We wrześniu Centrum Badawczo-Rozwojowe BioStat zapytało reprezentatywną grupę 1000 dorosłych Polaków o to, jak oceniają dotychczasowe wysiłki w zwalczaniu pandemii – zarówno instytucjonalne, jak indywidualne.
Fot. www.istockphoto.com/ digicomphoto
Uczestnicy sondażu najbardziej doceniają zaangażowanie medyków, przy czym odsetek pozytywnych opinii zwiększył się w ciągu miesiąca o 4 pkt proc. W sumie już więcej niż dwie trzecie ankietowanych uznaje wysiłki medyków za skuteczne, z czego co czwarty za zdecydowanie skuteczne.
Na podobnym poziomie utrzymuje się uznanie dla skuteczności przedsiębiorców, za to wyraźnie gorzej oceniane są wysiłki współobywateli – odsetek negatywnych opinii zwiększył się o 4 pkt proc., do 37%. Polacy najbardziej krytyczni są wobec wysiłków rządu RP (w sumie 45% opinii negatywnych) oraz samorządów (chociaż 31% opinii negatywnych to w sumie o 2,6 pkt proc. mniej niż przed miesiącem).
Jak Polacy postrzegają perspektywy zakończenia pandemii? Nieznacznie zwiększył się odsetek tych, którzy uważają, że będzie to możliwe dopiero za kilka lat (to opinia co trzeciego z nas). Na powrót do normalności w ciągu roku liczy 23% respondentów, w ciągu kilku miesięcy – podobnie jak miesiąc temu – 14%. Nieznacznie zwiększył się również odsetek ankietowanych, którzy wierzą w szybkie pokonanie pandemii, w ciągu kilku tygodni – ale to jedynie 4,5%. Choć zmniejszyła się grupa osób, które uważają, że powrót do normalności nie nastąpi w ogóle – to jednak nadal jest to ok. 17%, a więc blisko jedna piąta społeczeństwa). Co jedenasty Polak sądzi, że powrót do normalności już nastąpił.
Wśród uczestników wrześniowego sondażu BioStat blisko 58% stanowiły osoby w pełni zaszczepione, a kolejnych 3,5% oczekuje na drugą dawkę. 39 proc. ankietowanych dotychczas się nie zaszczepiła.
69% zadeklarowało, że już się zaszczepiło lub zapisało się na szczepienie, 8% – że ma zamiar się zaszczepić, a nieco ponad 22% – że nie ma zamiaru się zaszczepić przeciwko COVID-19. Podobnie jak przed miesiącem grupa pierwsza, czyli osób, które deklarują fakt zaszczepienia lub rejestracji wydaje się mocno przeszacowana, widać, że deklaracje nie pokrywają się z rzeczywistością. Według ECDC w Polsce co najmniej 1 dawkę szczepionki przyjęło 60% dorosłych obywateli, a szczepienia wykonywane są od ręki, nawet bez wcześniejszej rejestracji.
Tych, którzy nie chcą się zaszczepić zapytano więc o powody. 65% tej grupy wskazuje na obawy przed niepożądanymi odczynami poszczepiennymi (NOP). Wśród kobiet obawy te zgłasza prawie trzy czwarte respondentek, podczas gdy wśród mężczyzn – co drugi. Co drugi niechętny wobec szczepień (52%) nie wierzy w skuteczność szczepionki (nieco częściej kobiety). Niemal co drugi (48%) uważa, że szczepionka nie ochroni przed kolejnymi wariantami koronawirusa. Co piąty niechętny szczepieniom w ogóle nie wierzy w pandemię – w tej grupie więcej jest mężczyzn niż kobiet.
Tylko 44% rodziców dzieci w wieku co najmniej 12 lat zamierza je zaszczepić przeciwko COVID-19, 36% nie ma takiego zamiaru, natomiast 20% jest niezdecydowana.
BioStat zapytał również osoby, które zadeklarowały fakt zaszczepienia się przeciwko COVID-19 o powody decyzji (można było podać więcej niż jeden powód). 73% wskazywało na obawę przed zachorowaniem na COVID-19. 62% zaszczepionych zrobiło to, co uważa za konieczne dla zwalczania pandemii, zaś motywacją 56% była obawa o zdrowie bliskich. 28% chce bez ograniczeń korzystać z usług (np. z restauracji), 21% chciało wyjechać na wakacje, a 15% – wziąć udział w imprezach. Aby nie stracić pracy zaszczepiło się 8% osób w tej grupie.
Wśród osób zaszczepionych niemal 27% stwierdziło, że po przyjęciu szczepionki odczuwali działania niepożądane, jednak tylko co czwarty z odczuwających NOP zgłosił ten fakt lekarzowi.
Większość (niemal dwie trzecie) odczuwało łagodne NOP, ale 30 proc. twierdzi, że odczuwane objawy były poważne.
Zdecydowana większość zaszczepionych (95%) nie żałuje swojej decyzji, 5 proc. – przeciwnie.
Chęć przyjęcia przypominającej dawki szczepionki (tzw. „trzeciej dawki”) – oczywiście kiedy będzie to możliwe – deklaruje już 77% respondentów. Wyraźnie bardziej zainteresowani są mężczyźni (82%) niż kobiety (73%). Im starsi respondenci, tym częściej zainteresowani są przyjęciem dawki przypominającej. Najliczniej trzecią dawką szczepienia zainteresowani są ankietowani w wieku powyżej 55 lat (81%), podczas gdy największą grupę nie zamierzających się szczepić po raz trzeci odnotowano w grupie wiekowej 18–24 lat (43%).
Już po przeprowadzeniu sondażu przez BioStat rząd ogłosił decyzję, że przynajmniej na razie dodatkowa dawka (poza pracownikami medycznymi i osobami z upośledzoną odpornością) będzie dostępna dla osób powyżej 50. roku życia, pod warunkiem, że od zakończenia schematu podstawowego upłynęło co najmniej 6 miesięcy.
Sondaż „Opinie Polaków podczas pandemii SARS-CoV-2” przeprowadzono w okresie od 18 do 20 września 2021 roku przez Centrum Badawczo-Rozwojowe BioStat® metodą CAWI na grupie 1000 pełnoletnich Polaków, reprezentatywnej ze względu na płeć i wiek. To kolejny sondaż z cyklu badań opinii Polaków, jakie prowadzi BioStat® podczas epidemii SARS-CoV-2.
