Pytanie nadesłane do redakcji:
Dzień dobry,
zwracam się z uprzejmą prośbą o poradę. Przyjęłam już 2 dawki szczepionki Twinrix Adult w odstępach miesięcznych (kwiecień, maj). W październiku upłynął termin przyjęcia przeze mnie trzeciej dawki. Wstrzymałam się z przyjęciem ostatniej - trzeciej dawki, gdyż w międzyczasie wykonałam rezonans magnetyczny głowy, którego wynik okazał się nieprawidłowy. Wykazał liczne zmiany hiperintensywne, ni ulegające wzmocnieniu po podaniu kontrastu. Lokalizacja zmian nie jest charakterystyczna i konieczna jest dodatkowa diagnostyka.
Zwracam się z pytaniem, czy w związku z takim wynikiem mogę jednak przyjąć trzecią dawkę szczepionki, czy też jest to raczej niewskazane? Słyszałam np. opinie o możliwym wpływie szczepień WZW B na występowanie stwardnienia rozsianego (informacje o pojedynczych przypadkach podano nawet w ulotce szczepionki twinrix).
Czy choroby neurologiczne zasadniczo stanowią przeciwwskazanie do szczepienia szczepionką Twinrix Adult? Czy mogą szczepić się chorzy na SM? Mój lekarz rodzinny nie potrafi zająć stanowiska w tej kwestii. Dalszą diagnostykę zmian rezonansu w trybie szpitalnym mam zaplanowaną na marzec, ale nie wiem, czy przyniesie ona odpowiedź.
Czy zaszczepienie się dwoma dawkami nie stanowi już wystarczającego zabezpieczenia w moim przypadku? Z jakim maksymalnym opóźnieniem można przyjąć trzecią dawkę, aby miało to w ogóle jeszcze sens?
Odpowiedziała:
lek. med. Izabela Tarczoń
specjalista pediatrii, konsultant ds. szczepień ochronnych
Zgodnie z rekomendacjami towarzystw naukowych i zaleceniami ekspertów jedynie reakcja anafilaktyczna na poprzednią dawkę szczepionki lub jakikolwiek jej składnik jest stałym przeciwwskazaniem do wykonania konkretnego szczepienia ochronnego. Istnieją równocześnie tzw. czasowe przeciwwskazania, a więc sytuacje, w których szczepienia ochronne powinny być odroczone. Należą do nich: ostra choroba o umiarkowanym lub ciężkim przebiegu przebiegająca z gorączką lub bez, a także, w przypadku istnienia choroby przewlekłej - zaostrzenie procesu chorobowego. W wymienionych przypadkach szczepienie można wykonać po kwalifikacji lekarskiej w momencie, gdy ustąpią ostre objawy choroby lub też, gdy proces przewlekły przejdzie w fazę stabilną.
Polecamy: Przeciwwskazania uniwersalne do szczepień
Taką zasadę należy przyjąć w opisanym powyżej przypadku, gdyż nie postawiono jeszcze ostatecznego rozpoznania. Należy zatem odroczyć dawkę uzupełniającą (trzecią w schemacie) do czasu diagnozy. Jeśli ta potwierdzi rozpoznanie przewlekłej choroby neurologicznej, szczepienie będzie można wykonać w okresie remisji (stabilizacji przebiegu) choroby. Wydłużenie odstępów między dawkami (nawet do kilku lat) nie ma znaczenia dla ostatecznego stanu odporności, lecz stwarza ryzyko zakażenia przed uzyskaniem pełnej odporności. Podanie jedynie dwóch dawek z trzydawkowego schematu szczepienia nie zapewnia uzyskania pamięci immunologicznej, czyli długotrwałej ochrony przed zachorowaniem.
Dotychczasowe publikacje naukowe, jak również postlicencyjne badania szczepionki przeciw wirusowemu zapaleniu typu B, nie potwierdziły związku przyczynowego pomiędzy zaszczepieniem przeciwko tej chorobie a wystąpieniem chorób demielinizacyjnych (m.in. stwardnienia rozsianego).
Piśmiennictwo:
Ascherio A, Zhang SM, Hernan MA i wsp.: Hepatitis B vaccination and the risk of multiple sclerosis. New England Journal of Medicine 2001; 344(5): 327-332.Centers for Disease Control and Prevention. [General Recommendations on Immunization Recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP)]. MMWR / January 28, 2011 / Vol. 60 / No. 2
Rekomendacje Polskiej Grupy Ekspertów HBV - Zespół ds. Szczepień, Zakażenia. 2011, TOM 12 (6), listopad-grudzień