Pytanie nadesłane do redakcji
Czy kinezoterapia jest wskazana przy astmie?
Odpowiedziała
lek. med. Iwona Witkiewicz
specjalista chorób płuc
Ordynator Oddziału Chorób Płuc i Gruźlicy Specjalistycznego Szpitala im. Prof. A. Sokołowskiego w Szczecinie
Konsultant wojewódzki w dziedzinie chorób płuc i gruźlicy województwa zachodniopomorskiego
Nie ma danych klinicznych, aby kinezyterapia, czyli leczenie ruchem, miała wpływ na leczenie astmy oskrzelowej lub zapobieganie jej rozwojowi.
Leczenie astmy oskrzelowej oparte jest głównie na leczeniu wziewnym, dobieranym indywidualnie dla chorego w zależności od stopnia ciężkości astmy. Bardzo istotnym elementem leczenia chorego jest jego edukacja w celu przekazania choremu takiej wiedzy o jego chorobie i sposobie jej leczenia, która umożliwi rozpoznawanie zagrożenia, czynników prowokujących napady astmy i rozróżnienie leków, jakie należy stosować w przypadku nasilenia objawów. Istotne jest ustalenie z chorym indywidualnego planu leczenia astmy (najlepiej na piśmie), który zawiera odpowiedzi na pytania:
- jakie leki i w jakich dawkach należy przyjmować na stałe
- kiedy zwiększyć intensywność leczenia
- jak zwiększyć intensywność leczenia
- kiedy przyjść na wizytę
- jak postępować w przypadku ciężkiej nagłej duszności?
Ze względu na fakt, że ponad 90% przypadków astmy u dzieci i ponad 50% u dorosłych ma podłoże alergiczne, istotne dla leczenia astmy są identyfikacja czynników ryzyka i zmniejszanie ekspozycji na te czynniki (np. sprzątanie "na mokro", usunięcie dywanów, zasłon, firan i innych przedmiotów, na których kurz się gromadzi, w przypadku alergii na kurz domowy, unikanie kontaktów ze zwierzętami w przypadku alergii na sierść itp.). Pacjent chorujący na astmę alergiczną musi uzgodnić z lekarzem prowadzącym wszystkie leki stosowane z innych przyczyn, gdyż wiele z nich nasila objawy astmy. Należą do nich leki nasercowe (β-blokery, inhibitory konwetazy angiotesyny), NLPZ (niesterydowe leki przeciwzapalne), a zwłaszcza pochodne kwasu acetylosalicylowego (aspiryna).
Bardzo istotne dla przebiegu astmy jest także właściwe leczenie chorób towarzyszących oraz ogólna dobra kondycja chorego.
W celu utrzymania dobrej ogólnej kondycji ważna jest zdrowa dieta z eliminacją produktów alergizujących (w przypadku astmy alergicznej i potwierdzonej testami nadwrażliwości na pokarmy), oraz sprawność ogólna uzyskana poprzez dużą ilość ruchu i właściwych dla wieku i stopnia ciężkości astmy ćwiczeń fizycznych. Dla zdrowia każdego człowieka, również chorego na astmę, niezbędna jest pewna forma ruchu ale - jak napisałam na wstępie - nie znalazłam badań klinicznych potwierdzających istotny wpływ kinezyterapii na przebieg lub zapobieganie rozwojowi astmy oskrzelowej, dlatego nie jest ona obligatoryjnie zlecana w przypadku astmy oskrzelowej.