Pytanie nadesłane do redakcji
Od początku roku (mniej więcej luty/marzec) męczy mnie kichanie i katar, zwłaszcza kiedy wstaję rano, czeka mnie z 20 kichnięć i dmuchanie nosa 4 razy, oczywiście w ciągu dnia też się to zdarza. U lekarza mam wizytę dopiero w grudniu. Ostatnio zauważyłam, że gdy zaczęłam stosować dietę (nie jadłam pieczywa), że alergia ustała, zero kichania i dmuchania nosa, po pewnym czasie zaczęłam jeść pieczywo i alergia wróciła. Czy jest możliwe, że mam uczulenie na gluten, mąkę lub coś w tym rodzaju?
Odpowiedziała
dr n. med. Grażyna Durska
Zakład Medycyny Rodzinnej
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
Poradnia Alergologiczna "Podgórna" w Szczecinie
Jeżeli zauważyła Pani ewidentny związek występowania objawów chorobowych ze spożywaniem pokarmów zawierających gluten, uczulenie na te produkty jest bardzo prawdopodobne.
W celu potwierdzenia uczulenia należałoby wykonać testy z alergenami komercyjnymi oraz natywnymi, ewentualnie test prowokacji donosowej. Badaniem o największym znaczeniu diagnostycznym przy podejrzeniu alergii związanej z uczuleniem na pokarmy jest test prowokacji pokarmowej w podwójnie ślepej próbie - DPPA.
Alergia pokarmowa może się manifestować objawami nie tylko ze strony przewodu pokarmowego (bóle brzucha, wzdęcia, zmiana konsystencji stolca), ale także ze strony innych układów i narządów.
Objawy chorobowe ze strony nosa mogą być związane z uczuleniem na alergeny pokarmowe, chociaż zwykle występują w przebiegu nadwrażliwości na alergeny powietrznopochodne (roztoczy kurzu domowego, drzew, traw, chwastów, zarodników mikroskopowych czy zwierząt).
Przy potwierdzeniu alergii na gluten zaleca się wprowadzenie kilkumiesięcznej diety bezglutenowej. Przeważnie co 6 miesięcy przeprowadza się próbę prowokacji pokarmowej.
Brak objawów chorobowych po wprowadzeniu wcześniej wycofanego z diety pokarmu jest dowodem na wytworzenie tolerancji. Dopiero wówczas można spróbować dany produkt wprowadzić do codziennego jadłospisu.
W okresie diety eliminującej gluten można spożywać ryż, kukurydzę, proso (kasza jaglana), grykę, amarantus, zwykle również owies (zdarzają się zanieczyszczenia owsa ziarnami pszenicy).
Piśmiennictwo:
Bartuzi Z.: Alergia na pokarmy u dorosłych w praktyce lekarskiej. Postępy dermatologii i alergologii. 2009; 5: 385-387.Bartuzi Z.: Nowe spojrzenie na alergeny pokarmowe. Alergia. 2011; 2/48: 31-37.
Kurek M., i wsp.: Testy prowokacyjne w nadwrażliwości i alergii pokarmowej. Przegląd alergologiczny. 2005; 3: 44-50.
Zasady postępowania w alergicznym nieżycie nosa. Wytyczne Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce. Lekarz Rodzinny. 2012: 7-26.
