Wstrząśnienie mózgu


specjalista neurochirurgii

Co to jest wstrząśnienie mózgu i jaka jest jego przyczyna?

Wstrząśnienie mózgu jest łagodnym następstwem urazu mózgu. Należy do grupy lekkich urazów mózgu stanowiących ok. 80% wszystkich pourazowych uszkodzeń mózgu. Jego skutki w większości przypadków są przemijające, chociaż czas ich trwania można liczyć w dniach, tygodniach, a czasem nawet dłużej.

Przyczyną wstrząśnienia mózgu może być bezpośredni uraz głowy, ale również uraz wynikający z gwałtownego przyśpieszenia i zwolnienia ruchu głowy (np. w wyniku wypadku samochodowego u kierowcy zapiętego w pasy bezpieczeństwa). Częste są przypadki wstrząśnień mózgu wśród sportowców, np. bokserów, piłkarzy, hokeistów, narciarzy.

W wyniku wstrząśnienia mózgu może, lecz nie musi dojść do utraty przytomności, którą definiować można jako brak kontaktu z otoczeniem, a w praktyce medycznej jako brak otwierania oczu w reakcji na bodźce zewnętrzne, również bólowe. Utrata przytomności we wstrząśnieniu mózgu może być krótkotrwała i z reguły przejawia się brakiem pamięci okoliczności urazu.

Jak objawia się wstrząśnienie mózgu?

Do najczęstszych objawów wstrząśnienia mózgu należą bóle głowy, przejściowa utrata przytomności (zazwyczaj trwająca mniej niż godzinę), splątanie, niepamięć okoliczności urazu, zawroty głowy, nudności, wymioty, niewyraźna mowa, spowolnienie, zmęczenie.

Do objawów występujących w okresie późniejszym (w ciągu godzin lub dni po urazie) zaliczamy zaburzenia koncentracji oraz pamięci, wzmożoną wrażliwość na hałas i światło, drażliwość i inne zaburzenia osobowości, zaburzenia snu, depresję, problemy z uczeniem się, zaburzenia węchu i smaku. Bóle i zawroty głowy mogą występować nawet do kilku miesięcy po wstrząśnieniu mózgu.

Co robić w razie wystąpienia objawów wstrząśnienia mózgu?

Bezpośrednio po lekkim urazie głowy, osobie która mu uległa, należy zapewnić możliwość wypoczynku, najlepiej w pozycji leżącej. Jeżeli objawy ustąpią samoistnie w krótkim czasie i nie nawracają, nie ma konieczności zgłoszenia się do lekarza.

Należy się zgłosić do lekarza (zwykle na Szpitalny Oddział Ratunkowy), jeżeli w wyniku urazu głowy wystąpią następujące objawy: utrata przytomności (nawet krótkotrwała), nawracające wymioty, ból głowy nasila się w czasie, widoczne są zmiany w zachowaniu ofiary urazu (np. jest drażliwa, agresywna bądź spowolniała i nieporadna), zaburzenia orientacji, problemy z rozpoznawaniem osób lub miejsca, zaburzenia mowy (mowa niewyraźna, bełkotliwa), napad padaczkowy, zaburzenia widzenia, poszerzenie jednej lub obu źrenic, długo trwające lub nawracające zawroty głowy.

Jak lekarz stawia diagnozę wstrząśnienia mózgu?

Badanie lekarskie obejmuje przede wszystkim rozmowę z pacjentem (wywiad) oraz badanie neurologiczne. Jeżeli istnieją wskazania do przeprowadzenia diagnostyki obrazowej, badaniem z wyboru jest wykonanie tomografii komputerowej (TK) głowy. W rzadkich przypadkach badaniem, które zalecić może lekarz jest rezonans magnetyczny (MRI), jednakże w codziennej praktyce ten rodzaj badania jest trudno dostępny w warunkach SOR.

Jakie są sposoby leczenia wstrząśnienia mózgu?

Leczenie opiera się na odpoczynku, który polega na pozostaniu w domu bądź, jeżeli taka jest decyzja lekarza, w szpitalu. Należy unikać aktywności fizycznej - zarówno pracy fizycznej, jak i uprawiania sportu. Wskazane jest również ograniczenie aktywności umysłowej (np. uczenia się) oraz ograniczenie ilości bodźców zewnętrznych, szczególnie tych dostarczanych przez urządzenia audiowizualne, takie jak telewizja, komputer, głośna muzyka. Nawet jeżeli uraz głowy nie doprowadził do wystąpienia objawów wymagających zgłoszenia się do lekarza, w dniu urazu należy zaprzestać wszelkich form aktywności zarówno fizycznej, jak i intelektualnej.

Ponadto, w przypadku silnego bólu głowy lekarz zaleci pacjentowi leki przeciwbólowe, najczęściej paracetamol. Należy unikać leków zwiększających ryzyko krwawienia, czyli upośledzających krzepnięcie krwi, takich jak kwas acetylosalicylowy.

Czy możliwe jest całkowite wyleczenie wstrząśnienia mózgu?

W zdecydowanej większości przypadków po wstrząśnieniu mózgu pacjenci wracają do całkowitej sprawności. Należy zwracać uwagę na nawracanie objawów występujących bezpośrednio po wstrząśnieniu i nie bagatelizować ich, gdyż świadczyć one mogą o wystąpieniu poważniejszych zaburzeń, niż samo wstrząśnienie mózgu (np. krwiak wewnątrzczaszkowy).

Co robić, aby uniknąć zachorowania?

Podstawowym sposobem zapobiegania wstrząśnieniu mózgu jest unikanie urazów głowy. Mając jednak świadomość sytuacji nieprzewidywalnych, w praktyce sprowadza się to do ograniczania skutków urazu głowy, czyli do stosowania sprzętu chroniącego głowę (kasków) podczas uprawiania sportów, takich jak jazda na rowerze, na rolkach, na nartach, czy snowboardzie. Ważne jest również zapinanie pasów bezpieczeństwa podczas jazdy samochodem. Szczególną ostrożność należy zachować u dzieci, starając się wyeliminować możliwe czynniki ryzyka urazu głowy (zabezpieczanie mebli domowych, nadzorowanie aktywności dzieci przez osoby dorosłe). Również u osób w wieku podeszłym, głównie z ograniczoną sprawnością ruchową, zwracać należy uwagę na unikanie sytuacji mogących prowadzić do urazu.

26.10.2016
Zobacz także
  • Urazy głowy u dzieci
Wybrane treści dla Ciebie
  • Krwiak nadtwardówkowy
  • Krwiak podtwardówkowy
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta