×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Złamanie trzonu kości udowej

lek. Karolina Stępień
Carolina Medical Center, Warszawa

Jakie są przyczyny złamania trzonu kości udowej?

Trzon kości udowej to środkowa część kości stanowiącej szkielet uda.

Do złamań trzonu kości udowej dochodzi w czasie urazów z bardzo dużą energią – do złamania tej kości potrzebna jest bardzo duża siła. Dzieje się to zwykle w czasie

  • wypadków samochodowych, motocyklowych,
  • potrąceń przez samochód,
  • upadków z wysokości.

Tego typu złamania są często jedną ze składowych urazów wielonarządowych, czyli dotyczących różnych okolic ciała jednocześnie.

Jak często zdarzają się złamania trzonu kości udowej?

Złamanie trzonu kości udowej to stosunkowo rzadka, ale bardzo poważna kontuzja. Najczęściej zdarza się u młodych mężczyzn.

Jakie są objawy złamania trzonu kości udowej?

Złamanie trzonu kości udowej objawia się

  • silnym bólem uda po przebytym urazie,
  • obrzękiem,
  • zasinieniem,
  • deformacją nogi.

Pacjent nie jest w stanie stanąć na nodze.

W przypadku urazów wielonarządowych objawy ze strony uda mogą zejść na dalszy plan – szczególnie gdy jednoczasowo doszło do urazu głowy, klatki piersiowej czy brzucha.

Co zrobić w przypadku wystąpienia takich objawów?

Złamanie kości udowej jest na tyle ciężkim urazem, że w większości przypadków pacjent jest transportowany z miejsca zdarzenia karetką do szpitala.

Jak lekarz ustala rozpoznanie złamanie trzonu kości udowej?

Ortopeda ustala rozpoznanie złamania trzonu kości udowej na podstawie wywiadu i badania klinicznego, a potwierdza je w RTG. Rzadko potrzebne są inne badania niż klasyczny rentgen – zwykle jest wystarczający do postawienia diagnozy i zaplanowania leczenia.

Jakie są metody leczenia złamania trzonu kości udowej?

Złamanie trzonu kości udowej w zdecydowanej większości przypadków wymaga leczenia operacyjnego. Stosuje się stabilizację gwoździem śródszpikowym, w rzadszych przypadkach płytą. U dzieci ze złamaniami kości udowej stosuje się elastyczne pręty śródszpikowe (TEN).

Leczenie zachowawcze – gipsem biodrowym lub na wyciągu – stosowane jest bardzo rzadko. Kwalifikuje się do niego niektóre dzieci, szczególnie młodsze, a spośród dorosłych osoby, które ze względu na ciężki ogólny stan zdrowia nie mogą zostać poddane znieczuleniu przez anestezjologa.

Operacje należy wykonać możliwie szybko po urazie, jednak nie zawsze jest to możliwe. Docelową stabilizację złamania odsuwa się w czasie z dwóch głównych przyczyn.

W pierwszym przypadku, gdy doszło do urazu wielonarządowego, konieczne jest zaopatrzenie urazów bezpośrednio zagrażających życiu, np. ewakuacja krwiaka z głowy, zaopatrzenie urazów klatki piersiowej. Wówczas, dopiero po zapewnieniu dobrej pracy organów odpowiadających za funkcje życiowe i ogólnym ustabilizowaniu stanu pacjenta, podejmowana jest operacja złamanego trzonu kości udowej.

Drugim przypadkiem, w którym ostateczny zabieg może być odsunięty w czasie, jest zły stan tkanek miękkich uda. Jeśli doszło do uszkodzenia skóry, tkanki podskórnej, mięśni i mamy do czynienia ze złamaniem otwartym, ortopedzi również mogą zadecydować o odroczeniu zabiegu. Najpierw wykonuje się zabiegi czyszczenia, naprawy uszkodzeń tkanek miękkich, a kość stabilizuje się tymczasowo na stabilizatorze zewnętrznym lub wyciągu. Ostateczny zabieg wprowadzenia gwoździa do jamy szpikowej kości udowej wykonuje się dopiero po uzyskaniu zadowalającego pokrycia kości tkankami.

Po zespoleniu trzonu kości udowej niewymagane jest żadne unieruchomienie. W początkowym okresie po zabiegu może być konieczne chodzenie o kulach. Rehabilitację zaczyna się bezpośrednio po operacji.

Jakie jest rokowanie w złamaniu trzonu kości udowej?

Gdy złamanie trzonu kości udowej jest jedynym urazem pacjenta i zostaje prawidłowo zespolone, rokowanie co do powrotu do sprawności jest bardzo dobre. Kość goi się zwykle bez problemu, możliwe jest szybkie usprawnianie pacjenta.

Rokowanie co do życia i zdrowia pogarsza się w przypadku urazów wielonarządowych – wówczas zależy od obrażeń innych części ciała, a złamanie kości udowej jest tylko jedną ze składowych skomplikowanego urazu.

Ryzyko braku zrostu i infekcji kości udowej istotnie wzrasta, jeśli złamanie miało charakter otwarty – gdy doszło do uszkodzenia tkanek miękkich nad kością. Takie powikłania mogą istotnie wydłużyć leczenie i ograniczyć możliwość powrotu do pełnej sprawności.

Co zrobić, żeby uniknąć złamania trzonu kości udowej?

Są to złamania w dużej mierze związane z wypadkami samochodowymi, motocyklowymi oraz z udziałem pieszych. Dlatego należy tutaj zwrócić uwagę na wszystkie elementy mające wpływ na bezpieczeństwo na drodze: ostrożność, ograniczone zaufanie do innych uczestników ruchu drogowego, przestrzeganie przepisów itd.

Lekarz, specjalista ortopedii i traumatologii narządu ruchu. W swojej praktyce zajmuje się głównie traumatologią sportową, chirurgią artroskopową i chirurgią ręki.
Członkini polskich i europejskich towarzystw naukowych skupiających artroskopistów oraz chirurgów ręki. Regularnie uczestniczy w kongresach i szkoleniach, stale udoskonalając swoje umiejętności, ale również dzieli się swoją wiedzą jako wykładowca na konferencjach i instruktor na kursach dla lekarzy.
Realizowała stypendia naukowe m.in. w Luksemburgu i USA. Autorka publikacji naukowych i popularnonaukowych z dziedziny ortopedii.
W swojej praktyce preferuje małoinwazyjne metody leczenia operacyjnego, a w przypadku konieczności stosowania unieruchomienia – nowoczesne, lekkie opatrunki.
Pracuje w Carolina Medical Center w Warszawie.
20.08.2021
Zobacz także
  • Chondromalacja w stawie rzepkowo-udowym
  • Złamanie szyjki kości udowej
Wybrane treści dla Ciebie
  • Urazy stawu kolanowego, uraz w obrębie kolana
  • Złamanie
  • Złamania kości łódeczkowatej
  • Choroba Perthesa
  • Złamania trzonu kości ramiennej
  • Złamanie trójkostkowe
  • Złamania wyrostka łokciowego
  • Złamanie palca u stopy
  • Ból biodra
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta