Ostre zapalenie oskrzeli

Pytanie nadesłane do redakcji

Czy przy zapaleniu oskrzeli występuje gorączka i bóle głowy?

Odpowiedziała

lek. med. Iwona Witkiewicz
specjalista chorób płuc
Ordynator Oddziału Chorób Płuc i Gruźlicy Specjalistycznego Szpitala im. prof. A. Sokołowskiego w Szczecinie
Konsultant wojewódzki w dziedzinie chorób płuc i gruźlicy województwa zachodniopomorskiego

Ostre zapalenie oskrzeli to zakażenie dróg oddechowych charakteryzujące się zapaleniem błony śluzowej oskrzeli przebiegające najczęściej z wysiękiem śluzowym lub ropnym w świetle oskrzeli. Choroba ta, mimo iż czasem niezwykle gwałtowna i męcząca dla chorego, rokuje pomyślnie i nie pozostawia trwałych upośledzeń funkcji układu oddechowego.

Ostre zapalenie oskrzeli jest najczęstszą przyczyną ostrego kaszlu i jedną z częstszych przyczyn zachorowań infekcyjnych w okresie jesienno-zimowym. Większość tzw. przeziębień to właśnie zapalenie oskrzeli.

U ponad 90% chorych przyczyną ostrego zapalenia oskrzeli są wirusy, a wśród nich najczęściej: rynowirusy, adenowirusy wirusy grypy A, grypy B, wirusy paragrypy, koronawirusy, wirusy RVS. U mniej niż 10% chorych zapalenie oskrzeli jest wywołane przez zakażenie bakteryjne.

Objawy: do typowych objawów choroby należą: gorączka, uczucie „rozbicia” i kaszel – najpierw suchy, a później z odkrztuszaniem śluzowej (przeźroczystej) a następnie śluzowo-ropnej (żółtozielonej) wydzieliny. Jeżeli choroba wywołana jest przez wirusy grypy lub paragrypy lub wirusy do nich podobne, to pojawiają się również bóle mięśniowe i bóle głowy. Bóle głowy pojawiają się również u tych chorych, u których zapalenie oskrzeli współistnieje z zapaleniem zatok. Czasem pojawia się świszczący oddech.

Silnym napadom kaszlu często towarzyszą opasające bóle w klatce piersiowej (bóle przeponowe) i bóle w okolicy zamostkowej spowodowane bólem tchawicy. U osób z osteoporozą silny kaszel może doprowadzić do złamania żeber i bólów z tym związanych.

Ostre zapalenie oskrzeli podejrzewamy po stwierdzeniu wyżej opisanych objawów i wysłuchaniu nad płucami rozlanych furczeń lub świstów. Zgodnie z zaleceniami Narodowego Programu Ochrony Antybiotyków, u osób młodszych niż 75 lat, przy podejrzeniu ostrego zapalenia oskrzeli i niestwierdzeniu objawów, takich jak czynność serca powyżej 100/min., szybkość oddechów powyżej 24/min i temperatura ciała powyżej 38°C, dalsze badania nie są konieczne.

Mimo iż niekiedy choroba przebiega bardzo gwałtownie i w sposób niezwykle męczący dla chorego, jest to jednak choroba łagodna o pomyślnym rokowaniu ustępująca samoistnie lub pod wpływem leczenia. Nigdy nie przechodzi w przewlekłe zapalanie oskrzeli.

Reasumując: w ostrym zapaleniu oskrzeli gorączka jest bardzo typowym objawem, natomiast bóle głowy pojawiają się w zapaleniach oskrzeli wywołanych niektórymi typami wirusów i w zapaleniach oskrzeli powikłanych zapalaniem zatok. Wszystkie dolegliwości związane z zapaleniem oskrzeli powinny ustępować wraz z leczeniem choroby. Jeżeli bóle głowy, które pojawiły się w zapaleniu oskrzeli nie ustępują razem z kaszlem, trzeba je diagnozować w kierunku innych przyczyn.