Pytanie nadesłane do redakcji
Od mojego lekarza usłyszałem, że nie mogę kontynuować ćwiczeń na siłowni, co dla mnie jest lekkim ciosem. Jestem osobą dializowaną i przeszkodą jest przetoka służąca do dializ. Aktualnie dializa odbywa się przez cewnik czasowy, jestem niecałe 3 tygodnie po zabiegu przetoki. Jeden lekarz prowadzący stwierdził, że mogę zacząć ćwiczyć po około 8 tygodniach od wykonania przetoki, drugi zaś dziś stwierdził, że może to spowodować, że przetoka przestanie działać. Nie znam u siebie lekarza sportowego, a z dobrego źródła (zawodowy kulturysta) mam informację, że nie ma w pobliżu dobrego lekarza o tej specjalności. Czy mogliby się Państwo odnieść do mojego przypadku? Byłbym bardzo wdzięczny. Nie chciałbym rezygnować z czegoś, co było przez długi okres częścią mojego życia. Pozdrawiam serdecznie.
Odpowiedział
dr n. med. Robert Drabczyk
specjalista chorób wewnętrznych
nefrolog
Oddział Nefrologii i Stacja Dializ
Szpital Wojewódzki, Bielsko-Biała
Leczenie nerkozastępcze hemodializami ma na celu utrzymanie pacjentów w jak najlepszym stanie zdrowia przy możliwie najmniejszych ograniczeniach. Nie zapewnia ono jednak stanu zdrowia i konieczne są pewne ograniczenia związane z istniejącymi chorobami oraz technikami dializy. Ćwiczenia fizyczne są zdecydowanie zalecane u pacjentów dializowanych. Najlepszą ich postacią są ćwiczenia tlenowe, takie jak spacery, bieganie, pływanie, jazda na rowerze. Należy je wykonywać regularnie i jak najczęściej. Ich największą korzyścią jest zmniejszanie ryzyka powikłań ze strony układu sercowo-naczyniowego. Wykonywanie ćwiczeń siłowych, zwłaszcza w natężeniu służącym rozbudowie mięśni, nie daje takiej korzyści, jak ćwiczenia tlenowe. Co najmniej połowa czasu poświęcanego na ćwiczenia fizyczne powinna przypadać na te o charakterze tlenowym.
W okresie, gdy dostępem naczyniowym jest czasowy cewnik naczyniowy, należy unikać wszelkich zachowań zwiększających ryzyko powikłań infekcyjnych, w tym ćwiczeń na siłowni. Po wytworzeniu przetoki istnieją dwa ważne okresy: gojenie oraz wykształcanie przetoki. W okresie gojenia nie wolno obciążać kończyny z przetoką. Okres wykształcania to następne tygodnie wykonywania ćwiczeń, których efektem ma być poszerzenie żył oraz pogrubienie ich ściany, co pozwoli na wielokrotne wkłuwanie igieł dializacyjnych. W tym okresie kończynę z przetoką można obciążać w ograniczonym zakresie. U osób z wykształconą przetoką typowo zaleca się, aby maksymalne obciążenie kończyny nie przekraczało 10-12 kg. Intensywna praca mięśni oraz ich rozbudowa mogą prowadzić do zaburzeń przepływu krwi przez naczynia krwionośne przetoki, co zwiększa ryzyko wystąpienia zaburzeń jej czynności, a nawet jej utraty.