Pytanie nadesłane do redakcji
Mam pytanie odnośnie do mojej 67-letniej babci. Ostatnio zauważyłem, że babcia ma problemy z zapamiętaniem pewnych informacji, często pyta o tę samą rzecz kilka razy lub podczas rozmowy powtarza tę samą informację nie zwracając uwagi, że już o niej wcześniej wspominała. Czy są to objawy jakieś choroby?
Odpowiedziała
dr n. med. Magdalena Boczarska-Jedynak
dyrektor ds. medycznych
Ośrodek Leczenia Choroby Parkinsona
Śląskie Centrum Opieki Długoterminowej i Rehabilitacji "Ad Finem", Czernichów
Problemy z zapamiętywaniem nowych informacji i kilkakrotne pytania o to samo mogą być początkowym objawem rozwijającego się zespołu otępiennego. Problemy dotyczą zwykle tzw. pamięci świeżej, natomiast pamięć dawna jest stosunkowo dobrze zachowana. Pacjent doskonale pamięta sytuacje i wydarzenia ze swojego dzieciństwa czy młodości, natomiast ma duże problemy z zapamiętywaniem nowych informacji, odtwarzaniem zdarzeń, które miały miejsce w nieodległym czasie. Mogą również wystąpić trudności z nazywaniem przedmiotów, przypominaniem nazwisk i imion znanych osób. W niektórych typach schorzeń przebiegających z zaburzeniami pamięci, mogą się także pojawiać problemy z wykonywaniem wyuczonych, nawet prostych czynności. Mogą również pojawiać się inne objawy, niezwiązane z zaburzeniami pamięci, jak np. narastające problemy z chodzeniem, upadki czy objawy psychotyczne (urojenia, omamy).
W niektórych przypadkach, zaburzenia pamięci świeżej nie mają bezpośredniego podłoża chorobowego (neurozwyrodnieniowego). Nierzadko bowiem takie symptomy tzn. problemy z koncentracją uwagi, skupieniem się i odtworzeniem niedawnych zdarzeń, występują u osób z zaburzeniami nastroju np. depresją. Wówczas pewne objawy mogą przypominać początkowe stadium otępienia, zwłaszcza że chory jest apatyczny, osowiały i niechętny do rozmowy. Towarzyszące depresji zaburzenia snu predysponują również do występowania problemów w koncentracji uwagi w dzień.
Zaburzenia pamięci i koncentracji występują również w wielu schorzeniach ogólnoustrojowych, metabolicznych i endokrynologicznych. Zawsze istnieje konieczność ich wykluczenia.
W razie wystąpienia opisanych objawów konieczne jest przeprowadzenie konsultacji neurologicznej i neuropsychologicznej, a także i psychiatrycznej celem dokładnego sprecyzowania charakteru zaburzeń. Przy podejrzeniu rozwijającego się zespołu otępiennego konieczna będzie dalsza diagnostyka ambulatoryjna lub szpitalna, a także zapewne wdrożenie odpowiedniej farmakoterapii.
