Co to są modzele i nagniotki i jakie są ich przyczyny?
Nagniotki (zwane odciskami) i modzele są rodzajem pogrubienia naskórka (konkretnie jego warstwy kolczystej i rogowej), które powstają w wyniku długotrwałego działania czynnika mechanicznego. Stanowią one rodzaj odpowiedzi obronnej skóry na powtarzający się ucisk. Modzele najczęściej lokalizują się na stopach (podeszwach stóp) w okolicy pięty lub nad głowami kości śródstopia i powstają jak efekt noszenia zbyt ciasnego obuwia. Mogą także występować na skórze dłoni. Przykładowo u wioślarzy pojawiają się symetrycznie w okolicy kciuka lub podstawy palca piątego. W zależności od czynników wywołujących mogą też być związane z pracą fizyczną, hobby lub przyzwyczajeniami. Nagniotki, podobnie jak modzele, zajmują przede wszystkim okolice stóp. W wyniku zbyt wąskiego obuwia często do ich powstania dochodzi między czwartym a piątym palcem. Nagniotki mogą być związane z występowaniem ostróg kostnych.
Jak często występują modzele i nagniotki?
Nagniotki i modzele to powszechne zmiany występujące częściej u osób dorosłych.
Jak się objawiają modzele i nagniotki?
Pogrubienia naskórka charakteryzują się żółtym zabarwieniem i są twarde w dotyku. W przypadku nagniotka występuje dodatkowo rogowy czop (rdzeń) i zmiana może być bolesna. Czasami nagniotkom może towarzyszyć rumień wokoło, niekiedy występują też szczeliny, które mogą być źródłem wtórnego uszkodzenia skóry.
Co robić w przypadku wystąpienia modzeli lub nagniotków?
Pojawienie się charakterystycznych zgrubień naskórka można leczyć samodzielnie za pomocą dostępnych bez recepty preparatów złuszczających do skóry. W przypadku zmian opornych na leczenie konieczna jest konsultacja dermatologa, który przepisze silniejsze preparaty. Natomiast jeśli w miejscu istniejącego wcześniej zgrubienia naskórka pojawi się rumień i sączenie ropnej treści, należy zgłosić się do dermatologa.
W jaki sposób lekarz stawia diagnozę modzeli i nagniotków?
Rozpoznanie nagniotków i modzeli ustala się na podstawie oceny klinicznej i nie wymaga wykonania badań dodatkowych. Czasami konieczne jest przeprowadzenie badania dermatoskopowego, które pozwoli zróżnicować pogrubienie naskórka od brodawek podeszwowych wywołanych wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV). W przypadku dużych lub powodujących znaczny dyskomfort nagniotków wskazana może być niekiedy ocena radiologiczna i konsultacja ortopedyczna.
Jakie są metody leczenia modzeli i nagniotków?
Leczenie zgrubień naskórka opiera się głównie na zastosowaniu preparatów złuszczających, które najczęściej zawierają mocznik w stężeniu powyżej 10% i kwas salicylowy (w stężeniach powyżej 5%). O doborze stężenia preparatu złuszczającego decyduje lekarz na podstawie lokalizacji zmian i wieku pacjenta. W przypadku długo utrzymujących się zmian pomocne może być mechaniczne ścinanie i wygładzanie skóry. W przypadku zmian przewlekłych i bolesnych konieczne może okazać się ich chirurgiczne usunięcie.
Czy możliwe jest całkowite wyleczenie modzeli i nagniotków?
Nagniotki i modzele można wyleczyć całkowicie, zwłaszcza jeśli zostanie usunięty czynnik sprawczy, np. zbyt ciasne obuwie.
Co należy robić po zakończeniu leczenia modzeli i nagniotków?
Po usunięciu zgrubień naskórka konieczne jest usunięcie lub zmiana potencjalnych czynników wywołujących. Najczęściej będzie to dobór odpowiedniego, wygodnego obuwia, które nie będzie wywoływało ucisku.
Co robić, aby uniknąć wystąpienia modzeli i nagniotków?
Aby uchronić się przed występowaniem zgrubień naskórka, należy unikać powtarzającego się ucisku na skórę, co najczęściej jest skutkiem noszenia zbyt ciasnego obuwia.
