Uczulenie na cefalosporyny

Pytanie nadesłane do redakcji

Witam serdecznie. Mam pytanie związane z antybiotykiem o nazwie Zinnat. Po zażyciu jednej tabletki rozbolał mnie brzuch, było mi niedobrze (zbierało mnie na wymioty, ale nie miałem biegunki), dostałem gęsiej skórki i nadmiernej potliwości. Reakcja nastąpiła natychmiast i sama przeszła po 30 minutach. I tu moje pytanie. Czy to, co mnie spotkało to wstrząs anafilaktyczny, czy tylko zwyczajne skutki uboczne po zażyciu leku. Pozdrawiam.

Odpowiedziała

dr n. med. Grażyna Durska
Zakład Medycyny Rodzinnej
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
Poradnia alergologiczna „Podgórna” w Szczecinie

Reakcje z nadwrażliwości obejmują szereg objawów od natężenia o niewielkim stopniu do ciężkich reakcji zagrażających życiu. Uczulenie na cefalosporyny (Zinnat należy do tej grupy antybiotyków) występuje u około 1,5% leczonych.

Najczęstsze objawy niepożądane to:

• zmiany skórne (2%-2,8%)
• odczyny immunohematologiczne (1%–2%)
• gorączki polekowe (0,5%–0,9%)
• odczyny anafilaktyczne (0,1%-0,0001%).

Objawy anafilaktyczne po cefalosporynach występują bardzo rzadko. Mogą dotyczyć poszczególnych narządów:

• skóra: zmiany o charakterze pokrzywki o różnym stopniu nasilenia, rumień, świąd, obrzęk warg
• oczy: zaczerwienienie spojówek, łzawienie, świąd
• drogi oddechowe: świąd nosa, wodnisty katar, salwy kichania, uczucie przeszkody w gardle, chrypka, utrudniony oddech, napadowy kaszel świszczący oddech
• przewód pokarmowy: kurczowe bóle brzucha, biegunka, nudności, wymioty
• układ krążenia: spadek ciśnienia tętniczego, zaburzenia rytmu serca, zapaść
• inne objawy to: ból głowy, niepokój, ból w klatce piersiowej, drgawki

Ciężkie reakcje anafilaktyczne mogą być poprzedzone objawami zapowiadającymi, takimi jak: świąd: podniebienia, twarzy, dłoni, stóp; metaliczny smak w jamie ustnej, chrypka, niepokój, lęk, rumień.

Podejrzenie nadwrażliwości na cefalosporyny jest wskazaniem do przeprowadzenia diagnostyki z wykorzystaniem testów punktowych, testów śródskórnych, prowokacji z lekiem, a w reakcjach kontaktowych – testów płatkowych. Rzadziej stosowane badania to oznaczanie przeciwciał sIgE, test uwalniania histaminy z bazofilów, odczyn transformacji limfocytów LTT (w alergii nie natychmiastowej).

Badania przeprowadzane są w poradniach alergologicznych specjalizujących się w diagnostyce nadwrażliwości na leki. Adres powinna Pani uzyskać w poradni najbliższej miejsca zamieszkania.

W przypadku potwierdzonej nadwrażliwości, lek wywołujący objawy kliniczne nie powinien być stosowany – chyba że nie może być zastąpiony innym. Decyzję o zastosowaniu uczulającego leku powinien podjąć doświadczony alergolog. Lek można podać wyłącznie w placówce medycznej zapewniającej podjęcie sprawnej reanimacji (w razie wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego).