Pytanie nadesłane do redakcji
Chciałabym się poradzić, co mam zrobić, jeśli wypróżniam się raz na 7 dni, mam bolesne zatwardzenia. Wkładając palec w odbyt, czuję kał, który nie może wyjść. Czytam o tych chorobach i wydaje mi się, że to jest szczelina odbytu. Czy to jest groźne i gdzie znajdę specjalistę od choroby odbytu? Chodzi mi o Białystok.
Pytanie nadesłane do redakcji
Odpowiedziała
dr n. med. Anna Mokrowiecka
specjalista chorób wewnętrznych
specjalista gastroenterolog
Oddział Kliniczny Gastroenterologii Ogólnej i Onkologicznej
Uniwersytecki Szpital Kliniczny UM w Łodzi
Szczelina odbytu jest pęknięciem błony śluzowej odbytu, spowodowanym przez zwiększone napięcie mięśni tej okolicy oraz jej niedokrwienie. Drażnienie okolicy odbytu przez twardy stolec sprzyja powstawaniu szczeliny, choć nie zawsze u tych chorych występują zaparcia. Objawami są głównie ból w trakcie oddawania i po oddaniu stolca oraz krwawienia. Rozpoznanie stawia się po badaniu per rectum, czyli palcem przez odbyt, po dokładnym znieczuleniu miejscowym badanej okolicy. Leczenie polega na stosowaniu miejscowym maści, wstrzykiwaniu toksyny botulinowej i leczeniu zabiegowym. Jeżeli badanie potwierdzi obecność szczeliny, można skonsultować się z lekarzem proktologiem. Nie znam osobiście lekarzy proktologów z Białegostoku, ale na pewno mogę polecić Klinikę Gastroenterologii i Chorób Wewnętrznych. Głównym bowiem problemem wydają się przewlekłe zaparcia, a opisane dolegliwości nie muszą wskazywać na szczelinę odbytu. Okolica odbytu może być podrażniona przez zalegający twardy stolec, a przyczyną bólów mogą być także guzki krwawnicze (popularne żylaki odbytu, hemoroidy).
W pierwszym rzędzie należy zmniejszyć zaparcia, w których zarówno diagnostyka, jak i leczenie sprawiają wiele trudności. Przyczyn zaparć jest bardzo wiele. Najczęściej występuje tzw. zaparcie idiopatyczne, w których pasaż przez jelito grube jest zwolniony, a mięśnie dna miednicy działają nieprawidłowo. Bardzo często zaparcie ma tło psychosomatyczne, jak w zespole jelita drażliwego. Mogą także występować po niektórych lekach oraz w chorobach układu nerwowego, endokrynologicznych, cukrzycy, chorobach tkanki łącznej, a także w depresji. W zaparciach stosujemy odpowiednią dietę, leki przeczyszczające, poprawiające motorykę przewodu pokarmowego, zalecamy codzienną aktywność fizyczną.
Czasami zaparcie może być sygnałem poważniejszych chorób jelita grubego i dlatego należy zwrócić uwagę na towarzyszące mu alarmujące objawy, np. chudnięcie, niedokrwistość, krwawienia z przewodu pokarmowego, nocne bóle brzucha. Wtedy może okazać się konieczne wykonanie badania kolonoskopowego, zwłaszcza u osób z dodatnim wywiadem rodzinnym w kierunku raka jelita grubego i po 40. roku życia.
