Pytanie nadesłane do redakcji
Mój brat od trzech tygodni poddawany jest dializie. Czy przed dializą przeprowadza się próby wątrobowe? Niepokoję się, ponieważ znajoma, która pracuje w stacji dializ powiedziała bratowej, że u brata wykryto żółtaczkę (jeszcze nie rozmawiał z nim na ten temat lekarz, więc do końca nie wiemy, o co chodzi). Zastanawiam się, czy możliwe jest zachorowanie na żółtaczkę, jeśli wykonano kompletne szczepienie przed wykonaniem przetoki (pierwsza dializa miała miejsce rok po wykonaniu przetoki). I jeszcze jedno - czy mogę być dawcą nerki, jeśli w dzieciństwie chorowałam na żółtaczkę pokarmową. Jestem w rejestrze dawców szpiku, więc mam nadzieję, że tak?
Odpowiedział
dr n. med. Robert Drabczyk
specjalista chorób wewnętrznych
nefrolog
Oddział Nefrologii i Stacja Dializ
Szpital Wojewódzki, Bielsko-Biała
Chorzy z przewlekłą chorobą nerek, u których rozpoczyna się leczenie nerkozastępcze (dializy) zwykle wielokrotnie wcześniej byli poddawani badaniu lekarskiemu oraz wykonywano u nich badania laboratoryjne krwi. Jeżeli byli leczeni szpitalnie, to z pewnością oznaczano u nich tzw. próby wątrobowe (czyli enzymy pochodzące z komórek wątroby), gdyż są one składnikiem rutynowo wykonywanych zestawów badań laboratoryjnych u pacjentów z chorobami internistycznymi.
Podana w pytaniu informacja o „wykryciu żółtaczki” zapewne oznacza wykrycie we krwi tzw. serologicznych markerów zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu B lub typu C. Zakażenie to bardzo często przebiega bezobjawowo, tzn. nie ma objawów klinicznych (np. żółtaczka) ani biochemicznych (tzn. „próby wątrobowe” są ujemne). Tylko obecność tych serologicznych markerów świadczy o zakażeniu. Zwykle w przypadku WZW B jest to tzw. antygen HBs, a w przypadku WZW C są to przeciwciała anty-HCV.
Obecnie dysponujemy jedynie szczepionką przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (WZW B). Szczepionka jest skuteczna tylko wtedy, gdy pełny schemat szczepienia wykona się u osoby niezakażonej. Szczepienia przed zabiegami chirurgicznymi wykonywano zwykle bez wykonywania badań na obecność aktualnego lub przebytego zakażenia WZW B. Tak więc, jest możliwe wykonanie szczepienia u osoby już wcześniej zakażonej wirusem WZW B.
Wirusowe zapalenie wątroby typu C (WZW C) jest wywołane innym wirusem. Jak dotąd nie ma szczepionki przeciwko WZW C (szczepionka przeciwko WZW B nie chroni przed zakażeniem WZW C). Zakażenie WZW C jest częstsze u pacjentów stacji dializ, między innymi z powodu braku możliwości szczepienia ochronnego.
Przebycie wirusowego zapalenia typu A (tzw. żółtaczka pokarmowa) nie jest przeciwwskazaniem do oddania nerki.