Pytanie nadesłane do redakcji
Czy po leczeniu Helicobakter należy stosować dietę? Jak długo, czy picie czerwonego wytrawnego wina szkodzi?
Odpowiedziała
lek. med. Magdalena Przybylska-Feluś
Klinika Gastroenterologii i Hepatologii UJ CM w Krakowie
Helicobacter pylori (H. pylori) to spiralna bakteria, która jest odpowiedzialna m.in. za zapalenie i owrzodzenia żołądka i dwunastnicy. Szacuje się, że nawet 80% polskiej populacji zetknęła się z tym patogenem, ale nie każdy rozwija zmiany chorobowe.
Leczenie H. pylori to inaczej eradykacja, która obejmuje stosowanie dwóch antybiotyków oraz inhibitora pompy protonowej. Z uwagi na dużą oporność na klarytromycynę, w Polsce preferuje się schemat z użyciem metronidazolu, amoksycyliny oraz inhibitora pompy protonowej. Czas trwania terapii to 10-14 dni. Przy nieskuteczności terapii dozwolone są inne schematy z użyciem innego zestawu antybiotyków.
Wskazania do eradykacji H. pylori są (za Medycyna Praktyczna Chirurgia 02.2013):
- choroba wrzodowa żołądka/dwunastnicy - aktywna i nieaktywna
- powikłania choroby wrzodowej (krwawienie, przedziurawienie)
- chłoniak żołądka typu MALT
- zanikowe zapalenie żołądka
- stan po resekcji żołądka z powodu raka
- krewni I stopnia chorzy na raka żołądka
- dyspepsja niediagnozowana lub czynnościowa
- długotrwałe leczenie inhibitorami pompy protonowej
- planowane dłuższe leczenie niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi
- niewyjaśniona niedokrwistość z niedoboru żelaza
- samoistna plamica małopłytkowa
- niedobór witaminy B12
- życzenie wyrażane przez pacjenta
Z racji objawów towarzyszących infekcji H. pylori w okresie choroby zalecana jest dieta lekkostrawna z wykluczeniem pikantnych potraw. Z reguły pacjenci, zanim zostaną zdiagnozowani, sami przechodzą na lżejsze pokarmy, często w wyniku eliminacji produktów szkodliwych. Dopiero utrzymujące się objawy zmuszają do porady lekarskiej.
Eradykacja często wiąże się z nieprzyjemny objawami ze strony przewodu pokarmowego, jak dyskomfort, nudności, bóle brzucha (może paradoksalnie dojść do zaostrzenia objawów). W tym czasie jak najbardziej warto stosować lekkostrawną dietę. Po eradykacji, wtórnie do zaburzeń flory jelitowej, także możliwe są objawy, jak dyskomfort czy biegunki - jeśli takie objawy się utrzymują wskazana jest kontrola lekarska, z uwagi na ryzyko infekcji Clostridium difficile związanej z antybiotykoterapią.
Rozszerzanie diety zależy od wskazań do eradykacji, obecności objawów oraz danego pacjenta. Preferowane jest stopniowe rozszerzanie diety zamiast solidnej porcji bigosu lub golonki z kapustą dzień po zakończonej eradykacji. Po jakimś czasie, przy braku objawów oraz skutecznej eradykacji i braku przeciwwskazań do normalnej diety można jeść praktycznie wszystko.
U niektórych osób wino powoduje objawy z górnego odcinka przewodu pokarmowego (niezależnie od obecności H. pylori) i jego tolerancja jest osobniczo zmienna. W licznych badaniach wykazano dobroczynne działanie czerwonego wina na układ krążenia, jednak należy zachować umiar, pamiętając o tak zwanym francuskim paradoksie. Z informacji podanych na jednym z wykładów gastroenterologicznych dla żołądka lepsze jest białe wino.
Piśmiennictwo:
Bartnik W.: Helicobacter pylori - diagnostyka i leczenie. Medycyna Praktyczna Chirurgia 2013/02.Dąbrowski A. (red.): Gastroenterologia cz.2. [W:] Antczak A., Myśliwiec P., Pruszczyk P.: Wielka interna. Medical Tribune Polska, 2011.
Gajewski P. (red.): Choroby wewnętrzne na podstawie Interny Szczeklika. Kompendium. Medycyna Praktyczna, Kraków 2012.
Materiały z konferencji IV Forum Gastroenterologii, Wrocław 2013.
