Moja znajoma, starsza 78-letnia pani, strasznie cierpi – ma ogromne bóle kolan i caly jej kościec nieprawdopodobnie trzeszczy i skrzypi.
Wygląda na to, że brakuje jej mazi stawowej. Od paru miesięcy leży w łóżku, ponieważ każdy ruch wiąże się z ogromnym bólem (lekarz rodzinny nie widzi problemu). Jak można jej pomóc?
Najczęstszą przyczyną bólu kolan u osoby w starszym wieku jest choroba zwyrodnieniowa stawów polegająca na uszkodzeniu chrząstki stawowej.
Typowe dla niej są sztywność i ból stawu o największym nasileniu na początku wykonywania jakiejś czynności (np. wstawanie, rozpoczęcie marszu) i stopniowo „rozchodzący” się w trakcie jej trwania. Przy podejrzeniu choroby zwyrodnieniowej kolan konieczne jest wykonanie ich zdjęć radiologicznych, które pokazują stopień zaawansowania zmian.
Istotną częścią leczenia jest walka z bólem, zapobiegająca unieruchomieniu i zmniejszeniu aktywności pacjenta, które pociąga za sobą bardzo wiele niekorzystnych skutków – m.in. osłabienie mięśni, ryzyko powikłań związanych z zastojem krwi w kończynach, a także znaczne obniżenie jakości życia.
W leczeniu przewlekłym bezpiecznym postępowaniem jest stosowanie miejscowych maści zawierających niesteroidowy lek przeciwzapalny, a także przyjmowanie preparatów z grupy tzw. SYSADOA (siarczan chondroityny, glukozamina, diacereina, niezmydlające się frakcje oleju awokado i oleju sojowego). Warto również zastanowić się nad lekami wspomagającymi leczenie przewlekłych zespołów bólowych, np. leków z grupy przeciwdepresyjnych, rozluźniających mięśnie, modyfikujących przewodzenie bodźców bólowych. Niezwykle ważnym elementem leczenia są ćwiczenia wzmacniające siłę mięśniową.
W zaostrzeniu choroby może być konieczne zastosowanie doustnych preparatów niesteroidowego leku przeciwzapalnego – mają one dużą skuteczność, natomiast trzeba pamiętać o ich licznych działaniach niepożądanych, zwłaszcza u osoby w starszym wieku, przyjmującej duże dawki tych leków. W dalszej kolejności stosuje się inne leki, m.in. połączenie paracetamolu z tramadolem.
W niektórych przypadkach leki podaje się bezpośrednio do wnętrza stawu, co może na dłuższy czas skutecznie zmniejszyć dolegliwości. U każdego indywidualnie należy również rozważyć wskazania do wymiany stawu (alloplastyki).
Ból kolan może jednak być też objawem innych chorób, m.in.
Trzeba zwrócić uwagę, czy występują inne objawy, takie jak:
- znaczne osłabienie
- chudnięcie
- stany podgorączkowe
- wzmożona potliwość
- obrzęk stawów.
Warto zatem udać się do reumatologa, który oceni konieczność wykonywania dalszych badań.
