Rak jelita grubego coraz częściej występuje u ludzi młodych - poniżej 50. roku życia; największy wzrost odnotowano wśród dwudziestolatków – alarmują autorzy dwóch niezależnych badań.
Fot. pixabay.com
Konsultant krajowy w dziedzinie gastroenterologii prof. Jarosław Reguła ostrzega, że wśród ludzi przed pięćdziesiątką, w tym również w Polsce, wrasta zachorowalność także na inne nowotwory przewodu pokarmowego, takie jak rak trzustki, żołądka i przełyku.
Najnowsze badania opublikowały pisma "Gut" oraz "Lancet Gastroenterology & Hepatology". Dotyczą one mieszkańców Europy oraz krajów najbardziej rozwiniętych, takich jak Kanada, Nowa Zelandia i Australia.
Najbardziej zaskakujące są badania specjalistów holenderskich z Uniwersytetu Erasmusa w Rotterdamie. Wynika z nich, że zwiększa się zachorowalność na raka jelita grubego wśród osób przed 50. rokiem życia, ale największą dynamikę wzrostu zaobserwowano wśród dwudziestolatków.
Przeanalizowano dane epidemiologiczne ponad 143 mln osób w wieku 20-49 lat w 20 krajach europejskich, takich jak Niemcy, Francja, Wielka Brytania i Szwecja. Pod uwagę wzięto lata 1990-2016.
W takiej perspektywie czasowej w większości badanych krajów rak jelita grubego częściej zaczyna występować u osób przed pięćdziesiątką. Wśród dwudziestolatków zachorowalność zwiększyła się trzykrotnie – z 0,8 do 2,3 przypadków na 100 tys. mieszkańców. Największą dynamikę wzrostu odnotowano w ostatnim okresie, w latach 2004-2016.
Wśród trzydziestolatków zachorowalność na raka jelita grubego również wzrosła, ale w mniejszym stopniu, natomiast wśród czterdziestolatków wyniki badań nie są jednoznaczne, gdyż w niektórych okresach zwiększała się ona, lecz w innych – spadała.
Pocieszające poniekąd jest to, że wraz ze wzrostem zachorowań na raka jelita grubego wśród ludzi młodych jak na razie nie odnotowano wzrostu zgonów.
Podobnie wypadły badania prowadzone w Wielkiej Brytanii, Kanadzie, Australii i Nowej Zelandii. Przykładowo w Wielkiej Brytanii w latach 1995-2014 zachorowalność na raka jelita grubego wśród osób przed pięćdziesiątką wzrosła o 1,4 proc. W tym samym czasie występowanie tego nowotworu u ludzi po 50. roku życia spadło o 1,2 proc.
Autorzy obydwu badań alarmują, żeby ludzie młodzi jak i lekarze nie bagatelizowali niepokojących objawów, które mogą wskazywać na rozwój raka jelita grubego, takich jak ból w podbrzuszu, krwawienia z odbytu, chudnięcie oraz zmiany w wypróżnianiu.
Zwykle dolegliwości te u ludzi młodych nie są kojarzone z rakiem. Częściej podejrzewa się występowanie hemoroidów - także one bowiem mogą wywoływać krwawienia z odbytu.
Dr Marzieh Araghi, główna autorka badań opublikowanych przez "Lancet Gastroenterology & Hepatology" twierdzi, że jeśli zachorowalność wśród ludzi młodych będzie wciąż rosła - należałoby rozważyć rozszerzenie badań przesiewowych z użyciem kolonoskopii, umożliwiające wczesne wykrycie raka jelita grubego.
Takim badaniem nie można jednak objąć wszystkich ludzi młodych - przyznaje specjalistka - gdyż byłoby to zbyt kosztowne i mało efektywne. Jednak kwalifikowałyby się do niego osoby z predyspozycjami genetycznymi i rodzinnymi skłonnościami do tego nowotworu.
Specjaliści nie wiedzą, dlaczego wzrasta zachorowalność na raka jelita grubego wśród ludzi młodych. Podejrzewają, że przyczyną może być niekorzystny styl życia, przede wszystkim niewłaściwa dieta, mała aktywność fizyczna i otyłość.
Konsultant krajowy w dziedzinie gastroenterologii prof. Jarosław Reguła powiedział, że na całym świcie, w tym również w Polsce, wśród ludzi młodych w ogóle wzrasta zachorowalność na nowotwory przewodu pokarmowego. Poza rakiem jelita grubego częściej chorują oni również z powodu raka trzustki, żołądka oraz przełyku.
Podobnie jest w Stanach Zjednoczonych. Według Amerykańskiego Towarzystwa Onkologicznego (ACS), w latach 1995-2013 o 22 proc. zwiększyła się w USA zachorowalność na nowotwory przewodu pokarmowego, w tym szczególnie raka jelita grubego, wśród osób przed 50. rokiem życia.
"Wszyscy się zastanawiają, co jest tego powodem. Jedną z przyczyn może być otyłość i spożywanie coraz bardziej przetworzonej żywności" – powiedział prof. Reguła.
