Pytanie nadesłane do redakcji
Od 2-3 lat choruję na zapalenie oskrzeli (w ciągu roku 2-3 razy). Męczy mnie wtedy uporczywy kaszel, który trwa długo po ustąpieniu choroby. Kiedy jestem zdrowa, również męczy mnie napadowy kaszel w nocy oraz słyszę "świst" podczas oddychania. Czy źle wyleczone zapalenie oskrzeli mogło doprowadzić do astmy oskrzelowej? Proszę o poradę czy udać się do lekarza pulmonologa.
Odpowiedziała
lek. med. Iwona Witkiewicz
specjalista chorób płuc
Ordynator Oddziału Chorób Płuc i Gruźlicy Specjalistycznego Szpitala im. prof. A. Sokołowskiego w Szczecinie
Konsultant wojewódzki w dziedzinie chorób płuc i gruźlicy województwa zachodniopomorskiego
Szanowna Pani,
trudno odpowiedzieć jednoznacznie czy miała Pani, jak to Pani pisze: "źle wyleczone zapalenie oskrzeli, które doprowadziło do astmy oskrzelowej", czy też czy opisane przez Panią zachorowania na zapalenia oskrzeli nie były już wtedy zaostrzeniami niezdiagnozowanej i łagodnie przebiegającej astmy oskrzelowej, łagodnie bowiem przebiegająca astma bez ciężkich duszności często nie jest prawidłowo diagnozowana i prawidłowo leczona. Leczy się bowiem tylko jej zaostrzenia, uznając je za nawracające zapalenia oskrzeli. Należałoby jeszcze raz przeanalizować przebieg tych zapaleń oskrzeli, a zwłaszcza czy występowała gorączka, która jest typowa dla zapaleń oskrzeli, a mało typowa dla zaostrzeń astmy oskrzelowej, czy były podwyższone parametry zakażenia (CRP, OB, leukocytoza), co również jest typowe dla zapaleń oskrzeli oraz czy podczas tych epizodów odczuwała Pani duszność i słyszała ów świst, bo to z kolei są objawy typowe raczej dla astmy oskrzelowej.
To rzeczywiście dość trudny do zróżnicowania problem, czy zapalenie oskrzeli to niezdiagnozowana astma, czy też czy faktycznie zapalenia oskrzeli doprowadziły do astmy oskrzelowej, zwłaszcza że rola zakażeń w wywoływaniu astmy, mimo licznych prowadzonych w tym kierunku badań, nie jest ciągle jednoznacznie wyjaśniona. Większość infekcji faktycznie zwiększa nadreaktywność oskrzeli, ale też w wielu badaniach udowodniono, że u dzieci uczęszczających do żłobków, dzieci z rodzin wielodzietnych i domów dziecka mimo większego narażenia na choroby infekcyjne rzadziej się rozwijają choroby alergiczne, w tym astma. Nie podaje się już w wątpliwość powiązania zakażenia RS wirusami (respiratory syncytial virus), choć nie wiadomo, czy zakażenie to samo z siebie wywołuje astmę, czy jedynie ujawnia wcześniejszą predyspozycję do rozwoju astmy.
W przeciwieństwie do zakażenia rynowirusami zakażenie wirusem opryszczki zmniejsza ryzyko zachorowania na astmę.
Patogeny atopowe (Mycoplasma pneumoniae i Chlamydia pneumniae) wywołują ciężkie zaostrzenia astmy, ale ich rola w powstawaniu choroby nie została jednoznacznie potwierdzona.
Bez względu na to czy zapalenia oskrzeli wywołały astmę, czy były już wcześniej astmą oskrzelową, powinna się Pani bezwzględnie udać do pulmonologa, który uzupełni wywiad o wywiad rodzinny, o historię palenie (lub nie) tytoniu, wykona niezbędne badania, a zwłaszcza spirometrię, a przede wszystkim zleci właściwe leczenie i oceni reakcję na to leczenia, co w astmie oskrzelowej stanowi również jeden z testów pozwalających potwierdzić lub wykluczyć tę chorobę.
Piśmiennictwo:
Fal A. (red.): Alergia, choroby alergiczne, astma T1. Medycyna Praktyczna, Kraków 2010.Kuna P., Pierzchała W., Jankowski M.: Astma i POChP w pytaniach i odpowiedziach, Medycyna Praktyczna, Kraków 2008.
Światowa strategia rozpoznawania, leczenia i prewencji astmy. Medycyna Praktyczna - Wydanie specjalne 2012.
