×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

COVID-19 w domu

Ewa Stanek-Misiąg

Czekasz na wynik testu, jesteś chory – o co zapyta sanepid, kiedy do Ciebie zadzwoni? Czy kwarantanna może trwać dłużej niż 10 dni? Czy zawiadamiać o pozytywnym wyniku testu znajomych? Kiedy dzwonić do pracodawcy? Wyjaśnia rzecznik prasowy Głównego Inspektoratu Sanitarnego, Jan Bondar.


Rzecznik prasowy Głównego Inspektora Sanitarnego Jan Bondar. Fot. Newseria

Ewa Stanek-Misiąg: Kiedy lekarz rodzinny rozpoznaje COVID-19 u pacjenta objawowego, zwykle pada pytanie o domowników, co mają robić? Mają czekać aż sanepid skontaktuje się z nimi, czy sami dzwonić, ewentualnie pisać do sanepidu?

Jan Bondar: Podstawą rozpoznania zakażenia SARS-CoV-2 jest pozytywny wynik testu. Lekarz, który podejrzewa chorobę zakaźną, kieruje pacjenta na test, informując o konieczności zachowania szczególnej ostrożności. Co to znaczy? Najlepiej jeśli pacjent uda się na badanie własnym samochodem. Osoba skierowana na diagnostykę laboratoryjną w kierunku wirusa SARS-CoV-2, zgodnie ze standardem organizacyjnym w przypadku postępowania z pacjentem podejrzanym o zakażenie wirusem SARS-CoV-2, jest obowiązana poddać się kwarantannie od dnia następującego po dniu skierowania na wykonanie testu diagnostycznego w kierunku SARS-CoV-2. Powinna też poinformować o swojej sytuacji pracodawcę. Pacjent powinien ograniczyć kontakt z domownikami. W przypadku uzyskania wyniku dodatniego w kierunku SARS-CoV-2 z pacjentem skontaktuje się pracownik Państwowej Inspekcji Sanitarnej, żeby przeprowadzić wywiad epidemiologiczny celem ustalenia osób, z którymi miał kontakt. Dlatego domownicy powinni oczekiwać na kontakt ze strony Państwowej Inspekcji Sanitarnej, która poinformuje o objęciu ich kwarantanną.

Czy aplikację „kwarantanna domowa” przeznaczoną dla osób objętych obowiązkową kwarantanną, może zainstalować ktoś, na kogo formalnie kwarantanna nie została nałożona? Kto jest odbiorcą danych?

Aplikacja „kwarantanna domowa” jest obowiązkowa dla osób objętych kwarantanną. W aplikacji wykorzystywana jest geolokalizacja oraz system porównywania twarzy. Dzięki nim wiadomo, że to na pewno ta konkretna osoba i że przechodzi kwarantannę w zadeklarowanym miejscu. Aplikacja daje m.in. możliwość zgłoszenia się do lokalnych ośrodków pomocy społecznej, które w uzasadnionych sytuacjach mogą dostarczać leki, czy artykuły spożywcze. Dzięki aplikacji szybko można skontaktować się też z pracownikiem socjalnym. Użytkownicy apki mają też szybki dostęp do niezbędnych – pomocnych w czasie kwarantanny – informacji i przygotowanej specjalnie dla nich, w tym także modułu o samokontroli stanu zdrowia.

Kiedy sanepid kontaktuje się z pacjentem z dodatnim wynikiem testu w kierunku Covid-19, to jakie zalecenia wydaje? Kogo obejmie kwarantanną, od kiedy i na jak długo?

Pacjent z wynikiem dodatnim w kierunku zakażenia wirusem SARS-CoV-2 zostaje zarejestrowany w systemie teleinformatycznym , co oznacza, że skontaktuje się z nim pracownik Państwowej Inspekcji Sanitarnej, żeby przeprowadzić wywiad epidemiologiczny. Celem tego wywiadu jest wyznaczenie dwóch kręgów osób, bliskiego kontaktu i dalszego kontaktu. Za bliski kontakt uważane jest przebywanie bez żadnych zabezpieczeń co najmniej przez 15 minut w odległości nie większej niż 2 m od osoby zakażonej, ona nie musi mieć objawów choroby, liczy się dodatni wynik testu.
Kwarantanna trwa 10 dni. Liczymy je od kontaktu osobą dodatnią, a nie od rozmowy z sanepidem. Podam przykład: inspektor dzwoni do Pani w piątek i informuje, że w środę miała Pani kontakt z panem Kowalskim, który jest dodatni, wobec czego nakłada na Panią kwarantannę (jest to forma decyzji administracyjnej ogłaszanej ustnie), która zaczyna się od dnia kontaktu, czyli od 10 dni odejmujemy 2, środę i czwartek, zostało Pani jeszcze 8. W przypadku zamieszkania z osobą zakażoną SARS-CoV-2 kwarantanna będzie wynosiła 10 dni (okres izolacji osoby zakażonej) + 10 kolejnych dni.
W obecnej sytuacji epidemiologicznej Państwowa Inspekcja Sanitarna jest bardzo obciążona obowiązkami, dlatego taka rozmowa może się odbyć parę dni kontakcie, po uzyskaniu wyniku testu. Zdarzają się opóźnienia ze strony laboratoriów z wpisywaniem wyników.

Czy domownik pacjenta z COVID-19 musi zostać objęty kwarantanną? Czy kwarantanna domownika pacjenta z COVID-19 może zostać skrócona?

Tak. Domownik, którego uznajemy za bliski kontakt powinien zostać objęty kwarantanną. W uzasadnionych przypadkach, Państwowy Inspektor Sanitarny właściwy ze względu na miejsce zamieszkania lub pobytu, w których odbywa się kwarantanna, może zdecydować o skróceniu lub zwolnieniu z obowiązku jej odbycia. Skrócenie lub zwolnienie z kwarantanny może być uzasadnione wyłącznie wyjątkową sytuacją. Za takie uznajemy np. pogrzeb bardzo bliskiej osoby.

Jeśli kończy się izolacja pacjenta z COVID-19, to czy kończy się też kwarantanna jego domowników?

Nie. Ponieważ kwarantannę liczymy od ostatniego kontaktu z osobą dodatnią. Dzień, w którym lekarz stwierdza, że pacjentowi kończy się izolacja jest więc pierwszym dniem kwarantanny dla domowników. Dlatego właśnie zachęcamy, żeby w miarę możliwości odbywać izolację w odosobnieniu. Pozwoli to uniknąć przedłużania kwarantanny dla domowników. Proszę wziąć pod uwagę, że niektóre osoby chorują 2–3 tygodnie. Pacjent jest wtedy w izolacji, a jego domownicy na kwarantannie, która potem jeszcze zostaje wydłużona o 10 dni.

Czy domownik pacjenta z Covid-19, który kończy izolację, nie ma objawów, a wynik jego testu jest ujemny, musi przebywać na kwarantannie?

Zakładam, że mówimy o wykonaniu testu zleconego przez lekarza i po uzyskaniu zgody przez sanepid na zawieszenie kwarantanny na czas badania. Przypominam, na kwarantannie nie wychodzi się z domu, jest to zagrożone karą. Ujemny wynik testu wykonanego w 7. dobie od ostatniego kontaktu może być podstawą do zdjęcia z danej osoby kwarantanny.

Pacjent z Covid-19 kończy izolację i ma status ozdrowieńca, ale rozchorowuje się jego domownik. Czy to oznacza, że ozdrowieniec podlega kwarantannie?

Nie. Ozdrowieniec nie zostanie objęty kwarantanną.

Co należy sobie przypomnieć, będąc osobą z Covid-19, przed rozmową z sanepidem? O kontakty z jakiego okresu będziemy pytani?

Z ostatniego tygodnia przed stwierdzeniem zakażenia. Co ważne, chodzi o bliskie kontakty, czyli przede wszystkim z ludźmi, z którymi mieszkamy i z którymi pracujemy.
Na przykład państwa redakcja, którą kiedyś miałem okazję podziwiać, jest zorganizowana tak, że pracujecie w kilku dużych pomieszczeniach. Cały dzień spędza Pani z dwiema koleżankami z sąsiednich biurek. To jest bliski kontakt. Jeśli ma Pani koleżankę w dziale farmaceutycznym i spotykacie się na kawie, to to też będzie bliski kontakt. Bliski kontakt oznacza kwarantannę.

Czy pacjent z Covid-19 powinien powiadomić o swoim pozytywnym wyniku osoby, z którym się kontaktował?

Osoby kierowane przez lekarza na test powinny w pierwszej kolejności poinformować o tym pracodawcę. Pracodawca wie, kto był danego dnia w pracy, czy przebywał w pobliżu osoby chorej bądź podejrzanej o zakażenie. Pracodawca może zostać wezwany przez sanepid do udzielenia takich informacji, więc dobrze, żeby był przygotowany.
Jeśli z informacją o zakażeniu dzwoni ktoś znajomy, z kim mieliśmy bliski kontakt, najlepiej byłoby zostać w domu i oczekiwać na telefon z Inspekcji.
Zdaję sobie sprawę z opóźnień, jakie się zdarzały. Wynikały m.in. z tego, że nie wszystkie komercyjne laboratoria miały dostęp do uruchomionego przez Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia (CSIOZ) systemu EWP do rejestracji i obsługi zleceń testów. System działa tak, że lekarz POZ zapisuje w nim zlecenie wykonania testu, a laboratorium – wynik, który od razu widzi Powiatowy Inspektor Sanitarny i może podjąć konieczne działania. Gdy wynik wysyłany jest mailem, często bez pełnych danych, wszystko dzieje się wolniej i wymaga dodatkowej pracy, uzupełnienia danych. Nowe rozporządzenie daje dostęp do systemu elektronicznego wszystkim laboratoriom wykonującym testy. Wypada mieć nadzieję, że dzięki temu zarówno Inspekcja, jak i lekarze rodzinni będę mieli szybszy dostęp do wyników.

Jaka jest obecnie dostępność „karetek wymazowych"?

Karetki te organizują wojewodowie. Pacjenci, którzy chcą skorzystać z „karetki wymazowej” powinni zgłosić to lekarzowi POZ, a ten przez system e-gabinet – stacji. Jest to pomoc dla osób samotnych, których nie ma kto zawieźć na test, dla osób obłożnie chorych. Dotyczy to także pacjentów, którzy kierowani są do domów opieki, czy zakładów opiekuńczo-leczniczych. Warunkiem przyjęcia do takiej placówki jest wykonanie testu.

opr. Ewa Stanek-Misiąg

27.10.2020
Zobacz także
  • Wyjątkowe sytuacje. Towarzyszenie osobie chorej na COVID-19
  • Wyjątkowe sytuacje. Kiedy chorujesz na COVID-19
Wybrane treści dla Ciebie
  • Test combo – grypa, COVID-19, RSV
  • Przeziębienie, grypa czy COVID-19?
  • Koronawirus (COVID-19) a grypa sezonowa - różnice i podobieństwa
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta