Pytanie nadesłane do redakcji
Witam, proszę o pomoc przy interpretacji wyników testów alergicznych, na co jestem uczulona?
Odpowiedziała
dr n. med. Grażyna Durska
Zakład Medycyny Rodzinnej
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
Poradnia alergologiczna „Podgórna” w Szczecinie
Punktowe testy skórne (pric testy) są tzw. złotym standardem diagnostycznym alergii IgE-zależnej, odpowiedzialnej za objawy alergicznego nieżytu nosa, większości przypadków astmy, alergicznego zapalenia spojówek, reakcji anafilaktycznych, części przypadków pokrzywki, nadwrażliwości pokarmowej i atopowego zapalenia skóry. Cechują się dużą czułością (zdolnością do wykrywania uczulenia) i swoistością (zdolnością do wykluczenia uczulenia).
W praktyce medycznej odróżnia się uczulenie (dodatnie wyniki testów punktowych, duże miano swoistych przeciwciał IgE w surowicy krwi) od alergii.
Alergię IgE-zależną można rozpoznać wyłącznie w sytuacji, w której dodatnim wynikom testów towarzyszą objawy kliniczne choroby alergicznej. Wyłącznie dodatnie wyniki testów punktowych bez współistnienia objawów klinicznych często określa się mianem uczulenia klinicznie niemego. Stan ten nie wymaga leczenia.
Zdarza się, że dodatnie wyniki testów wyprzedzają o kilka lub kilkanaście lat wystąpienie objawów chorobowych, czyli rozwój choroby alergicznej.
Za dodatni wynik testu punktowego, świadczący o nadwrażliwości IgE-zależnej, uznaje się wystąpienie bąbla pokrzywkowego o średniej średnic równej co najmniej 3 mm, ponadto bąbel powinien być otoczony rumieniem (zaczerwienieniem).
Interpretacja wyniku Pani testów jest następująca: kontrola ujemna i dodatnia (histamina) świadczą o prawidłowej reakcji skóry, w związku z czym dodatnie wyniki testów z alergenami pozwalają na rozpoznanie uczulenia na te alergeny.
Brak bąbla i zaczerwienienia przy teście wykonanym z histaminą występuje u osób przyjmujących m.in. leki przeciwhistaminowe - w takiej sytuacji należałoby powtórzyć testy po odstawieniu leków wpływających na odczyt.
Dodatni wynik testu z kontrolą ujemną mógłby wskazywać na dermografizm (jeden z typów pokrzywki) - wyniki badania interpretuje się wówczas nieco inaczej.
Wyniki testów z wszystkimi badanymi alergenami są dodatnie, co jak już wcześniej napisałam nie jest równoznaczne z rozpoznaniem alergii na wszystkie badane alergeny.
Prawdopodobnie lekarz alergolog zaleci Pani badania kontrolne w poradni alergologicznej w okresach zwiększonego stężenia badanych alergenów. Takie postępowanie jest bardzo ważne, ponieważ pozwala na określenie, które uczulenia są rzeczywiście istotne klinicznie, w jakich miesiącach powinna Pani stosować leki oraz ewentualnie którymi alergenami będzie można w przyszłości (po co najmniej rocznej obserwacji) prowadzić odczulanie.
Piśmiennictwo:
Bręborowicz A.: Technika punktowych testów skórnych i interpretacja wyników. W: Pietrzyk J.J., Szajewska H., Mrukowicz J. (red.): ABC zabiegów w pediatrii. Medycyna Praktyczna, Kraków 2010: 267-270.Kruszewski J., Kowalski M.L.: Standardy w alergologii. Część I. Medycyna Praktyczna, Kraków 2010: 21-38.
