×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Ropniak podtwardówkowy


Klinika Chorób Zakaźnych i Hepatologii
Uniwersytet Medyczny w Białymstoku

Co to jest ropniak podtwardówkowy i jakie są jego przyczyny?

Ropniak podtwardówkowy to nagromadzenie treści ropnej między oponą twardą a oponą pajęczą (pajęczynówką), czyli w tzw. przestrzeni podtwardówkowej. Opony mózgu są strukturami, które otaczają mózg i rdzeń kręgowy. Około 95% ropniaków podtwardówkowych zlokalizowanych jest w obrębie czaszki, w większości w płatach czołowych. Skutkiem powstania ropniaka jest ucisk masy zapalnej na opony i mózg, co powoduje pojawienie się u chorego objawów neurologicznych. Ropniak podtwardówkowy jest stanem zagrażającym życiu.

Ropniak podtwardówkowy jest zwykle jednostronny. U niemowląt i małych dzieci, ropniak podtwardówkowy jest najczęściej powikłaniem zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, natomiast u starszych dzieci i dorosłych - zapalenia zatok przynosowych, ucha środkowego lub wyrostka sutkowatego. Niekiedy rozwija się, jako powikłanie ropnia mózgu, rzadko w wyniku przeniesienia bakterii drogą krwi z odległych ognisk zapalnych.

Jak często występuje ropniak podtwardówkowy?

Ropniak podtwardówkowy występuje głównie u osób w wieku 10-30 lat, jako powikłanie zakażeń w obrębie twarzoczaszki, czyli np. zapalenia zatok przynosowych, ucha środkowego lub po urazie głowy.

Jak się objawia ropniak podtwardówkowy?

Ropniak podtwardówkowy może wywoływać takie objawy, jak gorączka, ból głowy, splątanie, senność, a niekiedy nawet śpiączka, niedowład połowiczy lub porażenie połowicze, drgawki, nudności lub wymioty, niewyraźne widzenie, niewyraźna mowa. Na szczególne ryzyko ropniaka mózgu u pacjenta z powyższymi objawami wskazuje niedawne przebycie (<2 tygodni) zapalenia zatok przynosowych, ucha środkowego, wyrostka sutkowatego lub opon mózgowo-rdzeniowych, a także niedawny zabieg operacyjny czaszki lub zatok przynosowych lub uraz głowy.

Co robić w przypadku wystąpienia objawów ropniaka podtwardówkowego?

W przypadku wystąpienia opisanych wyżej objawów należy pilnie zgłosić się do lekarza.

W jaki sposób lekarz ustala rozpoznanie ropniaka podtwardówkowego?

Lekarz najpierw zbiera wywiad dotyczący dotychczasowego przebiegu choroby, chorób towarzyszących i przebytych w ostatnim czasie (np. zapalenia zatok, ucha środkowego), a także ewentualnych urazów lub operacji głowy. Następnie lekarz zbada pacjenta, ze szczególnym uwzględnieniem badania neurologicznego.

Następnie lekarz może zlecić badania dodatkowe. Zazwyczaj wykonuje się morfologię i OB, których wyniki wskazują na stan zapalny toczący się w organizmie.

W dalszej kolejności lekarz na ogół zleca badania obrazowe głowy, czyli tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny.

Jakie są metody leczenia ropniaka podtwardówkowego?

W zależności od wielkości ropniaka, jego umiejscowienia i objawów stosuje się antybiotykoterapię oraz czasem drenaż operacyjny, który polega na nakłuciu ropniaka i usunięciu ropy.

Ponadto podaje się leki łagodzące objawy i zapobiegające powikłaniom, np. przeciwobrzękowe, przeciwpadaczkowe. Wskazana jest także rehabilitacja chorego.

Czy możliwe jest całkowite wyleczenie ropniaka podtwardówkowego?

Możliwe jest całkowite wyleczenie ropniaka podtwardówkowego. Im szybciej zostanie postawiona diagnoza i włączone leczenie, tym lepsze jest rokowanie. Należy jednak pamiętać, że ropniak podtwardówkowy jest ciężką chorobą i stanowi bezpośrednie zagrożenie życia, dlatego wymaga niezwłocznego i intensywnego leczenia.

Co trzeba robić po zakończeniu leczenia ropniaka podtwardówkowego?

Dalsze postępowanie po zakończeniu leczenia ropniaka podtwardówkowego uzależnione jest od źródła infekcji, jak również przebiegu choroby i zwykle wymaga dalszej obserwacji wielospecjalistycznej. Z tego względu należy ściśle przestrzegać zaleceń lekarza prowadzącego i wykonywać badania kontrolne. Z reguły konieczna jest również wielomiesięczna rehabilitacja.

Co robić, aby uniknąć zachorowania na ropniaka podtwardówkowego?

Szybkie podejmowanie leczenia infekcji mogących przenieść się na przestrzeń podtwardówkową (np. zapalenie zatok, ucha środkowego) może zapobiec rozwojowi ropniaka podtwardówkowego.

26.10.2016
Zobacz także
  • Ropień mózgu
  • Wstrząśnienie mózgu
Wybrane treści dla Ciebie
  • Krwotok podpajęczynówkowy
  • Ropień mózgu
  • W jaki sposób można zarazić się paciorkowcem z grupy B?
  • Bakteryjne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
  • Wirusowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta