Co to jest hipomelanoza?
Hipomelanozy to plamy wynikające z niedoboru barwnika, które mogą być plamami hipopigmentacyjnymi (z małą ilością barwnika) lub plamami bezbarwnikowymi (pozbawionymi barwnika). Hipomelanozy mogą mieć charakter wrodzony lub nabyty.
Jakie są objawy hipomelanozy?
Do wrodzonych hipomelanoz zaliczamy: bielactwo wrodzone (omówione w oddzielnym rozdziale), piebaldyzm, hipomelanozę Ito, plamy hipopigmentacyjne.
Piebaldyzm, czyli częściowy albinizm, jest chorobą dziedziczoną autosomalnie dominująco. Charakteryzuje się występowaniem wrodzonych plam bielaczych bezbarwnikowych, często zlokalizowanych na powłokach brzusznych lub na klatce piersiowej. W obrębie tych plam mogą pojawić się plamy barwnikowe.
Hipomelanoza Ito, zwana także bezbarwnikowym nietrzymaniem pigmentu, to smugowate, hipopigmentacyjne plamy przebiegające wzdłuż linii Blaschko.
Plamy hipopigmentacyjne, opisywane czasem jako plamy kształtu liścia jesionu, występują u niewielkiego procenta noworodków. Mogą być też objawem stwardnienia guzowatego (choroby Bourneville'a-Pringle'a). Mogą występować na kończynach i tułowiu, często układają się linijnie wzdłuż dermatomów lub są rozsypane jak konfetti.
Do nabytych hipomelanoz zaliczamy bielactwo nabyte (opisane w osobnym rozdziale), leukodermę, pseudoleukodermę.
Leukoderma (plamy hipopigmentacyjne pozapalne) jest konsekwencją szeregu chorób zapalnych skóry, takich jak atopowe zapalenie skóry, łuszczyca, przyłuszczyca grudkowa, postać ogniskowa tocznia rumieniowatego, liszaj twardzinowy, liszaj pasmowaty. Plamy mają różne wymiary, nieregularne kształty, często towarzyszy im obwodowa hiperpigmentacja.
Pseudoleukoderma to plamy hipopigmentacyjne, będące następstwem chorób skóry. W odróżnieniu od leukodermy nie obserwujemy w nich zaburzeń funkcji czy struktury melanocytów. Typowym przykładem jest pseudoleukoderma łuszczycowa. W wyniku leczenia cygnoliną skóra zdrowa ulega przebarwieniu, podobne zmiany powoduje fototerapia łuszczycy. Zmiany o charakterze plam hipopigmentacyjnych obserwujemy również w łupieżu pstrym.
Co robić w przypadku pojawienia się zmian wskazujących na hipomelanozę?
W przypadku pojawienia się objawów wskazujących na hipomelanozę należy zgłosić się do lekarza POZ lub dermatologa.
W jaki sposób lekarz rozpoznaje hipomelanozy?
Większość hipomelanoz rozpoznaje się na podstawie obrazu klinicznego i szczegółowo zebranego wywiadu.
Jakie są metody leczenia hipomelanozy?
Niektóre hipomelanozy nie wymagają leczenia. W niektórych rodzajach dermatolog zleca specjalistyczne leczenie, a niekiedy także konieczna jest szersza diagnostyka w celu wykrycia ewentualnych chorób będących przyczyną hipomelanozy. Zmian nie wolno usuwać ani poddawać jakiemukolwiek leczeniu na własną rękę. Diagnostyka i leczenie hipomelanoz i zmian sugerujących ich występowanie musi się odbywać pod kontrolą i na zlecenie lekarza, najlepiej dermatologa.