Pytanie nadesłane do redakcji
Wygląd stolca po zaparciu. Co oznacza twardy stolec, zbity w kulki i owinięty jakby białym flaczkiem. Zdarzyło to się po długotrwałym zaparciu.
Odpowiedziała
lek. med. Magdalena Przybylska-Feluś
Oddział Kliniczny Kliniki Gastroenterologii i Hepatologii
Szpital Uniwersytecki w Krakowie
Zaparcie jest objawem, który wiąże się ze zmianą częstości wypróżnień i jakością stolca. Norma wypróżnień jest dość szeroka i osobniczo zmienna (od kilku wypróżnień na dobę do 2 na tydzień).
Zaparciu, poza zmianą rytmu wypróżnień towarzyszy także zmiana kształtu stolca, wrażenie trudności w defekacji (oddawaniu stolca), uczucie niepełnego wypróżnienia.
Stolec składa się z niestrawionych resztek pokarmowych (np. błonnika), wody, bakterii, barwników żółciowych. Objętość stolca zależy od zawartości ww. składników i czasu przechodzenia przez jelito grube, w którym dochodzi do wchłaniania wody i składników mineralnych. Im dłuższy czas przechodzenia przez jelito grube, tym stolec staje się twardszy i bobkowaty (przypominający kulki), możliwe jest zwiększenie ilości wydzielanego śluzu, który jest przezroczysty lub biały.
Kształt i konsystencję stolca można klasyfikować, używając siedmiostopniowej bristolskiej skali stolca (Bristol stool scale).
Możliwe przyczyny zaparcia to nieprawidłowa dieta (uboga w pokarmy bogatoresztkowe, płyny), zaburzenia czynnościowe (np. wtórnie do wstrzymywania wypróżnienia, zaparcia w podróży), działania uboczne niektórych leków, zaburzenia metaboliczne, przeszkody w jelicie cienkim lub grubym.
Prawdopodobnie opisane zmiany związane są z zaparciem, w przypadku uporczywych zaparć lub wypróżnień z samym śluzem bądź domieszką krwi konieczna jest konsultacja lekarska z pełnym wywiadem medycznym i badaniem fizykalnym.
Piśmiennictwo:
Konturek S. (red.): Gastroenetrologia i Hepatologia Kliniczna. Wyd. PZWL Warszawa 2006Parés D., Comas M., Dorcaratto D. i wsp.:, Adaptation and validation of the Bristol scale stool form translated into the Spanish language among health professionals and patients. Rev. Esp. Enferm. Dig. 2009 May; 101(5): 312-316.
Rao S.S., Meduri K.:What is necessary to diagnose constipation? Best Pract. Res. Clin. Gastroenterol. 2011 Feb; 25(1): 127-140.