×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Rzęsistkowica

dr n. med. Anna Parfieniuk-Kowerda
Klinika Chorób Zakaźnych i Hepatologii
Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Białymstoku

Co to jest rzęsistkowica i jakie są jej przyczyny?

Rzęsistkowica jest zarażeniem przenoszonym drogą płciową wywołanym przez pierwotniaka - rzęsistka pochwowego (Trichomonas vaginalis). Rzęsistek pochwowy jest pasożytem dróg moczowo-płciowych zarażającym wyłącznie człowieka. U kobiet pierwotniak bytuje w pochwie, cewce i pęcherzu moczowym, u mężczyzn zazwyczaj w cewce moczowej, ale może też przechodzić do gruczołu krokowego i pęcherzyków nasiennych. Znajduje tam doskonałe warunki rozwoju (wilgoć i ciepło). Zarażenia rzęsistkiem pochwowym są rozpowszechnione w populacji ludzkiej na całym świecie. Często współwystępują z innymi chorobami przenoszonymi drogą płciową. Badania wskazują, że zarażenie rzęsistkiem pochwowym może zwiększać ryzyko zakażenia HIV (ludzki wirus niedoboru odporności) i innymi zakażeniami przenoszonymi drogą płciową (rzeżączka, chlamydiozy). Rzęsistkowica może być przyczyną niepłodności, powikłań ciążowych, powikłań po operacjach na jamie brzusznej i miednicy mniejszej. Możliwe jest przeniesienie zarażenia rzęsistkiem pochwowym z matki na dziecko podczas porodu. Dotyczyć to może nawet 20% noworodków pochodzących od zarażonych kobiet ciężarnych. Zarażenie u dziecka może się utrzymywać nawet do ukończenia 1. roku życia.

Jak często występuje rzęsistkowica?

Rzęsistek pochwowy występuje kosmopolitycznie. Rzęsistkowica jest najczęściej występującą chorobą przenoszoną drogą płciową. Jest częściej diagnozowana u kobiet, niż u mężczyzn. W Polsce szacuje się, że rzęsistkiem pochwowym jest zarażonych 30-70% kobiet i 10-20% mężczyzn w zależności od populacji, warunków bytowych, sanitarno-higienicznych i socjoekonomicznych. Rzęsistkowica występuje najczęściej u osób aktywnych seksualnie. Częstość występowania rzęsistkowicy w populacji ludzkiej zwiększa się wraz z wiekiem. Dokładne określenie liczby zarażonych jest trudne z uwagi na bezobjawowy przebieg, diagnostykę wymagającą specjalistycznych badań, a także niezgłaszanie wszystkich rozpoznań rzęsistkowicy przez lekarzy.

Jak się objawia rzęsistkowica?

Rzęsistkowica może mieć przebieg ostry lub przewlekły. U kobiet i mężczyzn rzęsistek pochwowy może bytować w układzie moczowo-płciowym przez wiele lat, nie wywołując niepokojących objawów. Okres inkubacji wynosi zwykle od 4 dni do 4 tygodni.

Rzęsistkowica u kobiet może mieć wiele objawów. U części kobiet zarażenie jest bezobjawowe. Jednak u większości główną manifestacją choroby są pieniste żółtozielone upławy o nieprzyjemnym zapachu i podrażnienie okolicy narządów płciowych. Mogą się one pojawić w ciągu kilku dni po zarażeniu. Upławom towarzyszyć może ból i pieczenie w okolicy cewki moczowej, a także częste oddawanie moczu z towarzyszącymi dolegliwościami bólowymi.

Rzęsistkowica u mężczyzn ma najczęściej przebieg bezobjawowy, czasem może powodować objawy zapalenia cewki moczowej. Głównymi dolegliwościami mogą być ból i pieczenie podczas oddawania moczu, białawy wyciek z cewki moczowej, częste oddawanie moczu.

Co robić w przypadku wystąpienia objawów rzęsistkowicy?

W przypadku podejrzenia rzęsistkowicy wskazana jest konsultacja w poradni chorób przenoszonych drogą płciową (inaczej poradnia wenerologiczna, najczęściej funkcjonuje w ramach poradni dermatologicznej) celem diagnostyki i leczenia. Z uwagi na przewlekłe dolegliwości ze strony narządów moczowo-płciowych chorzy mogą początkowo szukać pomocy w poradniach ginekologicznej, nefrologicznej lub urologicznej.

W jaki sposób lekarz ustala rozpoznanie rzęsistkowicy?

Zgłoszenie przez chorego opisanych powyżej objawów lub zdiagnozowanie innej choroby przenoszonej drogą płciową powinno skłonić do diagnostyki w kierunku rzęsistkowicy.

Rzęsistek pochwowy najczęściej jest wykrywany w wydzielinie pochwowej u kobiet i wydzielinie z cewki moczowej u mężczyzn. Diagnoza opiera się na badaniu mikroskopowym wydzieliny z dróg rodnych, moczowych lub osadu moczu. W przypadku uzyskania ujemnych wyników badania mikroskopowego, można założyć hodowlę w warunkach beztlenowych z materiału pobranego w postaci odpowiedniego wymazu od chorego.

Jakie są metody leczenia rzęsistkowicy?

W terapii rzęsistkowicy stosuje się określone leki przeciwpierwotniakowe podawane drogą doustną (najczęściej metronidazol). Leki stosowane miejscowo (dopochowowe) nie są skuteczne w leczeniu rzęsistkowicy. Leczeniu powinni zostać poddani partnerzy seksualni zarażonych kobiet. Do czasu ukończenia leczenia i ustąpienia objawów zalecana jest abstynencja seksualna.

Czy możliwe jest całkowite wyleczenie rzęsistkowicy?

Ocenia się, że prawidłowo przeprowadzone leczenie zapewnia wyleczenie u 90-95% zarażonych, zwłaszcza jeżeli jednoczasowo są leczeni partnerzy. Problemem w terapii rzęsistkowicy są powtarzane zarażenia u kobiet aktywnych seksualnie.

Co trzeba robić po zakończeniu leczenia rzęsistkowicy?

U kobiet aktywnych seksualnie zalecane są badania kontrolne w kierunku rzęsistkowicy po 3 miesiącach od zakończenia leczenia.

Co robić, aby uniknąć zachorowania na rzęsistkowicę?

Rzęsistkowica jest zarażeniem przenoszonym głównie drogą płciową. Ryzyko zarażenia można zmniejszyć poprzez związki monogamiczne, unikanie przygodnych kontaktów seksualnych, stosowanie prezerwatyw, niewspółżycie seksualne z osobami chorymi na choroby przenoszone drogą płciową. Powinno się korzystać ze swoich przyborów toaletowych (mydła, gąbek) i ręczników, nie należy pożyczać bielizny osobistej i kostiumów kąpielowych, a w toaletach publicznych nie siadać na desce klozetowej.

05.06.2017
Zobacz także
  • Zakażenie HIV
  • Rzeżączka
  • Chlamydioza dróg moczowo - płciowych
  • Zapalenie pęcherza i inne zakażenia układu moczowego
Wybrane treści dla Ciebie
  • Kandydoza pochwy
  • Choroby przenoszone drogą płciową
  • Kandydoza błony śluzowej narządów płciowych
  • Mięczak zakaźny
  • Chlamydioza dróg moczowo - płciowych
  • Zapalenie narządów miednicy mniejszej
  • Nierzeżączkowe zapalenie cewki moczowej
  • Brodawki wirusowe narządów płciowych
  • Opryszczka narządów płciowych
  • Ziarniniak pachwin
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta