Pytanie nadesłane do redakcji
Od czego zależy częstotliwość dializ? Czy można ograniczać liczbę dializ w tygodniu? Lekarze od samego początku dializoterapii zalecili dializę w szpitalu 3 razy w tygodniu. Wyniki: potas, fosfor, morfologia w normie, kreatynina 450, mocznik 17, kwas moczowy w normie, brak obrzęków, oddawanie moczu w normie. Po przeczytaniu rożnych publikacji na temat opłacalności dializ dla szpitala (wysokość świadczeń z NFZ) mam wątpliwości. Jakie badanie wykonać, z kim konsultować?
Odpowiedział
dr n. med. Robert Drabczyk
specjalista chorób wewnętrznych
nefrolog
Oddział Nefrologii i Stacja Dializ
Szpital Wojewódzki, Bielsko-Biała
Hemodializa jest jedną z metod leczenia nerkozastępczego, czyli leczenia stosowanego u osób, u których czynność nerek jest w tak dużym stopniu upośledzona, że rozwijają się zaburzenia metaboliczne, hormonalne oraz powikłania niewydolności nerek. Niewydolność nerek jest ponadto istotnym czynnikiem ryzyka wystąpienia powikłań sercowo-naczyniowych, takich jak zawał serca lub udar mózgu.
Kilkudziesięcioletnie doświadczenia i wyniki badań naukowych jednoznacznie wskazują, że konieczna jest pewna minimalna „dawka” dializy, aby utrzymywać parametry metaboliczne organizmu na bezpiecznym poziomie oraz aby nie rozwijały się powikłania niewydolności nerek.
Aktualne wytyczne Europejskiego Towarzystwa Dializoterapii jako najmniejszą dawkę hemodializy wskazują 4 godziny 3 razy w tygodniu. Rzadsze lub krótsze zabiegi hemodializy wiążą się z występowaniem znacznych wahań parametrów metabolicznych, rozwojem w dłuższym czasie powikłań niewydolności nerek oraz dużym ryzykiem wystąpienia zdarzeń sercowo-naczyniowych.
Ponadto u osób leczonych dializami regularnie ocenia się tzw. wskaźniki adekwatności dializy i u części z nich istnieje konieczność wydłużenia zabiegu. Jest wiele danych wskazujących, że pacjenci dializowani często (np. hemodializy codzienne lub conocne) i długo (hemodializy do 8 h na dobę) są najbardziej pod względem stanu zdrowia i śmiertelności zbliżeni do osób bez niewydolności nerek.
Piśmiennictwo:
European Best Practice Guidelines for Haemodialysis (Part 1). Nephrol. Dial. Transplant. 2002; suppl 7.Książek A., Rutkowski B. (red.): Nefrologia. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2004.