Kiedy pacjent, który przebył ostrą zatorowość płucną powinien udać się do kardiologa?

Ostra zatorowość płucna jest chorobą, która polega zazwyczaj na przemieszczeniu się skrzeplin (inaczej zakrzepów) powstających w żyłach kończyn dolnych do tętnic płucnych. Pacjent odczuwa wtedy nagłą duszność i osłabienie, czemu mogą towarzyszyć ból w klatce piersiowej, kaszel, uczucie przyśpieszonego bicia serca. Choroba występuje u osób dorosłych dość często. W Polsce na przykład zapada na nią corocznie blisko 40 000 osób.

Ryc. Tętnica płucna zamknięta przez skrzeplinę

Lekarz rozpoznaje ostrą zatorowość płucną zwykle na podstawie tomografii komputerowej tętnic płucnych. Jeśli badanie to ujawni obecność skrzeplin, które zamykają („zatykają”) tętnice płucne, lekarz zleca leki, które zmniejszają krzepliwość krwi. U większości pacjentów takie postępowanie prowadzi do rozpuszczenia skrzeplin w tętnicach płucnych i możliwy jest powrót do normalnej aktywności.

U niektórych chorych jednak duszność nie ustępuje całkowicie, a po wyjściu ze szpitala część chorych nie wraca do pełnej sprawności. Szczególnie zaniepokoić powinno zmniejszenie zdolności do wysiłków, które wcześniej, przed wystąpieniem zatorowości płucnej, nie sprawiały problemu. Trudność sprawia na przykład wejście po schodach na pierwsze lub drugie piętro, szybszy spacer, robienie zakupów, codzienne domowe czynności. To jest sygnał, że trzeba zgłosić się do lekarza, ponieważ prawdopodobnie mimo zastosowanego leczenia skrzepliny w tętnicach płucnych nie rozpuściły się i nadal blokują przepływ krwi przez płuca.

Lekarz w takiej sytuacji zwykle zaleca wykonanie badania echokardiograficznego (tzw. echo serca) w celu sprawdzenia, czy w efekcie zatorowości płucnej nie doszło do rozwoju tzw. przewlekłego zakrzepowo-zatorowego nadciśnienia płucnego (CTEPH). CTEPH jest stosunkowo rzadkim powikłaniem ostrej zatorowości płucnej, jednak wiąże się z dużym zagrożeniem dla chorego. W związku z tym pacjenta, u którego lekarz podejrzewa CTEPH należy niezwłocznie skierować do specjalistycznego ośrodka nadciśnienia płucnego. Obecnie w Polsce dysponujemy metodami pozwalającymi na zmniejszenie objawów i wydłużenie życia pacjentów z CTEPH a w części przypadków nawet całkowite wyleczenie.