Co to jest polip szyjki macicy i jakie są jego przyczyny?
Polip szyjki macicy jest przerośniętym fragmentem błony śluzowej szyjki macicy. Jest to zmiana łagodna. W większości przypadków obecność polipa nie stwarza powodów do niepokoju, a ryzyko zezłośliwienia wynosi jedynie 0–0,1%. Polip szyjki macicy może jednak powodować uciążliwe objawy skłaniające do wizyty u ginekologa.
Polip szyjki macicy zazwyczaj ma kształt łzy lub płacika o kolorze od różowego przez fioletowy do czerwonego i ma lśniącą, połyskującą powierzchnię. Jego rozmiary mogą być różne, zwykle osiąga do 3 cm. Polip szyjki macicy pojawia się typowo w kanale szyjki macicy, rzadziej może wywodzić się z części pochwowej szyjki macicy.
Przyczyna powstania polipa szyjki macicy jest nieznana. Przypuszcza się, że na jego rozwój może wpływać występowanie przewlekłego stanu zapalnego w obrębie kanału szyjki.
Jak często występuje polip szyjki macicy?
Polip szyjki macicy spotyka się dość często wśród kobiet, najczęściej w okresie rozrodczym, a szczególnie po 40. roku życia. Ryzyko powstania zmiany wzrasta wraz z wiekiem.
Szacuje się, że polip szyjki macicy aż w 25% współistnieje z polipami endometrium (czyli znajdującymi się w jamie macicy).
Jak się objawia polip szyjki macicy?
Polip szyjki macicy w większości przypadków nie powoduje żadnych objawów, a jego obecność uwidaczniana jest podczas rutynowej wizyty u ginekologa w przypadku, gdy osiąga rozmiary ziarna grochu.
Polip szyjki macicy może być powodem niecharakterystycznych objawów ze strony układu rozrodczego, takich jak: nieprawidłowe krwawienia miesiączkowe, krwawienia międzymiesiączkowe, po stosunku lub pojawienie się krwistych upławów w trakcie lub po stosunku czy też po badaniu ginekologicznym. Inne dolegliwości, które mogą świadczyć o obecności zmiany, to nadmierna biaława śluzowa wydzielina pochwowa, z krwią lub bez obecności krwi. Należy zaznaczyć, iż obecność polipa szyjki macicy powoduje zwiększoną predyspozycję do zakażeń i zapaleń błony śluzowej szyjki macicy.
Dlatego też w każdym przypadku występowania opornych na leczenie upławów, ginekolog może podejrzewać obecność niewidocznego, ukrytego wewnątrz szyjki macicy polipa.
Co robić w przypadku wystąpienia objawów polipa szyjki macicy?
W przypadku pojawienia się objawów polipa szyjki macicy należy udać się na wizytę do ginekologa. Objawy, które mogą powodować polipa macicy, nie są specyficzne i towarzyszą niekiedy wielu innym, znacznie poważniejszym, chorobom narządu rodnego. Dlatego też nie należy zwlekać z wizytą u ginekologa.
W jaki sposób lekarz ustala rozpoznanie polipa szyjki macicy?
Najpierw ginekolog przeprowadza wywiad z pacjentką, pyta o objawy i zaobserwowane nieprawidłowości. Następnie bada pacjentkę, czyli wykonuje badanie dwuręczne przezpochwowe (na fotelu ginekologicznym) oraz ogląda szyjkę macicy z użyciem wziernika podczas rutynowej wizyty. Na tym etapie ginekolog może zauważyć różowo-czerwoną ruchomą zmianę o charakterze guzka, która niekiedy krwawi. Kolejnym krokiem jest wykonanie USG przezpochwowego, które pomoże w wykluczeniu innych chorób. Najbardziej odpowiednim do tego czasem jest okres między 5. a 10. dniem cyklu miesiączkowego, po zakończeniu krwawienia miesiączkowego, kiedy to tkanka wyściełająca wnętrze macicy (endometrium) jest najcieńsza, co sprawia, że łatwiej można zobrazować ewentualne nieprawidłowości.
W przypadku wątpliwości ginekolog może zalecić wykonanie histeroskopii diagnostycznej – badanie to polega na wprowadzeniu niewielkich rozmiarów kamerki przez pochwę do kanału szyjki i jamy macicy celem dokładniejszej oceny tych struktur. Dzięki badaniom dodatkowym możliwe jest odróżnienie polipa szyjki macicy od polipa endometrium lub uszypułowanego mięśniaka macicy, co czasem może być trudne. Czasem, w przypadku podejrzenia infekcji dróg rodnych oraz niecharakterystycznego wyglądu zmiany, ginekolog może wykonać cytologię oraz badania laboratoryjne w kierunku zakażeń dróg rodnych.
Ostateczne rozpoznanie polipa szyjki macicy ustala się po usunięciu polipa i wykonaniu badania histopatologicznego.
Jakie są metody leczenia polipa szyjki macicy?
Podstawową metodą leczenia polipa szyjki macicy jest polipektomia, czyli usunięcie polipa. Zabieg wykonuje się w warunkach szpitalnych, zazwyczaj podczas jednodniowego pobytu, w znieczuleniu ogólnym w pozycji ginekologicznej. Lekarz wprowadza do pochwy wziernik, uwidacznia szyjkę macicy, a następnie chwyta polip specjalnymi kleszczykami, nożycami lub skalpelem, w dalszej kolejności ukręcając i usuwając go. Tak usunięty polip wysyła się następnie do badania pod mikroskopem (histopatologicznego).
Zabieg przeprowadza się zwykle jednoczasowo wraz z wyłyżeczkowaniem kanału szyjki i jamy macicy, by zapobiec wznowie i zwiększyć szanse usunięcia polipa w całości, a także usunąć niewidoczne gołym okiem małe polipy oraz wykluczyć obecność nowotworu endometrium.
Czy możliwe jest całkowite wyleczenie polipa szyjki macicy?
W większości przypadków podczas zabiegu udaje się usunąć polipa szyjki w całości. W każdym przypadku istnieje ryzyko wznowy (czyli odrośnięcia polipa) w wyniku predyspozycji danej pacjentki lub jeśli nie udało się usunąć polipa w całości.
Co trzeba robić po zakończeniu leczenia polipa szyjki macicy?
Po usunięciu polipa szyjki macicy i uzyskaniu wyniku badania histopatologicznego konieczne jest udanie się do ginekologa – lekarza prowadzącego w celu ustalenia konieczności dalszej kontroli i ewentualnego leczenia.
