Pytanie nadesłane do redakcji
Ile razy można przeżyć wstrząs anafilaktyczny wywołany podaniem nieprawidłowych leków? Wszyscy mówią, że dwa razy, a trzeci kończy się śmiercią. Czy to prawda?
Odpowiedziała
dr n. med. Grażyna Durska
Zakład Medycyny Rodzinnej
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
Poradnia Alergologiczna "Podgórna" w Szczecinie
W przypadku anafilaksji na szczęście nie obowiązuje zasada "do trzech razy sztuka".
Ryzyko zgonu zależy od stopnia ciężkości anafilaksji, od chorób współistniejących, przyjmowanych leków oraz od szybkości i jakości udzielonej pomocy przedmedycznej i medycznej. W przypadku anafilaksji związanej z lekami bardzo ważny jest dobór bezpiecznego leku.
Badania można przeprowadzić w poradniach i na oddziałach alergologicznych zajmujących się diagnostyką nadwrażliwości na leki.
Pacjent ze stwierdzoną nadwrażliwością powinien uzyskać pisemną informację zawierającą wyszczególnienie grup leków zabronionych (związanych z ryzykiem wystąpienia działań niepożądanych) oraz zasady postępowania w razie wystąpienia anafilaksji. Ponadto każda osoba zagrożona wystąpieniem anafilaksji powinna posiadać zestaw przeciwwstrząsowy zawierający preparat adrenaliny, najlepiej w autostrzykawce (Fastjekt, Epipen, ewentualnie Adrenalina WZF). Niezwykle ważna jest również umiejętność korzystania z zaordynowanych leków.
Ryzyko wystąpienia reakcji anafilaktycznej zmniejsza prawidłowo zebrany wywiad lekarski.
Piśmiennictwo:
Cichocka-Jarosz E.: Postępy w anafilaksji. Alergia 2008; 2/36: 11-14.Rudzki E.: Alergia na leki z uwzględnieniem odczynów anafilaktoidalnych i idiosynkrazji. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2002.
Wolak P. i wsp.: Zastosowanie autostrzykawek z adrenaliną w leczeniu wstrząsu anafilaktycznego. Terapia. Alergologia 2007; XV: 4, z.1: 83-84.
Zawodniak A., Kuna P.: Diagnostyka nadwrażliwości na leki. Terapia 2010; XVIII; 4, z. 1: 32-36.