Pytanie nadesłane do redakcji
Mój 6-letni synek zaczął kaszleć sucho, zapalenie krtani, inhalacje z soli fizjologicznej, potem kaszel mokry, nie gorączkował, bez zapchanego nosa, po około tygodniu wybrałam się do lekarza, który stwierdził szmery i furczenia. Przepisał Klabax 500 na 7 dni. Po tym terminie w czasie kontroli ponownie wykryto szmery i furczenia. Dostał skierowanie na RTG. W opisie: Po stronie prawej na pograniczu pola dolnego i środkowego niejednorodne zacienienia zlewające się z zarysem śródpiersia - zmiany niedodmowo-zapalne. Poza tym pola płucne bez zmian ogniskowych, sylwetka serca w normie, jamy opłucnowe wolne. Syn jest żwawy, je normalnie, nie kaszle. Czy to zapalenie płuc?
Odpowiedziała
dr n. med. Grażyna Durska
Zakład Medycyny Rodzinnej
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
Poradnia Alergologiczna „Podgórna” w Szczecinie
Opis RTG klatki piersiowej w połączeniu z występującymi u dziecka objawami chorobowymi rzeczywiście może wskazywać na zapalenie płuc.
Do najważniejszych patogenów wywołujących chorobę należą wirusy (częściej u dzieci niż u dorosłych), bakterie i mykoplazma. Kaszel występujący w początkowej fazie zapalenia płuc wywołanego przez wirusy i mykoplazmy zazwyczaj jest „suchy”. Stan ogólny chorego przeważnie jest dobry. Często infekcja wirusowa poprzedza zakażenie bakteryjne.
W zakażeniach o etiologii bakteryjnej przebieg choroby jest znacznie cięższy, kaszel zwykle jest produktywny (wilgotny). Często choroba przebiega z wysoką temperaturą ciała, może występować utrudniony oddech, brak apetytu czasami bóle brzucha.
Obecnie, jeżeli ustąpiły objawy kliniczne, a lekarz nadal wysłuchuje zmiany osłuchowe nad płucami, dobrze byłoby wykonać kontrolne badanie morfologii krwi z rozmazem oraz CRP. W przypadku wątpliwości można powtórzyć badanie radiologiczne.
Przy utrzymywaniu się zmian osłuchowych, nieprawidłowościach w badaniu radiologicznym lub ponownym nawrocie objawów zawsze należy wykluczyć obecność ciała obcego w oskrzelach, w tym celu wykonuje się badanie bronchofiberoskopowe (w warunkach szpitalnych).
Wybór metod diagnostycznych oraz dalszej terapii zależy od wielu czynników, m.in. od czasu trwania choroby, występujących objawów, współwystępowania innych chorób, częstości nawrotów, obciążenia rodzinnego.
Piśmiennictwo:
Bielecka T., Feleszko W., Ziółkowski J.: Przewlekły kaszel u dzieci - kiedy do specjalisty? Pediatria po dyplomie. 2012; 16,6: 46-52.Hermanowicz-Salamon J.: Przewlekły kaszel - algorytm postępowania. Terapia. 2012; 2(268): 29-34.
Milanowski A. (red.): Choroby układu oddechowego. Biblioteka pediatry. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2000.
Krawczyk M.: Ciało obce w oskrzelu jako przyczyna uporczywego kaszlu. Alergia. 2009; 3/40: 48-52.
Rekomendacje postępowania w pozaszpitalnych zakażeniach układu oddechowego 2010. Narodowy Program Ochrony Antybiotyków. Wydawca Narodowy Instytut Leków, Warszawa.