiowej mamy, nawet w trakcie wykonywania niektórych zabiegów, jak kontrola i ewentualne szycie jej dróg rodnych. Jeżeli stan dziecka na to pozwala, to dokładniejsze badanie lekarskie, pomiary, mycie i inne zabiegi mogą poczekać. Ciekawość, ile waży i mierzy dziecko, zaspokoicie trochę później. W tym okresie bardzo ważna jest próba podania dziecku piersi; nawiązuje się wtedy dodatkowa więź pomiędzy matką i dzieckiem. Po upływie 1–2 godzin położna zabierze dziecko, aby je umyć, zmierzyć, zważyć i ubrać. Ty możesz w tym czasie odpocząć.


Artykuł pochodzi z przewodnika dla rodziców Pierwsze 2 lata życia dziecka wydanego przez Medycynę Praktyczną, Kraków 2012

05.07.2013
Zobacz także
Wybrane treści dla Ciebie
  • Zakażenie wirusem cytomegalii w ciąży
  • Nadciśnienie tętnicze u ciężarnych
  • Toksoplazmoza w ciąży
  • Zakażenie narządów płciowych wirusem opryszczki u kobiet w ciąży
  • Zakażenie parwowirusem B19 w ciąży
  • Bakteryjna waginoza w ciąży
  • Zmiany skórne w ciąży
  • Depresja i psychoza poporodowa
  • Znieczulenie do porodu
  • Małopłytkowość w czasie ciąży
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta