W 2012 r. szczepieniami objęto ponad 1 mln dzieci i młodzieży do 19. roku życia – to ponad 98%. 1025 osób odmówiło zaszczepienia dziecka.
W ub. roku mazowiecki sanepid zrealizował 1159 kontrole w 1511 punktach szczepień. Bezpieczeństwo stosowania szczepionek omówiono na konferencji "Szczepienia jako element programów zdrowotnych", zorganizowanej przez Wojewódzką Stację Sanitarno-Epidemiologiczną w Warszawie we współpracy z Mazowieckim Urzędem Wojewódzkim.
Mazowiecki sanepid prowadzi nadzór nad szczepieniami mieszkańców regionu. W 2012 roku skontrolowano 1023 podmioty lecznicze, wykonujące szczepienia ochronne w 1511 punktach szczepień (z uwzględnieniem oddziałów noworodkowych). Przeprowadzono w nich w sumie 1159 kontroli. Skontrolowane punkty szczepień spełniają wymagania, jakim powinny odpowiadać gabinety o charakterze zabiegowym oraz warunki zachowania zasad łańcucha chłodniczego, wymagane przy przechowywaniu szczepionek.
W 132 punktach szczepień (9% działających na Mazowszu) stwierdzono braki i opóźnienia w terminach realizacji szczepień. W wielu przypadkach spowodowane były świadomą odmową zaszczepienia dziecka, wyrażoną przez rodziców na piśmie. Na Mazowszu 1025 osób nie dopełniło obowiązku szczepień (wzrost w stosunku do ubiegłego roku o 101). Według Programu Szczepień Ochronnych w 2012 r. szczepieniami objęto 1 032 730 dzieci i młodzieży do lat 19. Stwierdzono 178 przypadków niepożądanych odczynów poszczepiennych.
- Jest opór, by szczepić przeciwko odrze, śwince, różyczce. Czasem rodzice rozpoczynają szczepienia, po czym nie podają dzieciom kolejnych dawek szczepionki - przyznała Anna Góralewska, szefowa sekcji szczepień ochronnych w wojewódzkiej stacji sanepidu. Zaznaczyła, że wiele osób decyzję o zaniechaniu szczepień podejmuje w związku z nieprawdziwymi informacjami pojawiającymi się m.in. w internecie.
Do osób, które uchylają się od obowiązku szczepienia, sanepid wystosował pisemne powiadomienia o potrzebie, skuteczności, bezpieczeństwie i obowiązku szczepień oraz możliwości zastosowania sankcji. Pracownicy inspekcji prowadzili w niektórych przypadkach indywidualne rozmowy z rodzicami, współpracowali w tym zakresie z pielęgniarkami środowiskowymi i ośrodkami pomocy socjalnej. Zgodnie z art. 115 kodeksu wykroczeń osoby, które nie poddadzą się obowiązkowemu szczepieniu ochronnemu przeciw gruźlicy lub innej zakaźnej chorobie, podlegają karze grzywny w wysokości do 1,5 tys. zł lub karze nagany.
Do sądów cywilnych trafiają sprawy dotyczące odmowy wykonania szczepień, jednak w większości są oddalane ze względów formalnych. - Nawet jeśli sprawa zostanie wygrana, to czy to jest sukces? Czy rodzice nałożeniem grzywny zostali rzeczywiście przekonani do szczepień? - pytała Góralewska.
Organizację szczepień w Polsce reguluje Ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Dzieli ona szczepienie na: obowiązkowe (dzieci i młodzieży w określonym wieku oraz osób narażonych w sposób szczególny na zakażenie), zalecane (niefinansowane z budżetu). Szczepienia obowiązkowe odbywają się zgodnie z programem szczepień, który ogłasza Główny Inspektor Sanitarny. Koszty zakupu tych szczepionek finansowane są z budżetu państwa. Koszty zakupu preparatów do szczepień zalecanych ponosi osoba poddająca się szczepieniu, badanie i przeprowadzenie szczepienia pokrywa NFZ.
Zastępca dyrektora wydziału zdrowia Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego Elżbieta Nawrocka przypomniała, że gminy mogą prowadzić własne programy dofinansowania szczepień np. przeciwko pneumokokom, meningokokom czy HPV, które nie są finansowane z budżetu państwa. Poinformowała, że w woj. mazowieckim takie programy prowadzi 15 gmin.
