×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Nerkowa kwasica cewkowa: przyczyny, objawy i leczenie

lek. Magdalena Wiercińska

Nerkowe kwasice cewkowe to grupa zaburzeń prowadzących do rozwoju kwasicy, czyli zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej organizmu. Nerkowa kwasica cewkowa może być chorobą wrodzoną, ale częściej jest nabyta i związana z innymi chorobami. Objawy zależą od rodzaju choroby, w postaciach wrodzonych mogą być ciężkie, a u dorosłych nerkowa kwasica cewkowa może mieć przebieg bezobjawowy.

Co to jest nerkowa kwasica cewkowa?

Nerkowe kwasice cewkowe to grupa zaburzeń prowadzących do rozwoju kwasicy, czyli zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej organizmu.

Nerki są, wraz z płucami, najważniejszym narządem regulującym równowagę kwasowo-zasadową. Zaburzona może być czynność różnych odcinków cewek nerkowych, co jest podstawą wyróżniania kilku typów nerkowej kwasicy cewkowej – kwasicy nerkowej dalszej, bliższej lub typu 4.

Nerkowa kwasica cewkowa może być wrodzona i stanowić przyczynę ciężkich zaburzeń u niemowląt i małych dzieci. Częściej kwasice są nabyte, przejściowe albo trwałe, mogą występować jako defekt izolowany albo współistnieć z innymi w złożonych wadach cewkowych. Nerkowe kwasice cewkowe występują w różnych przewlekłych chorobach nerek oraz po transplantacji nerki.

Przyczynami nabytej nerkowej kwasicy cewkowej bliższej lub dalszej mogą być:

  • wrodzone choroby metaboliczne (cystynoza, zespół Lowe’a, fruktozemia, tyrozynemia, choroba Wilsona),
  • choroby ogólnoustrojowe (szpiczak plazmocytowy, amyloidoza nerek, zespół Sjögrena, toczeń rumieniowaty układowy),
  • zatrucia metalami ciężkimi (ołów, kadm, rtęć),
  • leki (acetazolamid, topiramat, tenofowir, lamiwudyna),
  • cewkowo-śródmiąższowe uszkodzenie nerek (po przeszczepieniu nerki, nefropatia arystolochowa lub zaporowa, autosomalna dominująca cewkowo-śródmiąższowa choroba nerek, odmiedniczkowe zapalenia nerek),
  • choroby powodujące wapnicę nerek (nadczynność przytarczyc, hiperkalciuria),
  • toksyczne uszkodzenie nerek (amfoterycyna B, węglan litu, amiloryd, cyklosporyna, ifosfamid, toluen),
  • niedokrwistość sierpowatokrwinkowa.

Rozpoznanie nerkowej kwasicy cewkowej

Nerkową kwasicę cewkową rozpoznaje się po wykonaniu tzw. gazometrii krwi oraz szeregu dalszych badań specjalistycznych.

Nerkowa kwasica cewkowa - leczenie

Leczenie nerkowej kwasicy cewkowej dalszej lub bliższej polega na dążeniu do uzyskania prawidłowej równowagi kwasowo-zasadowej, w tym celu podaje się wodorowęglan sodu lub mieszanki cytrynianów, a także uzupełnia niedoboru potasu.

Kwasica nerkowa typu 4

Najczęstszą postacią nerkowej kwasicy cewkowej jest nerkowa kwasica cewkowa typu 4. Jest to zespół zaburzeń metabolicznych rozwijających w wyniku niedoboru aldosteronu (hormonu kory nadnerczy) lub oporności cewki dalszej nerek na jego działanie.

Główne przyczyny u dorosłych:

  • cukrzycowa choroba nerek,
  • przewlekłe cewkowo-śródmiąższowe zapalenie nerek,
  • nefropatia zaporowa,
  • leki hamujące uwalnianie reniny (inhibitory kalcyneuryny, niesteroidowe leki przeciwzapalane),
  • pierwotna niedoczynność nadnerczy,
  • stan po obustronnym usunięciu nadnerczy,
  • leki hamujące wytwarzanie aldosteronu (spironolakton, eplerenon, amiloryd, triamteren, trimetoprim, pentamidyna, cyklosporyna, takrolimus).

Przebieg choroby jest zwykle bezobjawowy, jeżeli nie występuje ciężka hiperkaliemia (zwiększone stężenie potasu).

Leczenie polega na wyrównaniu hiperkaliemii (zwiększonego stężenia potasu). Obejmuje ono odstawienie leków zwiększających stężenie potasu we krwi i ograniczenie zawartości potasu w diecie oraz leczenie choroby podstawowej. Czasem konieczne jest stosowanie innych leków (np. moczopędnych).

11.04.2022
Zobacz także
  • Zespół Fanconiego
  • Moczówka prosta nerkowa
  • Glukozuria nerkowa
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta