Pytanie nadesłane do redakcji
Proszę o informacje o nowościach leczenia zanikowego nieżytu żołądka z autoagresji typ A, HP-negatywnego. Do kogo ma się zwrócić pacjent w Polsce celem leczenia substytucyjnego wit. B12 i przeprowadzania badań kontrolnych? (gastroenterolog? lekarz rodzinny?)
Odpowiedziała
dr n. med. Anna Mokrowiecka
specjalista chorób wewnętrznych
specjalista gastroenterolog
Oddział Kliniczny Gastroenterologii Ogólnej i Onkologicznej
Uniwersytecki Szpital Kliniczny UM w Łodzi
W zanikowym zapaleniu żołądka związanym z niedokrwistością Addisona i Biermera stwierdza się przeciwciała skierowane m.in. przeciwko antygenom komórek okładzinowych błony śluzowej żołądka, przeciw czynnikowi wewnętrznemu Castle?a. Prowadzi to do zahamowania pracy tych komórek i do zmniejszenia kwaśności i bezkwasu (bezsoczności). Występuje także niedokrwistość megaloblatyczna (czyli ze zwiększoną objętością krwinki czerwonej) oraz niedobór witaminy B12, co prowadzić może do poważnych następstw, zwłaszcza powikłań neurologicznych.
Nie ma konkretnych metod leczenia zanikowego zapalenia, poza podawaniem do końca życia witaminy B12. Leczenie to prowadzi lekarz rodzinny. Niektórzy pacjenci mogą wymagać dodatkowej suplementacji doustnej witaminy B12, a u niektórych doustna forma leczenia będzie wystarczająca. Są też preparaty witaminy B12 w formie aerozolu podawanego donosowo.
Zalecana jest zbilansowana dieta (witamina dostarczana jest do organizmu z pożywieniem).
U chorych wymagany jest nadzór endoskopowy. Wskazane jest przeprowadzanie okresowych kontrolnych badań gastroskopowych, ze względu na zwiększone ryzyko rozwoju raka żołądka. Częstość występowania polipów żołądka oraz związek z rakowiakiem żołądka są duże. Skierowanie na gastroskopię można uzyskać od lekarza rodzinnego albo z Poradni Gastroenterologicznej.
W przypadku stwierdzenia w kontrolnych badaniach zakażenia H. pylori, należy przeprowadzić eradykację, czyli leczenie antybiotykami. Infekcja H. pylori sprzyja zanikowi błony śluzowej i jest czynnikiem rakotwórczym. Już sam niedobór witaminy B12 jest wskazaniem do eradykacji (oczywiście gdy jest obecne aktywne zakażenie).
U kobiet z małym stężeniem witaminy B12 badanie cytologiczne wymazu z szyjki macicy może dawać wyniki fałszywie dodatnie (ze względu na wpływ niedoboru witaminy na wygląd komórek nabłonka szyjki macicy).