Świąd skóry nosa

Pytanie nadesłane do redakcji

Witam, od pół roku codziennie swędzi mnie skóra nosa, w sumie nos i pod nosem, nie mam żadnego zaczerwienienia, łuszczenia czy suchej skóry, byłam u lekarza, ale powiedział mi, że przecież każdego swędzi nos! Ale mnie codziennie swędzi, a to z jednej strony, a to z drugiej albo pod nosem, już mi nerwy puszczają.
Co to może być? Jakie badania zrobić? Miałam morfologię i wszystko w porządku. Proszę o radę.

Odpowiedziała

lek. med. Agata Szołdra-Seiler
specjalista otolaryngolog
Oddział Laryngologii
Szpital Wojewódzki w Koszalinie

Świąd skóry to dość często zgłaszany objaw. Może wystąpić na skórze niezmienionej (świąd samoistny) lub towarzyszyć jako objaw wtórny licznym chorobom skóry i narządów wewnętrznych (świąd objawowy).

Ze względu na obszar występowania dolegliwości może być ograniczony (tak jak w Pani przypadku) lub uogólniony. Świąd samoistny jest mało poznany i często nie udaje się ustalić jego przyczyny. Świąd oprócz podłoża organicznego może miećtakże pochodzenie psychogenne. Częściej wtedy dotyczy jednej okolicy, niż całej skóry.

Świąd uogólniony lub symetrycznie odczuwany przemawia z reguły za przyczyną wewnętrzną. Świąd ograniczony sugeruje zaś powód miejscowy.

Świąd krótkotrwały przemija wraz z ustępowaniem choroby przyczynowej (np.: grzybicy, potówek, świerzbu, wszawicy, opryszczkowego zapalenia skóry, pokrzywki), przewlekły może trwać latami (np.: w mocznicy w przebiegu niewydolności nerek, niektórych chorobach wątroby z zastojem żółci, nadczynności i niedoczynności tarczycy, cukrzycy, niektórych nowotworach narządów wewnętrznych) i może także poprzedzić wystąpienie nowotworowych chorób układu krwiotwórczego (np. białaczki limfatycznej, ziarnicy złośliwej, chłoniaków). Znana jest grupa leków powodujących świąd polekowy. Należą do niej m.in.: barbiturany, salicylany, morfina czy kokaina.

Oprócz chorób skóry z towarzyszącym im świądem, tę dolegliwość zgłaszają także pacjenci z alergią pokarmową, pyłkowicą, mający niedobór żelaza czy nadmiar wapnia. Znana jest też grupa pokarmów z naturalnie wysoką zawartością histaminy (związek chemiczny uwalniany przez system immunologiczny w reakcji alergicznej). Należą do niej między innymi: sos sojowy, czerwone wino, sery pleśniowe (pizza!), szynka konserwowa, piwo, przecier pomidorowy, ryby, skorupiaki. Zjedzenie dużej ilości takich produktów może wywołać świąd nosa prawdopodobnie poprzez wchłonięcie się do krwiobiegu już w jamie ustnej pewnej ilości jeszcze niezdezaktywowanej histaminy.

W przypadku świądu nosa/wargi górnej należałoby wykluczyć w pierwszej kolejności choroby skóry u specjalisty dermatologa (zmian czasem nie widać gołym okiem!) oraz suchość skóry, nietolerancję stosowanych kosmetyków (tu może pomóc dobra kosmetyczka) i suchość błony śluzowej nosa (powinien pomóc laryngolog). Tej ostatniej przyczynie sprzyja przebywanie w źle wentylowanych, przegrzanych lub klimatyzowanych pomieszczeniach, narażenie na dym tytoniowy, lotne chemikalia, a także nosicielstwo gronkowca złocistego. Zmęczenie i stan wzmożonego napięcia nerwowego wzmagają odczucie świądu. Nasila go także drapanie i pocieranie skóry.

Dlatego, aby ocenić, co w istocie wywołuje ten uporczywy świąd nosa powinna Pani jeszcze raz skontaktować się z lekarzem rodzinnym w celu zebrania dokładnego wywiadu, zbadania i ewentualnego zlecenia badań dodatkowych oraz uzyskania skierowań do stosownych specjalistów.