Co to jest łydka tenisisty i jakie są przyczyny naderwania mięśnia łydki?
Łydka tenisisty to uszkodzenie głowy przyśrodkowej mięśnia brzuchatego łydki. Grupa tylna mięśni podudzia tworząca łydkę składa się z trzech części, tj. mięśnia płaszczkowatego leżącego najgłębiej oraz dwóch głów (bocznej i przyśrodkowej) mięśnia brzuchatego łydki leżących powierzchownie, które napięte są wyraźnie zarysowane pod skórą. Wszystkie razem kończą się ścięgnem Achillesa. Tym samym, łydka tenisisty to uszkodzenie obejmujące około jednej trzeciej masy mięśniowej w tej okolicy, tej leżącej z tyłu, po stronie wewnętrznej.
Kiedy najczęściej dochodzi do naderwania mięśnia brzuchatego łydki?
Do tego typu uszkodzenia dochodzi zwykle nagle w czasie gwałtownego napięcia łydki podczas ciężkiej pracy lub aktywności fizycznej (np. właśnie gry w tenisa). Zwykle w nodze pozostającej z tyłu („zakrocznej”), przy pochylonym do przodu tułowiu, mięsień napina się zbyt mocno i odrywa od ścięgna. Oprócz rozerwania struktury, w miejscu uszkodzenia często zbiera się krwiak.
Łydka tenisisty to dość częste uszkodzenie. Jednak ze względu na to, że w dużej części przypadków rozerwanie jest niewielkie i/lub nie daje poważnych objawów, wielu pacjentów nie trafia z nim nawet na konsultację lekarską, może być przeoczone.
Łydka tenisisty (naderwanie mieśnia łydki) - objawy
Do uszkodzenia dochodzi nagle w czasie aktywności – pacjenci odczuwają w napiętej łydce niespodziewane uderzenie, trzask, silne ukłucie. Niektórzy opisują to jak nagłe uderzenie, podczas gdy do kontuzji dochodzi bez kontaktu z inną osobą lub przeszkodą.
Ból zwykle obejmuje całą łydkę, niektórym pacjentom utrudnia chodzenie, kuleją. Miejscowo pojawia się obrzęk, możliwe jest też pojawienie się krwiaka, zasinienia.
Naderwanie mięśnia łydki - czy trzeba zgłosić sie do lekarza?
Pacjent, który podejrzewa, że doznał uszkodzenia typu łydka tenisisty, powinien odciążyć nogę, utrzymywać ją wysoko, schłodzić bolesną okolicę i udać się na ostry dyżur ortopedyczny. Doraźnie może zastosować dostępne bez recepty środki przeciwbólowe.
Konsultacja lekarska jest istotna celem zróżnicowania przede wszystkim z uszkodzeniem ścięgna Achillesa, które może dawać bardzo podobne objawy.
Jak lekarz ustala rozpoznanie łydki tenisisty?
Ortopeda rozpoznaje to uszkodzenie przede wszystkim na podstawie wywiadu i badania klinicznego. Celem pełnego zobrazowania uszkodzenia, określenia, jak duża część mięśnia jest uszkodzona i czy uszkodzeniu towarzyszy duży krwiak, wykonuje się badanie USG. W bardzo rzadkich przypadkach wykonuje się badanie rezonansu magnetycznego.
Łydka tenisisty (nadrwanie mieśnia łydki) - leczenie
W zdecydowanej większości przypadków to uszkodzenie jest leczone zachowawczo, bez ingerencji operacyjnej. Po krótkim okresie unieruchomienia (w gipsowej łusce lub ortezie) celem zabliźnienia uszkodzenia, rozpoczyna się rehabilitację.
Wskazaniami do leczenia operacyjnego, polegającym na zszyciu uszkodzenia, są rozległe (całkowite) uszkodzenia u osób aktywnych fizycznie i/lub gdy obecny jest miejscowy, masywny krwiak.
W niektórych przypadkach możliwa jest ewakuacja krwiaka poprzez nakłucie pod kontrolą USG.
Po leczeniu operacyjnym również krótkotrwale stosuje się unieruchomienie, a następnie konieczna jest fizjoterapia.
Jakie jest rokowanie w przypadku łydki tenisisty?
Rokowanie jest bardzo dobre. Prawie wszyscy pacjenci wracają po tej kontuzji do pełnej sprawności.
W części przypadków w miejscu uszkodzenia trwale zmienia się kształt łydki w porównaniu ze stroną zdrową, co może stanowić problem natury estetycznej, ale nie ma istotnego wpływu na funkcję i siłę mięśni łydki.
Co zrobić, żeby uniknąć wystąpienia łydki tenisisty?
Należy unikać gwałtownych przeciążeń, wyczerpujących treningów z dużymi obciążeniami. Należy dbać o rozgrzewkę przed aktywnością fizyczną i rozciąganie po aktywności fizycznej.