×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Dieta Zone

dr n. med. Dominika Wnęk, dietetyk

Dieta Zone, zwana inaczej dietą strefową, powstała ponad 30 lat temu, a stworzył ją dr Barry Sears. W diecie tej 40% wartości energetycznej pokrywają węglowodany, 30% białko i 30% tłuszcze. Zaliczana jest ona do diet bogatobiałkowych.


Fot. pixabay.com

Źródłem węglowodanów w diecie powinny być przede wszystkim warzywa oraz, w mniejszej ilości, owoce (o niskim indeksie glikemicznym). Należy unikać jednak warzyw i owoców, które dostarczają większej ilości cukrów prostych i skrobi (bananów, rodzynek, ziemniaków i kukurydzy). Według twórcy diety, ograniczenie spożycia węglowodanów ma na celu zmniejszenie poposiłkowych stężeń glukozy i insuliny, co przyczynia się do normalizacji gospodarki węglowodanowej oraz ułatwia kontrolowanie ilości przyjmowanych pokarmów.

Wśród produktów białkowych należy wybierać ryby, drób, chudą wołowinę, białka jaj i ubogotłuszczowe produkty nabiałowe. Źródłem tłuszczu w diecie są głównie tłuszcze nienasycone, których dostarczają oleje roślinne, orzechy, awokado i ryby.

Badania kliniczne – dieta Zone

W pracy McAuley i wsp. 96 kobiet z normoglikemią i insulinoopornością (BMI >27 kg/m2) losowo przydzielono do jednej z trzech interwencji dietetycznych:

  1. dieta wysokowęglowodanowa (bogata w błonnik pokarmowy)
  2. dieta wysokotłuszczowa (dieta Atkinsa) oraz
  3. dieta bogatobiałkowa (dieta Zone). Zaobserwowano, że dieta bogatobiałkowa i dieta wysokotłuszczowa dają większą redukcję masy ciała, obwodu pasa, stężenia triglicerydów w porównaniu z dietą wysokowęglowodanową. W przypadku stężenia insuliny najbardziej korzystne zmiany obserwuje się także w przypadku diet ubogowęglowodanowych (czyli wysokobiałkowej i wysokotłuszczowej).

Z kolei w rocznym badaniu porównującym efekty odchudzające oraz wpływ na czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego 4 diet: Atkinsa, Ornisha, Zone i Weight Watchers zaobserwowano, że wszystkie diety dały umiarkowaną redukcję masy ciała oraz redukcję czynników ryzyka sercowo-naczyniowego, które wiązały się bardziej ze stopniem realizacji diety, a nie konkretnym sposobem żywienia.

W kolejnym badaniu kobiety z nadwagą w okresie przedmenopauzalnym losowo przydzielono do jednej z diet: Atkinsa, Zone, Ornisha oraz LEARN. Okazało się, że największą utratę masy ciała odnotowano u kobiet przestrzegających diety Atkinsa. Ponadto zaobserwowano u nich bardziej korzystny efekt metaboliczny.

Podsumowanie

Badania wskazują, że diety ograniczające spożycie węglowodanów mogą dawać większą redukcję masy ciała w początkowym okresie ich realizacji (6 mies., 12 mies.). Natomiast w większości badań trwających dłużej (2 lata) nie obserwuje się różnic znamiennych statystycznie w redukcji masy ciała w porównanie z dietą ubogotłuszczową.

Nadal brak jest długoterminowych badań określających rzeczywistą skuteczność i bezpieczeństwo stosowania, dlatego diety ograniczające węglowodany (tak jak w przypadku diety Zone) nie są rekomendowane w leczeniu otyłości.

Plusy diety

  • Szybsza utrata masy ciała, korzystniejsze zmiany w niektórych parametrach metabolicznych (insulina, lipidy).
  • Większe uczucie sytości z powodu większego spożycia białka.
  • W pierwszej kolejności rekomenduje spożycie dużych ilości warzyw i owoców, co zgodne jest z aktualnymi zasadami zdrowego żywienia.
  • Kładzie nacisk na spożycie zdrowych nienasyconych kwasów tłuszczowych, które są korzystne w kontekście profilaktyki chorób sercowo-naczyniowych.

Minusy diety

  • W dłuższej perspektywie diety ograniczające spożycie węglowodanów staja się dietami bogatotłuszczowymi.
  • Ograniczenie w diecie produktów pełnoziarnistych, może prowadzić do niedoboru błonnika pokarmowego w diecie.
  • Zaburzone wchłanianie wapnia przy diecie wysokobiałkowej.
  • Dodatni bilans azotowy, przy dużym spożyciu białka może prowadzić do zaburzeń funkcji wątroby i nerek.

dr n. med. Dominika Wnęk
Dietetyk, wieloletni pracownik Zakładu Biochemii Klinicznej UJ CM oraz aktywny uczestnik trzech ramowych programów Unii Europejskiej: Lipgene, NuGO oraz Bioclaims. Wielokrotny wykładowca w ramach kursów doskonalących dla dietetyków realizowanych przez Polskie Towarzystwo Dietetyki.
Zainteresowania badawcze skupiają się głównie na zagadnieniach dotyczących otyłości i wpływu składników diety na ekspresję genów i procesy komórkowe (nutrigenomika). Swoje doświadczenie w leczeniu otyłości zdobywała, pracując w Poradni Leczenia Zaburzeń Lipidowych i Otyłości, działającej przy Zakładzie Biochemii Klinicznej UJ CM oraz jako uczestniczka licznych kursów i konferencji organizowanych w kraju i za granicą.
Obecnie związana jest z wydawnictwem Medycyna Praktyczna, gdzie pełni funkcję redaktora w serwisie „Dieta i ruch”.

Piśmiennictwo

  1. Anton S.D., Hida A., Heekin K. i wsp.: Effects of Popular Diets without Specific Calorie Targets on Weight Loss Outcomes: Systematic Review of Findings from Clinical Trials. Nutrients. 2017; 9(8): 822. doi: 10.3390/nu9080822. PMID: 28758964; PMCID: PMC5579615.
  2. Dansinger M.L., Gleason J.A., Griffith J.L. iwsp.: Comparison of the Atkins, Ornish,Weight Watchers and Zone Diets forweight loss and heart disease risk re-duction. JAMA 2005; 293: 43–53.
  3. Gardner C.D., Kiazand A., Alhassan S. iwsp.: Comparison of the Atkins, Zone, Ornish, and LEARN diets for change in weight and related risk factors among overweight premenopausal women: the A TO Z Weight Loss Study: a randomized trial. JAMA. 2007; 297(9): 969–977. doi: 10.1001/jama.297.9.969. Erratum in: JAMA. 2007 Jul 11;298(2):178. PMID: 17341711.
  4. McAuley K.A., Hopkins C.M., Smith K.J. i wsp.: Comparison of high-fat and high-protein diets with a high-carbohydrate diet in insulin-resistant obese women. Diabetologia. 2005 Jan;48(1):8-16. doi: 10.1007/s00125-004-1603-4. Epub 2004 Dec 23. Erratum in: Diabetologia. 2005 May;48(5):1033. PMID: 15616799.
  5. https://zonediet.com/the-zone-diet/
01.07.2021
Wybrane treści dla Ciebie
  • Hiperglikemia poranna
  • Cukrzyca u kobiet w ciąży
  • Cukrzyca typu 1
  • Dieta o małej zawartości FODMAP (dieta zalecana w zespole jelita drażliwego)
  • Zalecenia dietetyczne przy próchnicy zębów
  • Dieta a trądzik
  • Cukrzyca ciążowa – rozpoznanie, normy, skutki, poród, leczenie
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta