Pytanie nadesłane do redakcji
Czy leki przeciwzakrzepowe stosuje się również przy napadowym migotaniu przedsionków. Miewam czasami napady (raz na rok, czasami rzadziej). Po ostatnim ataku (umiarowienie farmakologiczne po ok. 10 h) przepisano mi leki przeciwzakrzepowe. Czy koniecznie muszę je brać?
Odpowiedział
dr n. med. Grzegorz Kopeć
Klinika Chorób Serca i Naczyń Instytutu Kardiologii
Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum w Krakowie
Migotanie przedsionków jest zaburzeniem, w którym ściany przedsionków nie kurczą się prawidłowo, w związku z czym w niektórych jego częściach, zwłaszcza w tzw. uszku lewego przedsionka krew zalega (nie jest wypychana prawidłowo do lewej komory), a w niektórych przypadkach dochodzi do jej wykrzepiania.
Skrzeplina, która powstanie w sercu może wędrować z prądem krwi do różnych narządów i jeśli jest odpowiednio duża wywołuje tzw. ostre niedokrwienie. W zależności od tego, który narząd jest niedokrwiony możemy mieć do czynienia z zawałem serca, udarem mózgu, niedokrwieniem kończyn dolnych lub jelit.
Dlatego też pacjent z migotaniem przedsionków powinien stosować leki przeciwzakrzepowe, czyli takie, które zapobiegają tworzeniu skrzeplin w jamach serca. Do takich leków należą leki przeciwpłytkowe: kwas acetylosalicylowy (aspiryna), klopidogrel oraz leki przeciwkrzepliwe, takie jak warfaryna lub acenokumarol, jak również od niedawna dabigatran oraz riwaroksaban.
Leczenie przeciwzakrzepowe jest wskazane u wszystkich pacjentów z migotaniem przedsionków bez względu na jego rodzaj (napadowe, przetrwałe, utrwalone) z wyjątkiem chorych, u których istnieją przeciwwskazania do takiego leczenia oraz chorych z tzw. izolowanym migotaniem przedsionków. Izolowane migotanie przedsionków wiąże się z bardzo małym ryzykiem powikłań zakrzepowo-zatorowych. Można je rozpoznać u mężczyzn i kobiet <65. rż. bez dodatkowych czynników ryzyka zatorowości obwodowej (patrz niżej). U pozostałych pacjentów wskazane jest stosowanie leczenia przeciwzakrzepowego. Wybór leku podyktowany jest czynnikami ryzyka zatorowości obwodowej. Największe ryzyko występuje u pacjentów z migotaniem przedsionków, którzy przebyli udar niedokrwienny mózgu lub przejściowy atak niedokrwienny mózgu, u chorych ze zwężeniem zastawki mitralnej lub protezą zastawkową, a także u osób ≥75. rż.
Pozostałe czynniki związane ze zwiększonym ryzykiem zatorowości to: płeć żeńska, wiek 65-74 lat, przebyty zawał serca, blaszki miażdżycowe w aorcie, miażdżyca zarostowa tętnic kończyn dolnych, niewydolność serca, nadciśnienie tętnicze i cukrzyca.
