Skojarzona terapia w tętniczym nadciśnieniu płucnym stanowi główny temat poruszany na różnych zjazdach lekarzy, którzy zajmują się tętniczym nadciśnieniem płucnym. Generalnie, do leczenia nadciśnienia płucnego tętniczego dysponujemy czterema grupami leków i możemy te leki stosować w różnych konfiguracjach. Ogólna zasada mówi, że zastosowanie dwóch leków daje lepsze wyniki niż zastosowanie jednego leku, natomiast podawanie trzech leków daje lepsze wyniki niż dwóch leków. Dlatego każdy pacjent powinien być oceniany pod kątem możliwości zastosowania terapii trójlekowej.
Leczenie zwykle rozpoczynamy od jednego lub dwóch leków. Wolimy leczenie zaczynać od dwóch leków, ale nie zawsze to jest możliwe. Obecnie Narodowy Fundusz Zdrowia jako wstępną terapię proponuje jeden lek, czyli sildenafil lub bozentan. Następnie oceniamy pacjenta po od 3 do 6 miesiącach i jeżeli pacjent nie odpowiedział na leczenie wystarczająco, dodajemy drugi lub trzeci lek, w zależności od tego, jak to leczenie rozpoczniemy.
Jeżeli efekt stosowania dwóch leków jest bardzo dobry, pacjent czuje się świetnie, wyniki badania echokardiograficznego czy krwi wskazują, że jest bardzo duża poprawa, to być może można na tym poprzestać, ale niestety większość pacjentów nie dochodzi do pełnej poprawy zdrowia, nadal odczuwa duszność, chociaż mniejszą niż wcześniej, nadal prawa część serca jest przeciążona, wskaźnik NT-proBNP jest wysoki, co świadczy o niewydolności serca. I u tych pacjentów powinniśmy myśleć o wprowadzeniu trzeciego leku. Właściwie u każdego pacjenta po od 3 do 6 miesiącach należałoby rozważać zastosowanie trzeciego leku. Czasem ten trzeci lek to jest tabletka i to są przypadki pacjentów o trochę lżejszym przebiegu choroby, tzn. pacjentowi dwie tabletki pomogły, ale nie do końca, nie osiągnął on wszystkich celów terapii. W takiej sytuacji dodajemy pacjentowi zwykle właśnie tę trzecią tabletkę, w Polsce to jest seleksypag. U pacjenta, którego stan nie bardzo poprawia się po dwóch tabletkach, będziemy musieli myśleć o zastosowaniu leku podskórnego lub dożylnego, czyli leku podawanego do organizmu chorego człowieka przez 24 godziny. To leczenie jest już trochę trudniejsze niż terapia trójtabletkowa, ponieważ wymaga po pierwsze akceptacji przez pacjenta takiego 24-godzinnego, codziennego wlewu, a po drugie przygotowania się do obsługi pompki, która ten lek podaje. Terapia ta jest na pewno dużo trudniejsza do zaakceptowania przez chorego, ale jej efekty są dużo lepsze.
Tak więc, odpowiadając na pytanie, terapia skojarzona stanowi standard w leczeniu tętniczego nadciśnienia płucnego i każdy lekarz, opiekujący się pacjentem z tętniczym nadciśnieniem płucnym, dąży do tego, żeby u pacjenta zastosować tak dużo leków, takie kombinacje, które doprowadzą do istotnej poprawy – tak, by wydłużyć pacjentowi życie i poprawić codzienne funkcjonowanie, codzienną jakość życia.
