Amiodaron (opis profesjonalny)

Działanie - Amiodaron

Mechanizm działania
Lek przeciwarytmiczny zaliczany do klasy III wg podziału Vaughana Williamsa, chociaż wykazuje również niektóre z właściwości leków przeciwarytmicznych z pozostałych grup, jak na przykład stabilizacja błon komórkowych. Mechanizm działania amiodaronu jest związany głównie z hamowaniem kanałów potasowych. Wydłużeniu ulega 3 faza potencjału czynnościowego komórek przewodzących serca, poprzez zmniejszenie wypływu jonów potasu z komórek; wydłużenie tej fazy nie zależy od częstotliwości rytmu serca. Lek powoduje wydłużenie czasu repolaryzacji, okresu refrakcji i czasu trwania potencjału czynnościowego we wszystkich włóknach m. sercowego, także w dodatkowych drogach przewodzenia. Amiodaron hamuje automatyzm węzła zatokowego, co prowadzi do powstania bradykardii niereagującej na podanie atropiny. W sposób niekompetycyjny blokuje receptory α- i β-adrenergiczne. Wywiera umiarkowane działanie hamujące szybki kanał sodowy, a ograniczone dane wskazują też na jego wpływ na kanały wapniowe. Zwalnia przewodzenie zatokowo-przedsionkowe, przedsionkowe oraz przewodzenie w węźle przedsionkowo-komorowym, nie wpływa natomiast na przewodzenie wewnątrzkomorowe. Działa także bezpośrednio rozkurczająco na mięśnie gładkie naczyń wieńcowych i obwodowych, co prowadzi do zmniejszenia oporu obwodowego. Nie wykazuje ujemnego działania inotropowego.
Stosowany przewlekle p.o. wykazuje odmienne właściwości elektrofizjologiczne niż stosowany i.v. w trybie nagłym (brak właściwości przeciwarytmicznych klasy III).

Farmakokinetyka
Po podaniu p.o. wchłania się wolno i w różnym odsetku. tmax wynosi zwykle 3–7 h, dostępność biologiczna – ok. 50%, jednak stwierdza się duże różnice międzyosobnicze (22–86%).Zmienna dostępność biologiczna może wynikać z N-dealkilacji w świetle lub błonie śluzowej jelit, efektu pierwszego przejścia w wątrobie lub złej rozpuszczalności leku. Pokarm zwiększa wchłanianie amiodaronu. Lek przenika do tkanek i narządów, ulega też kumulacji w tkance tłuszczowej. Po rozpoczęciu podawania p.o. działanie przeciwarytmiczne może się ujawnić z 2–3-dniowym opóźnieniem, ale z reguły nie występuje przez 1–2 tyg. po rozpoczęciu leczenia; w związku ze stopniową kumulacją leku maks. działanie może się pojawić 1–5 mies. po rozpoczęciu podawania. Po zaprzestaniu podawania leku działanie przeciwarytmiczne może utrzymywać się 10–150 dni. In vitro amiodaron wiąże się z białkami osocza w 96%. Amiodaron jest głównie metabolizowany przez CYP3A4, a także przez CYP2C8. Amiodaron i jego główny czynny metabolit, N-deetyloamiodaron, wykazują in vitro potencjał hamowania CYP1A1, CYP1A2, CYP2C9, CYP2C19, CYP2D6, CYP3A4, CYP2A6, CYP2B6 oraz CYP2C8. Amiodaron i N-deetyloamiodaron mają również potencjał hamowania niektórych transporterów takich jak glikoproteina P i organiczne transportery kationowe (OCT2) – jedno badanie wykazało 11% zwiększenie stężenia kreatyniny (substratu OCT2) w surowicy. t1/2 amiodaronu w fazie eliminacji po pojedynczym podaniu p.o. wynosi 58 dni (15–142 dni), natomiast N-deetyloamiodaronu – 36 dni (14–75 dni). Podczas długotrwałego stosowania amiodaronu p.o. t1/2 w fazie eliminacji wynosi 53 dni (26–107 dni), N-deetyloamiodaronu – 57–61 dni (20–118 dni). Amiodaron wydalany jest z żółcią do przewodu pokarmowego, gdzie prawdopodobnie podlega krążeniu jelitowo-wątrobowemu.

Wskazania do stosowania - Amiodaron

P.o.

Zespół Wolffa-Parkinsona-White’a
Zaburzenia rytmu serca w przebiegu zespołu Wolffa-Parkinsona-White’a.

Migotanie i trzepotanie przedsionków, napadowe tachyarytmie nadkomorowe
Migotanie i trzepotanie przedsionków, napadowe tachyarytmie nadkomorowe: częstoskurcz nadkomorowy i węzłowy, gdy inne leki nie mogą być zastosowane.

Komorowe zaburzenia rytmu serca
Leczenie groźnych dla życia komorowych zaburzeń rytmu serca (częstoskurcz komorowy, migotanie komór), gdy inne leki przeciwarytmiczne są nieskuteczne lub źle tolerowane.

I.v. stosowany w wymienionych wskazaniach w sytuacjach, gdy konieczne jest uzyskanie szybkiego działania leku lub gdy podawanie leku p.o. nie jest możliwe.

Przeciwwskazania stosowania - Amiodaron

Nadwrażliwość na jod lub którykolwiek składnik preparatu, bradykardia zatokowa, blok zatokowo-przedsionkowy, zespół chorego węzła zatokowego (z wyjątkiem osób z wszczepionym stymulatorem serca lub założonym tymczasowo układem stymulacyjnym), blok przedsionkowo-komorowy II lub III stopnia i blok dwu- lub trójpęczkowy (z wyjątkiem osób z wszczepionym stymulatorem serca lub założonym tymczasowo układem stymulacyjnym), choroby tarczycy (amiodaron ma strukturę chemiczną zbliżoną do tyroksyny), równoległe stosowanie leków, które w skojarzeniu z amiodaronem mogą wywołać częstoskurcz typu torsade de pointes. W postaci do podawania i.v. nie stosować ponadto u osób z ciężką niewydolnością oddechową, kardiomiopatią zastoinową, ciężką niewydolnością serca, niedociśnieniem tętniczym. Ze względu na zawartość alkoholu benzylowego, nie podawać i.v. noworodkom, niemowlętom i dzieciom do 3. rż. Powyższe przeciwwskazania nie mają zastosowania, jeśli amiodaron jest stosowany na oddziale intensywnej terapii w resuscytacji krążeniowo-oddechowej nagłego zatrzymania krążenia w przebiegu migotania komór, gdy defibrylacja nie jest skuteczna.

Niewydolność serca, postać doustna
Amiodaron stosowany p.o. nie jest przeciwwskazany u osób z niewydolnością serca, jednak w czasie leczenia należy zachować ostrożność, gdyż może ją nasilać; w takich sytuacjach amiodaron może być stosowany w skojarzeniu z innymi lekami.

Poważne działania niepożądane
Amiodaron może powodować poważne, niekiedy odległe, zależne od dawki działania niepożądane dotyczące oka, serca, płuc, wątroby, tarczycy, skóry i obwodowego układu nerwowego; chorych leczonych długotrwale należy monitorować, a lek podawać w najmniejszych skutecznych dawkach.

Zalecane badania
Przed rozpoczęciem leczenia amiodaronem zaleca się wykonanie EKG, oznaczenie stężenia TSH, stężenia potasu w surowicy (hipokaliemia zwiększa ryzyko wystąpienia zaburzeń rytmu serca). W trakcie leczenia zaleca się monitorowanie aktywności transaminaz wątrobowych i wykonywanie badań EKG. Amiodaron może powodować zmiany w EKG: wydłużenie odstępu QT (związane z wydłużeniem okresu repolaryzacji) z możliwym powstaniem fali U i zaburzeniem fali T; tego typu zmiany nie są objawem toksyczności wobec serca.

Osoby w podeszłym wieku
U osób w podeszłym wieku w wyniku stosowania amiodaronu częstość akcji serca może się znacznie zmniejszyć.

Ciężka bradykardia, zaburzenia przewodzenia
Zbyt duże dawki leku mogą powodować ciężką bradykardię lub zaburzenia przewodzenia, szczególnie u chorych w podeszłym wieku lub leczonych glikozydami naparstnicy; w takim przypadku leczenie należy przerwać, a w razie konieczności podać leki β-adrenergiczne lub glukagon; ze względu na długi t1/2 amiodaronu, w przypadku ciężkiej i objawowej bradykardii należy rozważyć wszczepienie stymulatora pracy serca. W przypadku wystąpienia bloku przedsionkowo-komorowego 2. lub 3. stopnia, bloku zatokowo-przedsionkowego lub bloku dwuwiązkowego leczenie amiodaronem należy przerwać.

Zaburzenia rytmu serca
W trakcie leczenia może wystąpić nowego typu zaburzenie rytmu serca lub pogorszenie leczonych zaburzeń rytmu serca, czasami ze skutkiem śmiertelnym; ważne, ale trudne do przeprowadzenia, jest ustalenie czy zaburzenia te wynikają z braku skuteczności leku, który wykazuje działanie proarytmiczne, czy są związane z nasileniem zaburzeń rytmu serca.
Działanie proarytmiczne w przypadku amiodaronu występuje rzadziej niż w przypadku innych leków przeciwarytmicznych i zwykle jest związane z interakcjami z lekami wydłużającymi odstęp QT i/lub zaburzeniami elektrolitowymi.
Niezależnie od wydłużania odstępu QT, amiodaron wykazuje niewielką zdolność powodowania zaburzeń rytmu serca typu torsades de pointes.

Urządzenia stymulujące pracę serca
Amiodaron może podnosić próg defibrylacji i/lub próg stymulacji u pacjentów z wszczepionym kardiowerter-defibrylatorem lub stymulatorem serca, i tym samym zaburzać skuteczność tych urządzeń. Zaleca się regularne kontrolowanie prawidłowego działania urządzenia po rozpoczęciu leczenia lub przy zmianie dawkowania.

Wpływ na czynność tarczycy
Amiodaron może powodować niedoczynność lub nadczynność tarczycy, zwłaszcza u osób, u których w przeszłości występowały zaburzenia tarczycy; przed rozpoczęciem leczenia, w jego trakcie (co 6 mies.) oraz przez kilka miesięcy po jego zakończeniu należy regularnie monitorować czynność tarczycy (w tym stężenie TSH mierzone metodą wysokoczułą [usTSH]), szczególnie w przypadku pacjentów w podeszłym wieku.
Amiodaron zawiera jod, dlatego może wpływać na wychwyt jodu radioaktywnego, natomiast wyniki badań czynnościowych tarczycy (fT3, fT4, usTSH) pozostają wiarygodne.
Amiodaron hamuje przekształcania tyroksyny do trójjodotyroniny na obwodzie i może wywoływać zmiany biochemiczne u pacjentów z prawidłową czynnością tarczycy (zwiększenie stężenia fT4 w surowicy, natomiast stężenie fT3 zmniejsza się nieznacznie lub pozostaje w normie); w takich przypadkach nie ma konieczności przerywania leczenia, jeśli nie występują kliniczne lub biologiczne (usTSH) objawy choroby tarczycy.
Podczas leczenia lub do kilku miesięcy po zakończeniu leczenia amiodaronem może wystąpić nadczynność tarczycy, z takimi objawami klinicznymi jak: utrata masy ciała, osłabienie, niepokój, przyspieszenie akcji serca, wystąpienie zaburzeń rytmu serca, dławica piersiowa, zastoinowa niewydolność serca oraz objawami biologicznymi takimi jak: zmniejszenie aktywności w surowicy usTSH, zwiększenie aktywności T3 i zmniejszenie odpowiedzi TSH na TRH, może wystąpić także zwiększenie aktywności rT3. W przypadku wystąpienia nadczynności tarczycy, amiodaron należy odstawić, a w ciężkich, zagrażających życiu przypadkach, natychmiast wdrożyć odpowiednie leczenie (leki przeciwtarczycowe, niekiedy w dużych dawkach, kortykosteroidy). Ustąpienie objawów występuje zwykle po kilku miesiącach od zakończenia leczenia amiodaronem.
Niedoczynność tarczycy może przebiegać z objawami klinicznymi takimi jak: zwiększenie masy ciała, nietolerancja zimna, zmniejszona aktywność, ciężka bradykardia oraz objawami biologicznymi takimi jak: zwiększenie aktywności usTSH w surowicy i nasilona odpowiedź TSH na TRH, aktywności T3 i T4 mogą być zmniejszone. Prawidłową czynność tarczycy osiąga się zwykle w ciągu 3 mies. po zakończeniu leczenia amiodaronem. W sytuacjach zagrażających życiu, leczenie amiodaronem można kontynuować, w połączeniu z lewotyroksyną. Dawkę lewotyroksyny dostosowuje się do aktywności TSH.

Wpływ na czynność wątroby
Przed rozpoczęciem leczenia oraz w jego trakcie należy ściśle i regularnie (co 6 mies.) kontrolować czynność wątroby. W przypadku zwiększenia aktywności aminotransferaz 3-krotnie powyżej górnej granicy normy, co może świadczyć o wystąpieniu ostrych, ciężkich zaburzeń czynności wątroby (w tym niewydolności wątroby, niekiedy zakończonej zgonem) lub przewlekłych zaburzeń czynności wątroby, należy zmniejszyć dawkę amiodaronu lub zakończyć leczenie.

Alkohol
Pomimo braku doniesień o nasileniu działań niepożądanych po spożyciu alkoholu, należy zalecić choremu ograniczenie spożycia alkoholu.

Neuropatia, miopatia
Amiodaron może powodować czuciowo-ruchową obwodową neuropatię i/lub miopatię; po odstawieniu leku objawy zwykle ustępują w ciągu kilku miesięcy, ale czasami niektóre objawy mogą się utrzymywać dłużej.

Ciężkie reakcje skórne
W przypadku wystąpienia reakcji skórnych mogących wskazywać na wystąpienie zespołu Stevensa i Johnsona, martwicy toksycznej rozpływnej naskórka lub zespołu DRESS, leczenie należy natychmiast przerwać i wdrożyć odpowiednie postępowanie.

Nadwrażliwość na promieniowanie UV
W czasie leczenia amiodaronem należy unikać ekspozycji na światło słoneczne lub stosować środki ochronne, ponieważ lek może powodować nadwrażliwość na promieniowanie UV; nadwrażliwość ta może się utrzymywać przez kilka miesięcy po zaprzestaniu stosowania amiodaronu.

Zaburzenia widzenia
W każdym przypadku pojawienia sie zaburzeń widzenia należy niezwłocznie przeprowadzić szczegółowe badanie okulistyczne, w tym badanie oftalmoskopem; wystąpienie neuropatii nerwu wzrokowego i/lub zapalenia nerwu wzrokowego wymaga zaprzestania leczenia amiodaronem z powodu możliwości rozwoju ślepoty. U osób leczonych amiodaronem, u których nie wystąpiły zaburzenia widzenia lub pogorszenie wzroku, zaleca się wykonywanie badania okulistycznego raz w roku.

Zaburzenia układu oddechowego
Wystąpienie duszności i nieproduktywnego kaszlu może być związane z toksycznym działaniem amiodaronu na płuca (zapalenie płuc z nadwrażliwości, pęcherzykowe/śródmiąższowe zapalenie lub zwłóknienie płuc, zapalenie opłucnej, zarostowe zapalenie oskrzelików płucnych z zapaleniem płuc). Objawy mogą obejmować duszność (która może być ciężka i niezwiązana z chorobą serca), nieproduktywny kaszel i pogorszenie ogólnego stanu pacjenta (zmęczenie, utrata masy ciała i gorączka). Początek jest zazwyczaj powolny, jednak postęp choroby może być szybki. Podczas gdy większość przypadków występowała podczas długotrwałego leczenia, kilka z nich zanotowano wkrótce po rozpoczęciu leczenia. Przed rozpoczęciem leczenia pacjentów należy dokładnie zbadać, w tym poddać badaniu radiologicznemu klatki piersiowej. Należy zachować szczególną ostrożność u chorych z chorobami płuc, a chorych leczonych amiodaronem należy ściśle kontrolować pod kątem rozwoju objawów toksyczności płucnej. U chorych, u których wystąpiła duszność wysiłkowa oraz pogorszenie stanu ogólnego (zmęczenie, zmniejszenie masy ciała, gorączka), należy wykonać RTG klatki piersiowej. Należy ponownie ocenić zasadność dalszego leczenia amiodaronem, ponieważ toksyczne działanie amiodaronu na płuca jest zwykle przemijające, jeżeli terapia lekiem zostanie szybko zakończona (kliniczne objawy zwykle ustępują w ciągu 3–4 tyg., zaś zmiany radiologiczne i poprawa czynności płuc następuje w ciągu kilku miesięcy). Należy rozważyć zastosowanie kortykosteroidów. Zgłaszano kilka bardzo rzadkich przypadków ciężkich powikłań oddechowych, czasami prowadzących do zgonu, występujących zwykle bezpośrednio po zabiegu chirurgicznym (zespół ostrej niewydolności oddechowej dorosłych). Może być to związane z interakcją tlenu podawanego w dużym stężeniu.

Sposób podawania leku
Amiodaron może być podawany i.v. tylko w warunkach intensywnego nadzoru kardiologicznego, gdzie pacjent jest starannie obserwowany (EKG, wartości ciśnienia tętniczego).

Zabiegi chirurgiczne
Przed zabiegiem chirurgicznym należy poinformować anestezjologa o przyjmowaniu amiodaronu, ponieważ donoszono o przypadkach ciężkich zaburzeń ze strony układu krążenia i układu oddechowego (czasami śmiertelnych) u pacjentów poddawanych znieczuleniu ogólnemu i tlenoterapii.
U pacjentów po operacji pomostowania aortalno-wieńcowego stosujących amiodaron może rozwinąć się niedociśnienie tętnicze.
U pacjentów po przebytych zabiegach chirurgicznych stosujących amiodaron obserwowano zespół ostrej niewydolności oddechowej.
Stosowanie amiodaronu przed przeszczepieniem serca u biorcy przeszczepu, skutkowało zwiększonym ryzykiem wystąpienia pierwotnej dysfunkcji przeszczepu; u pacjentów znajdujących się na liście oczekujących na przeszczep serca należy jak najwcześniej przed operacją rozważyć zastosowanie alternatywnego leku przeciwarytmicznego.

Interakcje - Amiodaron

Leki mogące spowodować wydłużenie odstępu QT i ryzyko wystąpienia częstoskurczu typu torsade de pointes
Nie stosować amiodaronu równolegle z innymi lekami mogącymi spowodować wydłużenie odstępu QT i ryzyko wystąpienia częstoskurczu typu torsade de pointes. Do leków tych należą: leki przeciwarytmiczne z klasy Ia (chinidyna, prokainamid, dizopiramid, beprydyl), leki przeciwarytmiczne z klasy III (sotalol, bretylium); podawana i.v. erytromycyna, kotrimoksazol lub pentamidyna; leki przeciwpsychotyczne (np. chlorpromazyna, tiorydazyna, flufenazyna, haloperydol, pimozyd, amisulpiryd, sertindol); sole litu, trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne (np. doksepina, amitryptylina); niektóre leki przeciwhistaminowe (terfenadyna, astemizol, mizolastyna); leki przeciwzimnicze (np. chinina, chlorochina, meflochina, halofantryna), winkamina, cisapryd, moksyfloksacyna.
Decyzję o jednoczesnym podawaniu amiodaronu z lekami o znanym działaniu wydłużającym odstęp QT (np. klarytromycyna) należy podjąć w oparciu o ocenę ryzyka i korzyści, ponieważ w takim przypadku może zwiększyć się ryzyko wystąpienia zaburzeń rytmu serca typu torsades de pointes. Pacjenta należy monitorować pod kątem wydłużenia odstępu QT.U pacjentów przyjmujących amiodaron jednocześnie z fluorochinolonami opisywano rzadkie przypadki wydłużenia odstępu QTc z wystąpieniem częstoskurczu typu „torsade de pointes” lub bez niego. Należy unikać jednoczesnego podawania amiodaronu i fluorochinolonów, a jednoczesne stosowanie z moksyfloksacyną jest przeciwwskazane.

Leki spowalniające rytm pracy serca
Nie zaleca się jednoczesnego stosowania amiodaronu z lekami zwalniającymi rytm pracy serca lub wywołującymi zaburzenia automatyzmu lub przewodzenia serca. Należy unikać równoległego stosowania amiodaronu z niektórymi antagonistami wapnia (werapamilem i diltiazemem) oraz lekami beta-adrenolitycznymi, ponieważ może to spowodować zaburzenia automatyzmu węzła zatokowego (znaczna bradykardia) i zaburzenia przewodzenia.

Leki, które mogą spowodować zmniejszenie stężenia potasu i/lub magnezu we krwi
Należy zachować ostrożność w trakcie stosowania amiodaronu równolegle z lekami, które mogą spowodować zmniejszenie stężenia potasu i/lub magnezu we krwi (np. leki moczopędne, kortykosteroidy o działaniu ogólnoustrojowym, tetrakozaktyd, amfoterycyna B podawana i.v.). Nie zaleca się stosowania z lekami przeczyszczającymi, powodującymi utratę potasu (należy zastosować inne leki przeczyszczające). W przypadku wystąpienia hipokaliemii należy ją wyrównać oraz monitorować odstęp QT, a w przypadku wystąpienia zaburzeń rytmu serca typu torsade de pointes należy wdrożyć stymulację komorową, można stosować magnez w postaci infuzji i.v.; nie stosować leków przeciwarytmicznych.

Sofosbuwir
Nie zaleca się jednoczesnego stosowania amiodaronu z sofosbuwirem w skojarzeniu z innymi lekami przeciwwirusowymi o działaniu bezpośrednim (takimi jak daklataswir, symeprewir czy ledipaswir). Zaobserwowano przypadki ciężkiej bradykardii i bloku serca podczas jednoczesnego stosowania amiodaronu z sofosbuwirem. Bradykardia występowała zwykle w ciągu kilku godzin lub dni, ale niekiedy czas ten był dłuższy, najczęściej do 2 tyg. od rozpoczęcia leczenia HCV. Amiodaron można podawać równolegle z sofosbuwirem wyłącznie wtedy, gdy stosowanie innych alternatywnych leków przeciwarytmicznych jest przeciwwskazane lub nie są one tolerowane. Jeśli równoległe stosowanie amiodaronu jest konieczne, zaleca się monitorowanie czynności serca pacjentów w warunkach szpitalnych przez pierwsze 48 h od rozpoczęcia jednoczesnego podawania, a następnie w warunkach ambulatoryjnych lub samodzielnie przez pacjenta, codziennie przez co najmniej 2 tyg. leczenia. Ze względu na długi okres półtrwania amiodaronu, podobne postępowanie należy przeprowadzić u osób, które zaprzestały przyjmować amiodaron w ciągu ostatnich kilku miesięcy i mają rozpocząć przyjmowanie sofosbuwiru. Należy również poinformować pacjentów stosujących amiodaron jednocześnie z sofosbuwirem o ryzyku wystąpienia objawów bradykardii i bloku serca oraz o konieczności pilnego zwrócenia się o pomoc lekarską w przypadku ich wystąpienia.

Znieczulenie ogólne
Przed zabiegiem chirurgicznym należy poinformować anestezjologa o stosowaniu amiodaronu. Obserwowano przypadki ciężkich zaburzeń ze strony układu krążenia i układu oddechowego u chorych poddawanych znieczuleniu ogólnemu i tlenoterapii: bradykardia, nieodpowiadająca na leczenie atropiną, niedociśnienie, zaburzenia przewodzenia, zmniejszenie pojemności minutowej serca oraz kilka bardzo rzadkich przypadków ciężkich zaburzeń oddechowych (zespół ostrych zaburzeń oddechowych dorosłych), niekiedy zakończonych zgonem, występujących zwykle tuż po zakończeniu zabiegu operacyjnego (podejrzewana interakcja z tlenem podawanym w dużym stężeniu).

Substraty izoenzymu CYP2C9
Amiodaron jest inhibitorem izoenzymu CYP2C9, dlatego może zwiększać stężenie w osoczu leków będących substratami tego izoenzymu, np. warfaryny i fenytoiny.
Ze względu na zwiększenie siły działania antykoagulantów w przypadku równoległego stosowania z amiodaronem istnieje ryzyko wystąpienia krwawienia; należy ściśle monitorować INR, a dawkę leku przeciwzakrzepowego należy odpowiednio dostosować.
Stosowanie fenytoiny równolegle z amiodaronem może prowadzić do zwiększenia jej stężenia w surowicy i spowodować przedawkowanie (zwłaszcza objawy neurologiczne); należy prowadzić ścisłą obserwację chorego, natychmiast po wystąpieniu objawów przedawkowania zmniejszyć dawkę fenytoiny i oznaczyć jej stężenie w surowicy.

Substraty glikoproteiny P
Amiodaron jest inhibitorem glikoproteiny P, dlatego równoległe stosowanie amiodaronu z substratami glikoproteiny P (glikozydy naparstnicy, dabigatran) może zwiększać ekspozycję organizmu na ich działanie.
Stosowanie amiodaronu u chorych leczonych digoksyną może spowodować zwiększenie stężenia digoksyny we krwi i wywołać objawy jej przedawkowania (zaburzenia czynności węzła zatokowego – znaczne zmniejszenie częstotliwości rytmu serca i zwolnienie przewodzenia przedsionkowo-komorowego); należy kontrolować stężenie digoksyny we krwi i w razie potrzeby zmniejszyć dawki leku.
Należy zachować ostrożność podczas jednoczesnego stosowania amiodaronu z dabigatranem ze względu na ryzyko wystąpienia krwawienia; konieczne może być dostosowanie dawki dabigatranu.

Substraty izoenzymu CYP3A4
Amiodaron jest inhibitorem izoenzymu CYP3A4, dlatego jednoczesne stosowanie leków metabolizowanych przez ten izoenzym (np. cyklosporyna, fentanyl, simwastatyna, atorwastatyna, lowastatyna, lidokaina, takrolimus, sirolimus, sildenafil, midazolam, triazolam, dihydroergotamina, ergotamina, kolchicyna) z amiodaronem może powodować zwiększenie ich stężenia w surowicy oraz nasilenie toksycznego działania.
W przypadku równoległego podawania cyklosporyny i amiodaronu należy dostosować dawkę cyklosporyny.
Ze względu na zwiększenie ryzyka wystąpienia rabdomiolizy lub miopatii w przypadku równoległego stosowania amiodaronu i niektórych inhibitorów reduktazy HMG-CoA (np. simwastatyny, atorwastatyny i lowastatyny) zaleca się stosowanie statyn, niemetabolizowanych przy udziale CYP3A4.
Amiodaron stosowany równolegle z fentanylem może spowodować nasilenie jego działań toksycznych.

Substraty CYP2D6
Amiodaron może zmniejszać aktywność izoenzymu CYP2D6 i w następstwie zwiększać stężenie substratów tego enzymu. W przypadku równoległego stosowania amiodaronu i flekainidu należy odpowiednio dostosować dawkę flekainidu (zmniejszyć dawkę o 50% i obserwować chorego pod kątem działań toksycznych; zaleca się monitorowanie stężenia flekainidu w osoczu).

Inne izoenzymy
Amiodaron może hamować izoenzymy CYP1A2 i CYO2C19; można spodziewać się, że równoległe stosowanie z amiodaronem substratów tych izoenzymów może skutkować zwiększeniem ich stężenia w surowicy.

Inhibitory CYP3A4 i CYP2C8
Leki hamujące izoenzym CYP3A4 i CYP2C8 mogą zwiększać stężenie amiodaronu w surowicy. Zaleca się unikanie równoległego stosowania inhibitorów CYP3A4 (m.in. spożywania soku z grejpfrutów) podczas leczenia amiodaronem.

Induktory CYP3A4
Ryfampicyna indukuje izoenzym CYP3A4 i dlatego może powodować zmniejszenie stężenia amiodaronu.
Ziele dziurawca (Hypericum perforatum) może zmniejszać stężenie amiodaronu w surowicy.

Działania niepożądane - Amiodaron

Bardzo często: mikrozłogi w rogówce, tworzące się tuż pod źrenicą, może im towarzyszyć widzenie kolorowej otoczki przedmiotów podczas patrzenia w ostrym świetle lub niewyraźne widzenie, składają się one ze złożonych złogów lipidowych i przemijają po zaprzestaniu leczenia amiodaronem; łagodne zaburzenia żołądkowo-jelitowe (nudności, wymioty, zaburzenia smaku) zwykle występujące podczas stosowania dawki nasycającej leku i ustępujące po zmniejszeniu dawki amiodaronu; izolowane zwiększenie aktywności aminotransferaz w surowicy, które jest zwykle umiarkowanie nasilone (1,5–3 razy powyżej górnej granicy normy), występujące na początku leczenia, nieprawidłowości te mogą powrócić do wartości prawidłowych po zmniejszeniu dawki leku lub samoistnie; nadwrażliwość na światło.

Często: bradykardia, zazwyczaj umiarkowana i zależna od dawki leku, niedoczynność tarczycy, nadczynność tarczycy, czasami zakończona zgonem, zaparcie, ostre zaburzenia czynności wątroby z towarzyszącą dużą aktywnością aminotransferaz w surowicy i/lub żółtaczką, w tym niewydolność wątroby, niekiedy zakończone zgonem, drżenia pochodzenia pozapiramidowego, czuciowo-ruchowa obwodowa neuropatia i/lub miopatia, zwykle przemijające po odstawieniu leczenia amiodaronem, toksyczne uszkodzenie tkanki płucnej (pęcherzykowe/środmiąższowe zapalenie płuc lub zwłóknienie płuc, zapalenie opłucnej, zarostowe zapalenie oskrzelików płucnych z zapaleniem płuc), czasami zakończone zgonem, zmniejszone libido, wyprysk, ciemnoszare lub niebieskawe zabarwienie skóry podczas długotrwałego stosowania dużych dawek amiodaronu, które ustępuje powoli po odstawieniu leku.

Niezbyt często: suchość w ustach, wystąpienie lub nasilenie zaburzeń rytmu serca, czasami z zatrzymaniem czynności serca, zaburzenia przewodzenia w mięśniu sercowym (blok zatokowo-przedsionkowy, blok przedsionkowo-komorowy różnego stopnia), czuciowo-ruchowa obwodowa neuropatia i/lub miopatia, zwykle przemijające po zaprzestaniu leczenia amiodaronem.

Bardzo rzadko: niedokrwistość hemolityczna, niedokrwistość aplastyczna, małopłytkowość, znaczna bradykardia lub zatrzymanie czynności węzła zatokowego u chorych z zaburzeniem czynności węzła zatokowego i/lub u osób w podeszłym wieku, zespół nieprawidłowego wydzielania hormonu antydiuretycznego, neuropatia/zapalenie nerwu wzrokowego mogące powodować ślepotę, przewlekłe choroby wątroby (pseudoalkoholowe zapalenie wątroby, marskość wątroby), czasami zakończone zgonem, zwiększenie stężenia kreatyniny we krwi, ataksja móżdżkowa, nieznaczne zwiększenie ciśnienia wewnątrzczaszkowego (rzekomy guz mózgu), bóle głowy, zapalenie najądrza, impotencja, skurcz oskrzeli u pacjentów z ciężką niewydolnością oddechową i zwłaszcza u pacjentów z astmą oskrzelową, zespołem ostrej niewydolności oddechowej dorosłych, czasami zakończone zgonem, zwłaszcza bezpośrednio po zabiegu operacyjnym (możliwa interakcja z tlenem w dużym stężeniu), rumień podczas zabiegu radioterapii, wysypki skórne, zwykle niespecyficzne, złuszczające zapalenie skóry, łysienie, zapalenie naczyń.

Częstość nieznana: neutropenia, agranulocytoza, zaburzenia rytmu serca typu torsade de pointes, zapalenie trzustki, ostre zapalenie trzustki, ziarniniak, w tym ziarniniak szpiku kostnego, obrzęk naczynioruchowy (obrzęk Quinckego), reakcje anafilaktyczne lub rzekomoanafilaktyczne, wstrząs anafilaktyczny, parkinsonizm, zaburzenia węchu, zmniejszenie libido, krwotok płucny, zmniejszenie łaknienia, majaczenie (w tym splątanie), omamy, pokrzywka, ciężkie reakcje skórne (takie jak: toksyczne martwicze oddzielanie się naskórka [TEN], zespół Stevensa i Johnsona [SJS], pęcherzowe zapalenie skóry, reakcja polekowa z eozynofilią i objawami uogólnionymi [DRESS]), zespół toczniopodobny, pierwotna dysfunkcja przeszczepu po przeszczepieniu serca.

Po podaniu i.v. często także zapalenie żyły w miejscu podania (w celu jego uniknięcia lek można podawać przez centralny cewnik żylny, wskazane jest też stosowanie pompy objętościowej).

Przedawkowanie
W przypadku przedawkowania: bradykardia zatokowa, zaburzenia przewodzenia przedsionkowo-komorowego (blok serca), częstoskurcz komorowy, zaburzenia rytmu serca typu torsade de pointes, niewydolność serca, niedociśnienie tętnicze, uszkodzenie wątroby. Leczenie objawowe, brak swoistego antidotum. Amiodaron i jego metabolity nie są usuwane podczas dializy.

Ciąża i laktacja - Amiodaron

Ze względu na wpływ amiodaronu na tarczycę płodu stosowanie amiodaronu u kobiet w ciąży jest przeciwwskazane. Dane dotyczące narażenia na lek podczas ciąży są nieliczne. Amiodaron i N-desmetyloaminodaron przenikają przez barierę łożyska i osiągają u niemowląt stężenie odpowiadające 10–25% stężenia w osoczu matki. Najczęstsze powikłania to zaburzenia wzrostu, poród przedwczesny i zaburzenia czynności tarczycy u noworodków. U ok. 10% noworodków obserwowano niedoczynność tarczycy, bradykardię i wydłużenie odstępu QT. W pojedynczych przypadkach stwierdzono powiększenie tarczycy lub szmery sercowe. Wydaje się, że częstość występowania wad wrodzonych nie jest zwiększona, należy jednak pamiętać o możliwości wystąpienia wad serca.
Biorąc pod uwagę długi t1/2 amiodaronu, kobiety w wieku rozrodczym powinny planować zajście w ciążę co najmniej pół roku po zakończeniu leczenia, aby uniknąć narażenia zarodka/płodu podczas wczesnego okresu ciąży.

Amiodaron przenika do pokarmu kobiecego w znacznych ilościach; nie stosować w okresie karmienia piersią.

Dawkowanie - Amiodaron

Dorośli.

P.o.
Lek należy stosować konsekwentnie po posiłku lub na czczo.
Dawka nasycająca: zwykle 600 mg/d w 3 daw. podz. przez tydzień.
Dawka podtrzymująca: należy stosować najmniejszą dawkę skuteczną, w zależności od indywidualnej wrażliwości, zwykle 100–200 mg/d; lek można podawać codziennie w dawce 100 mg/d lub co 2. dzień w dawce 200 mg/d, można robić również przerwy w przyjmowaniu leku (2 dni w tyg.).

I.v.
Stosować wyłącznie w oddziale intensywnej opieki i pod stałym nadzorem (monitorowanie zapisu EKG i ciśnienia tętniczego).
Podanie w infuzji i.v. jest korzystniejsze niż w bolusie i.v., ze względu na skutki hemodynamiczne, czasami związane z szybkim wstrzyknięciem. Zbyt szybkie podanie lub przedawkowanie może doprowadzić do zapaści krążeniowej (u pacjentów z bradykardią wykazano skuteczność atropiny). Powtarzająca się lub ciągła infuzja do żyły obwodowej może wywołać reakcję w miejscu wstrzyknięcia, dlatego, jeżeli planowana jest wielokrotna lub ciągła infuzja, zaleca się podawanie przez wkłucie centralne.
Dawka nasycająca: zwykle 5 mg/kg mc. w 250 ml 5% roztw. glukozy we wlewie trwającym 20–120 min. Wlew można powtarzać 2–3 ×/d. Szybkość wlewu ustalić w zależności od uzyskanego efektu działania leku. Efekt terapeutyczny pojawia się w ciągu kilku pierwszych minut i następnie stopniowo słabnie, dlatego w celu jego przedłużenia należy kontynuować podawanie leku we wlewie.
Dawka podtrzymująca: 10–20 mg/kg mc./d (zazwyczaj 600–800 mg/d, maks. 1200 mg/d) w 250 ml 5% roztw. glukozy we wlewie przez kilka dni. Gdy tylko zostanie uzyskany pożądany efekt terapeutyczny, należy rozpocząć podawanie leku p.o. (200 mg 3 ×/d), stopniowo zmniejszając dawkę podawaną i.v.
W nagłych sytuacjach 150–300 mg amiodaronu w 10–20 ml 5% roztw. glukozy w powolnym, trwającym co najmniej 3 min wstrzyknięciu i.v. Kolejne wstrzyknięcie można podać nie wcześniej niż po 15 min, nawet jeżeli w pierwszym wstrzyknięciu podano tylko 150 mg (ryzyko zapaści naczyniowej), w razie konieczności zastosowania kolejnych dawek, należy je podać we wlewie.
W przypadku resuscytacji krążeniowo-oddechowej pacjenta z migotaniem komór opornym na defibrylację 300 mg (lub 5 mg/kg mc.) w 20 ml 5% roztw. glukozy w bolusie i.v.; jeśli migotanie komór nie ustąpi, rozważyć podanie dodatkowej dawki 150 mg (lub 2,5 mg/kg mc.) i.v.

Stosować ostrożnie u osób w podeszłym wieku. Nie ustalono skuteczności i bezpieczeństwa stosowania u dzieci. Ze względu na zawartość alkoholu benzylowego, podawanie amiodaronu i.v. noworodkom, niemowlętom i dzieciom do 3. rż. jest przeciwwskazane.

Dzieci.

Następujące dawki leku zostały zastosowane w badaniach klinicznych z udziałem populacji pediatrycznej (1118 dzieci z różnymi zaburzeniami rytmu serca):
P.o.
-dawka nasycająca: 10–20 mg/kg mc./d (500 mg/m2 pc./d) przez 7–10 dni,
-dawka podtrzymująca: należy stosować jak najmniejszą skuteczną dawkę; w zależności od indywidualnej odpowiedzi, zwykle 5–10 mg/kg mc./d (250 mg/m2 pc./d),
I.v.:
-dawka nasycająca: 5 mg/kg mc. podana w czasie 20 min–2 h,
-dawka podtrzymująca: 10–15 mg/kg mc./d podana w infuzji ciągłej trwającej od kilku godzin do kilku dni.
W razie konieczności, można rozpocząć jednoczesne leczenie amiodaronem podawanym p.o.

Nie należy mieszać innych leków z amiodaronem w tej samej strzykawce.; nie należy wstrzykiwać innych leków w ten sam dostęp żylny.

Uwagi dla Amiodaron

Na podstawie danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania nie stwierdzono, aby amiodaron powodował zaburzenia zdolności prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn, o ile nie występują u chorego takie działania niepożądane jak zaburzenia widzenia.

Przeczytaj też artykuły

Preparaty na rynku polskim zawierające amiodaron

Amiodaron hameln (koncentrat do sporządzania roztworu do wstrzykiwań lub infuzji) Amiokordin (roztwór do wstrzykiwań) Cordarone (roztwór do wstrzykiwań) Cordarone (tabletki) Opacorden (tabletki powlekane)
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta