Jaką wartość ma sport dla dzieci i młodzieży?
Badania wyraźnie wskazują na zdecydowanie lepsze radzenie sobie ze stresem wśród dzieci i młodzieży uprawiających sport. Te dzieci łatwiej znoszą sytuację pandemiczną i lęk o swoje bezpieczeństwo oraz bezpieczeństwo swoich bliskich. Są też w stanie szybciej osiągnąć stan równowagi psychofizycznej.
Poza sportem, jak jeszcze możemy pomóc dzieciom, aby czas obostrzeń nie przyniósł negatywnych konsekwencji dla ich psychiki?
Myślę, że trzeba zwrócić uwagę na proste elementy, które pojawiają się każdego dnia. Po pierwsze w przypadku izolacji dziecka od rówieśników i braku możliwości kontaktu bezpośredniego stwórzmy im płaszczyznę umożliwiającą kontakt z nami – dorosłymi. W tej sytuacji podstawowe uczenie się zachowań społecznych musimy zagwarantować my. Najgorsze, co może się wydarzyć, to rozdzielenie członków rodziny w osobnych pokojach z telefonem, czy komputerem jako jedynym łącznikiem ze światem.
Druga rzecz to aktywność na świeżym powietrzu. Już zwykły spacer, czy zabawa z dzieckiem na podwórku będzie wystarczająca. Kolejna i najprostsza zarazem rzecz – oddech – który pomaga regulować pracę układu nerwowego. Dajmy sobie czas na głęboki, spokojny oddech oraz oddech kreowany wysiłkiem tlenowym, na przykład szybkim spacerem czy truchtem. Ważnym elementem jest też ograniczanie czasu spędzonego przy komputerach, telefonach i ekranach telewizyjnych, w szczególności w godzinach wieczornych. Urządzenia te emitują niebieskie światło, które zaburza naturalne procesy i umiejętność zapadania w głęboki, regeneracyjny sen. Jest to odprężający stan, który jest najważniejszym procesem regeneracyjnym dla naszego organizmu, przywracającym energię fizyczną i psychiczną oraz poprawiającym funkcjonowanie całego układu nerwowego.
Jak zmotywować siebie i dzieci do sportu, kiedy nasz nastrój spada i tracimy chęć do działania?
Często gdy pojawia się chroniczny stres i zachowania typu depresyjnego, pojawia się też niechęć do podjęcia jakiejkolwiek aktywności, również fizycznej. Chyba nie ma jednoznacznej metody, aby samodzielnie skutecznie mobilizować się do aktywności bez stymulacji przez kogoś. Tym kimś może być na przykład pies. Znalazłem informację, że w Nowym Jorku wraz z nadejściem pandemii opustoszały schroniska dla psów, bo nagle ludzie zapragnęli mieć po kompana, ale też motywację i argument do opuszczania domów i regularnych spacerów. Wracając do tematu – zawsze zajęcia zorganizowane będą bardziej skuteczne i mobilizujące. Dlatego dobrze mieć jedną osobę lub grupę i wspólnie umawiać się na spacer czy uczestniczyć w aktywnych wyzwaniach lub ćwiczeniach. Nic bardziej nie mobilizuje jak fakt, ze ktoś na nas czeka i jesteśmy zobowiązani dotrzeć na umówione zajęcia. A w tym wypadku mamy dwie korzyści – bezpośredni kontakt z ludźmi oraz aktywność fizyczną.
Podsumowując – aby jak najłagodniej przetrwać pandemię możemy skorzystać z tych narzędzi, które każdy z nas ma tak naprawdę pod ręką?
Dokładnie tak. Najważniejsze będzie ograniczenie wpływu chronicznego stresu poprzez znalezienie czasu na odpoczynek i luz psychiczny, połączony z aktywność fizyczną. Podtrzymujmy bezpośredni kontakt z naszymi bliskimi i zadbajmy o zdrowy, regeneracyjny sen. To są rzeczy, które wydają się nam czasem zbyt proste, żeby działać, ale naprawdę działają.
Rozmawiał Rafał Wosik (Fundacja Orły Sportu)
Dariusz Nowicki – psycholog sportu, współpracował m.in. z judokami, bokserami, lekkoatletami – Pawłem Korzeniowskim, Marcinem Lewandowskim i Malwiną Kopron. Był także trenerem mentalnym w Asseco Resovii Rzeszów i AZS-ie Olsztyn oraz w piłkarskiej Legii Warszawa.
Fundacja Orły Sportu od 30 lat zajmuje się propagowaniem zdrowego stylu życia i aktywności fizycznej wśród dzieci, młodzieży i dorosłych.
