Pytanie nadesłane do redakcji
Od półtora roku męczę się z alergią na dłoniach, w lecie było trochę lepiej, ale alergia nie minęła, ostatnio stwierdzono u mnie uczulenie na chrom, podobno nieduże, ale ręce mam w bardzo złym stanie. Czy skoro zmiany są tylko na rękach, to czy alergia może być spowodowana chromem zawartym w pokarmach, czy jest to alergia kontaktowa? Nie mogę nigdzie doczytać, jak wygląda alergia pokarmowa na chrom.
Odpowiedziała
dr n. med. Grażyna Durska
Zakład Medycyny Rodzinnej
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
Poradnia Alergologiczna „Podgórna” w Szczecinie
W wyprysku kontaktowym zmiany skórne występują głównie w miejscu kontaktu z alergenem. Wykwity mają charakter rumieniowo-grudkowo-pęcherzykowy.
Chrom uczula głównie w warunkach zawodowych (obecnie znacznie rzadziej niż przed laty). Najważniejszymi źródłami alergenu są: beton, cement, chromianka stosowana do mycia szkła laboratoryjnego, skóra garbowana chromem (obuwie, torby, rękawiczki itp.).
W przypadku uczulenia pozazawodowego do nasilenia wyprysku najczęściej dochodzi w okresie letnim, związane jest to ze zwiększonym uwalnianiem chromu z wyrobów skórzanych pod wpływem działania potu.
Chrom uczulający na drodze pokarmowej rzadko prowadzi do zaostrzenia wyprysku kontaktowego. W przypadku tej drogi przenikania alergenu najczęściej dochodzi do rozwoju wyprysku potnicowego. Zmiany skórne mają wówczas charakter pęcherzyka. Zdarza się, że jedynym objawem jest złuszczanie naskórka. Typowa lokalizacja wykwitów to dłonie, stopy, boczne powierzchnie palców.
W badaniach przeprowadzonych w Warszawskiej Klinice Dermatologicznej wykazano, że najmniejsza dawka chromu niezbędna do wywołania zaostrzenia choroby to 25 µg/l.
Zawartość chromu w poszczególnych produktach spożywczych:
- herbata - 3,4 µg/g,
- kakao - 1,7 µg/g,
- orzechy - 1,5 µg/g,
- suszone figi - 1 µg/g,
- suszone morele - 0,8 µg/g,
- ostrygi - 0,3 µg/g.
Szacuje się, że dzienne dawki spożycia chromu w Polsce wynoszą około 65-87 µg. Źródłem alergenu może być także woda pitna, dlatego należy unikać spożywania wody z tzw. pierwszego cieku.
Obecnie nie ma zaleceń dotyczących postępowania dietetycznego u osób uczulonych na chrom.
Piśmiennictwo:
Rudzki E.: Chrom. [w:] Alergeny. Medycyna Praktyczna, Kraków, 2008: 417-428. Rudzki E.: Alergeny. Chrom. [w:] Gliński W., Rudzki E. (red.): Alergologia dla lekarzy dermatologów. Czelej, Lublin 2002: 147-155.Zalewska A.: Wyprysk. Lekarz Rodzinny. 2008; 11(135): 11-13.
